Piztiaren xarma

  • J.M Olaizola "Txiliku"::Piztiarioak

    Elkar, 2012

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Liburu berezia plazaratu berri du J.M. Olaizola Txilikuk; sailkagaitza behintzat, ohiko literatur generoren batera lerrotzeko lanak ematen dituen horietakoa. Erdi Aroan ospe handia lortu zuen moldean emana da, haatik. Bere betiko bi zaletasun dakarzkigu nahasian, literatura eta zientzia, helburua edo asmo nagusia literarioa baldin badu ere. Egilearen hitzak hartuta, “liburu honek, izatekotan, zineman aipatzen den dokumental faltsuaren antza izango luke, agian”.

Piztiarioek animaliak dituzte gai nagusi. Haien izaera nolakoa den eta zer ohitura dituzten argitzen saiatzen dira. Batzuetan benetako animaliez aritzen da piztiarioa, baina ez da harritzekoa benetakotasuna irudimenarekin nahastea. Beste batzuetan asmatutako animaliak deskribatuko ditu mota honetako lanak. Sekula ez da deskripzio hutsa izaten, harekin baitatoz beti sineskeriak, adierazpen moralak eta etsenpluak. Irakatsi nahia agerian izan ohi du.

Liburu honetan 54 piztia daude, bi alfabeto osori lotuak. Lehenengo alfabetoko 27 piztiak irudimenak sortutako animaliak dira, antzinako piztiarioetatik eta fantasiazko liburuetatik ekarritakoak. Bigarren alfabetoko beste 37ak benetako animaliak dira, naturaren arauetara eta aboluzioaren bidera lerrotuak. Arraroak dira, nolanahi.

Piztiarioetan ohikoa den bezala, ilustratuta dator Txilikuren liburua. Marrazkiak Jose Belmonte Rocandiorenak dira.

Azkenak
Ipar Euskal Herria: boto gehien bildurik faborito bada ere, hiru diputatu aulkiak ez ditu bermaturik Fronte Herritar Berriak

Argitu da bigarren itzulirako osaketa: buruz burukoa izanen da bosgarren hautesbarrutian (Baiona inguruko eremuan) eta hiru hautagai lehiatuko dira laugarrenean (Zuberoa, Baxenabarre, Hazparne eta Biarnoko herri batzuk) eta seigarrenean (Lapurdiko zati bat). Lehiatik kanpo... [+]


2024-07-03 | Sustatu
Torrealdai beka, bigarren edizioa, kultura ikerketarako

Joan Mari Torrealdai Beka kultur ikerketak eta egitasmoak sustatzeko sortu zen, bereziki Joan Mari Torrealdaik jorratu izan dituen esparru nagusietan. 2024ko bigarren edizio honetan, Jakin Fundazioak eta Usurbilgo Udalak deialdia berretsi dute eta euskal kulturaren azterketari... [+]


2024-07-03 | Erria
Heteroarauaz beste egiten, elkarrekin

Lau hamarkada luzeko ibilbidea du Euskal Herrian bolleren borrokak; garaiko lesbiana feministen oinordekoak dira. Desira eta identitate sexual hutsa baino askoz gehiago da bollerismoa: sistema zisheteropatriarkal eta koloniala borrokatzeko estrategia politikoa, gorputzetik eta... [+]


2024-07-03
Israelek bost kolonia gehiago legeztatuko ditu Zisjordanian, “Palestina errekonozitu duen herrialde bakoitzarengatik”

Nazioartean Palestinako Estatua aitortu izanari erantzunez hartu dute neurria, Israeleko Finantza ministroaren esanetan. Zeukan botere administratibo urria kendu diote Palestinako Aginte Nazionalari Zisjordaniako lurren laurdenean.


Lan kontuekiko (des)konexio digitala nola kudeatu irakasleek?

Irakaslea zara eta lanordutan nahiz lanorduz kanpo, berehala erantzun beharreko mezuz josten zaituzte ikasleek, haien gurasoek, ikastetxeko zuzendaritzak, lankideek? Deskonexio digitalaren beharraz gogoetatu dugu, Aitor Idigoras irakaslearekin: "Ateak ixten eta mugak... [+]


LABek soldatak igotzea eta zerbitzu publikoak indartzea eskatu dio Jaurlaritza berriari

Aurreko gobernuak proposamen horiei “bizkar emanda” eta “entzungor” eginda jardun duela salatu du. Eusko Jaurlaritzak iragarritako bilera erroldatan “eskari zehatzak” mahaigaineratuko dituela adierazi du.


Nagore Laffage oroitu dute Iruñean, hilketaren 16. urteurrenean

Nagore Laffage Casasolaren heriotza salatu dute Iruñean astelehenean. 2008ko Sanferminetan Jose Diego Yllanesek hil zuen, Laffagek 20 urte besterik ez zituela.


Katixa Agirre
“Hutsune handia dugu euskarazko ikus-entzunezko fikzioan”

Euskarazko ikus-entzunezkoen egoera kaskarrak kezkatuta dauka Katixa Agirre, hizkuntzaren normalizazioan ezinbesteko tresna direla uste baitu. Ahul ikusten du euskal literatura sistema ere, irakurlego txikia duela eta. Hizkuntza gutxituen arazoak denak.


2024-07-02 | ARGIA
Lesbianismoaz eta ultraeskuinaz mintzo den ‘Lesvia’ dokumentalak irabazi du Zinegoakeko sari nagusia

Epaimahaiaren esanetan, dokumentala beharrezkoa da "bizikidetzari espazioa emateko", eta era berean, ez ahazteko urte luzez lesbianismoak ez duela ikusgarritasunik izan. Filminen dago ikusgai.


Sexu abusuak egiteagatik zigortu dute epaileek Baionako apaiz bat, baina ez du kartzelara joan beharko

70 urteko apaizari urtebeteko espetxe zigorra jarri diote, baita bost urteko debekua adin txikikoekin lan egiteko ere. Bere ordenagailuan pedofiliazko edukia aurkitu zuten ikertzaileek. Itaiak elkarretaratzea egin du Baionan, epaiketa hasi aurretik.


Arartekoaren justizia errestauratibo bidez konpondu dute arrazakeria gatazka bat, epaitegira jo gabe

2023ko irailean, jatorri senegaldarreko hiru pertsonari Gasteizko gaueko aisialdirako lokal batera sarrera ukatu zieten. Diskriminazioa jasan zutenak eta lokaleko jabea Arartekoaren egoitzan bildu dira, eta akordio batera iritsi dira.


Corellako karriketan ikur frankistak azaldu direla salatu du Zurekin Nafarroak

Migratzaile familia batek irekitako denda baten aurrean ikur frankistak jarri dituztela salatu du Zurekin Nafarroa ezker koalizioak. Fiskaltzari eraman dizkiote datuak, gorroto delitu bat egon daitekeelako pankarta horren atzean.


Amnistia Legeari entzungor eginda, Puigdemont atxilotzeko aginduari eutsi dio Espainiako Gorenak

2017ko erreferendumaren harira, U-1aren auzi judizialean diru publikoa bidegabe erabiltzeagatik zigortutakoei ez zaie Amnistia Legea aplikatu behar, Espainiako Auzitegi Gorenaren esanetan. Puigdemonti ez ezik, Junqerasi, Romevari, Bassari eta Turulli ere eragiten die ebazpenak.


Eguneraketa berriak daude