Demokraziaren disfuntzioez, mugez, bakeaz, arteaz

Eric Dicharryren Mugetaz erakusketa 2013ko urtarrilaren 6ra arte dago ikusgai, Euskal Museoko Argialde aretoan, Baionan
Eric Dicharryren Mugetaz erakusketa 2013ko urtarrilaren 6ra arte dago ikusgai, Euskal Museoko Argialde aretoan, Baionan

Mugetaz erakusketa kontzeptuala eta inaugurazio ekitaldiko performancea pista-joko baten jitean osatu ditu Eric Dicharryk. Etapaka egiten da espazioetan aurrera. Lehena gaindituta errazago ulertzen ahal da hurrengo erronka.

Bigarren espazioa ontzeko, kasura, Maiatz aldizkarian lehenagotik argitaratua zuen idatzia desegin, guztiz xehatu eta hura osatzen zuten hitzak orri banatan idatzita, txoko bateko paretan itsatsi zituen. Ikusleak, zabaltze ekitaldira azaldu ahala, lanean ipiniak zituen ordurako, eta erakusketaren osagai bilakatuak. Xehe-xehe egindako testu horretatik, ele saldo horren artetik, esanguratsuena zitzaien hitza hautatzera gonbidatu zituen lehenik. Gero, hitz hori paretatik askatu eta orria zimurtzera, pilota bat egitera. Azkenik, pilota hori paretaren kontra botatzera. Adibide bat jartzearren, Gabi Mouescak, publikoaren artean baitzen,“bil” hitzari heldu zion.

Era interaktibo honetan Herriari hitza ostu zaiola adierazi nahi zuen Dicharryk; politikariek nahi dutena egiten dutela herritarrei emandako hitzarekin, haien botoetatik jasotakoarekin. Demokraziaren disfuntzioarekiko ezadostasuna azaldu beharra, horixe erakusketaren adar honen funtsa. Bazen gogoetarako bestelako ekintzarik ere, performancearen baitan, azaroaren erdialdeko egun hartan.

Gaur, orriak paretari josteko erabilitako agrafak besterik ez dira gelditzen erakusketako txoko horretan. Agrafak, eta paper festa horretatik espresuki utzitako bi hitz: “eskubiderik” eta “ertzean”. Gainerakoek, paper-ontzira doazen zakarren moduan, pila osatu dute lurrean. Maiatz aldizkarirako sortutako idatzi hori, hala ere, pantailan ageri zaigu, beltzaren gainean mugimenduan, Xabi Erkiziak erakusketarako sortutako erritmoaz lagunduta. Orduko publikoa ere beste pantaila batean ageri da, bakoitza bere orria eskuan duela. Baita Facebooken ere.

Aizkora hotsak entzuten dira garbiki. Izan ere, horixe du elementu nagusia Dicharryren erakusketak. Argialde aretoak kristalezko sabaipean osatzen duen hutsune biribilean bost aizkora ipini ditu airean, hari ia ikusezinez zintzilika. Jorge Oteizari keinu eginez (bitrinan ipini dituen liburuen artean ere ageri da bere obra), cromlecha dakarkigu gogora, eta artzainek esparrua mugatzeko aizkorak lau aldeetara botatzen zituzteneko garaia, edo gatazka armatuak.... Espazio-denboran gure erroetara bidaiatzea proposatzen zaigu honenbestez, sinbolismoz beteriko lanabesa medio. Bakea deitu dio erdigunea den aizkora multzo honi, eta izatez, eskultura izendatzeko ideiaz areago, aldarria da, Euskal Herriko bake prozesua bultzatzeko bere proposamen artistikoa.

Mugetaz izenburua ipini dio Eric Dicharryk erakusketa multiforme eta parte-hartzaile honi, eta bitxia egiten da, hark ez baitu mugarik ezagutzen espresiobideei dagokienez. Antropologoa da ikasketaz, ikerlaria ofizioz, eta arte kontzeptualean murgildu den sortzailea ere bada beharrez, filosofia korronteak eta filosofoak beti aldean dituena.

Ikertutakoen artean, Zuberoako Maskaradak, Euskal Herriko besta eta arte garaikidea, euskaldunon irria eta Hezkuntzaren ekologia ditugu aipagarrienak. Aurki, horietaz eta bestez mintzatuko zaigu elkarrizketa batean, Argiako Kaieran.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Artea
Arantxa Orbegozo 'Txitxi'
“Niretzako bidaiarik politenak mantso doazenak dira”

Zirrara eta pasioaren eroale da Arantxa Orbegozo Txitxi (Tolosa, 1962). Bizitza darama eskuetan eta hura eskaintzen dio zuzentzen zaion edonori. Atleta izan da, txirrindularia, eta bere buruari proposatu dizkion beste hainbat diziplinatan aritua. Hala eta guztiz ere, benetan... [+]


“Asmo politikoak ematen dio zentzua jakintza kolektibizatzeari”

Ekida Arte Ekimen Sozialistak arte eskola antolatu du Donostian, asteazkenean hasi eta larunbatera bitartean. Paraleloki, lau egunez, bi formakuntza saio egingo dira: muralismoari eta arte bisualei buruzkoa bata; eta antzerkiari eta arte eszenikoei loturikoa bestea. Sarbidea... [+]


Kronika: 'Liburu ausartak' jardunaldia
Isilak, mutuak, zuriak... eta ausartak

Otsailaren 23an abiatu ginen Zaragozara (Aragoi) lagun bat eta biok. Bera Haur Hezkuntzako maistra eta ni literatur dinamizatzailea. Album! elkarteak (haur eta gazte literatura argitaratzen duten argitaletxe independenteak biltzen dituen egitura) antolatutako ikastaroak gure... [+]


2024-06-21 | Sustatu
AA irudien lehiaketa batean tranpa, benetako argazkia aurkeztuta

Interneten oinarria duen argazkigintza lehiaketa batean, 1839 Color Photography Awards delakoan, tranpa gertatu da. Kategoria berezia sortu zuten 2024ko ediziorako, Adimen Artifizialeko irudiak aurkeztekoa, eta irabazleak tranpa egin zuen, argazki erreala aurkeztuta irabazi zuen... [+]


Paleolitoko labar-arteak askotariko funtzioak zituela baieztatu dute Euskal Herriko kobazuloetan

Euskal Herriko kobazuloetan Madeleine aldiko (duela 18.500 eta 13.500 mila urte bitartekoak) labar-artea metodo konputazionalak konbinatuz aztertuta, ezaugarri espazialen eta ikonografikoen arabera bereizi dituzte irudiak, eta ondorioztatu dute lau multzotan bana daitezkeela. [+]


Koldobika Jauregi eskultorea zendu da, 64 urterekin

Askotariko diziplina artistikoetan aritua, sona handikoa bai Euskal Herrian eta bai nazioartean, sortzez Alkizakoa zen semea igande honetan hil da bihotzekoak jota. Ur-Mara museoaren sortzaileetako bat izan zen, Thoreau espazioaren sorreran ere aritu zen eta Dantza filmean egin... [+]


Larrahe jainko baskoiari eskainitako aldare bat aurkitu dute Larunben
I. mendeko harrizko pieza bat da, eta Baskoieraren idatzizko beste lekukotasun bat. Aranzadi Zientzia Elkarteko ikerlariek egin dute aurkikuntza, Arriaundi mendiko aztarnategian.

2024-06-12 | Julen Azpitarte
Dada Baroisa jaio zela 150 urte
Dada zamalkatu zuen amazona

Beste hainbat emakume artistaren gisara, Elsa von Freytag-Loringhoven (1874-1927) abangoardien historia ofizialetik erabat ezabatu zuten, bere jardun artistikoaren muina, sutsua bezain berritzailea izan arren.


2024-06-07 | Estitxu Eizagirre
"Emakumeen haria" ekitaldia Villabonan, ekainaren 7an
Testigantzak, murala eta bertso saioa, oihal fabriketako emakumeen lana eta bertsoarekiko lotura ezagutzeko

Oihal fabriketako emakume langileak eta bertsoa josi ditu Emakumeen haria ekimenak. Ekainaren 7an izango da Villabonan. Bertaratzen denak ezagutuko du egun Bertsozale Elkartearen egoitza den Subijana etxea iraganean oihal fabrika izan zela; entzun ahalko ditu bertan lan egin... [+]


Nestor Basterretxea jaio zela 100 urte: munduari leihotik begira, baina leihoak itxita

Gaur 100 urte beteko zituen Nestor Basterretxeak (Bermeo, 1924 - Hondarribia, 2014). Hamaika lanetan nabarmendu zen, eta hamaika bider mintzatu zen ARGIArekin. Pasarte interesgarri batzuk ekarri ditugu hona.


2024-04-17 | Reyes Ilintxeta
Elisabeth Pérez. Sorkuntzaren defendatzailea
“Adimen Artifiziala etorkizuneko tresna ei da, baina bere funtsa iraganeko sormen lanak lapurtzea da”

Martxoan Iruñean egin zen liburu denden kongresuan ezagutu nuen Elisabeth sortzaileen lana pasioz defendatzen Adimen Artifizial sortzailearen aurrean. Handik gutxira elkarrizketa egiteko gelditu ginen Bolognako Liburu Azokara eta Kolonbiara joan aurretik. Aitortzen dut... [+]


‘Denbora geldirik dagoen lekua’: Wiki Loves Monuments 2023 lehiaketaren irabazleak

2023ko Wiki Loves Monuments argazki lehiaketako hamabost irabazleak iragarri dituzte. Wikipediaren atzean dagoen Wikimedia Fundazioak urtero antolatzen du eta munduko argazki lehiaketa handiena da. Iaz 46 herrialdetako 4.700 argazkilarik parte hartu zuten, lizentzia libreak... [+]


Eguneraketa berriak daude