Austriar-alemaniar tradizio sinfonikoa
Abonu-denboraldi zinez interesgarria proposatu digu Bilbao Orkestra Sinfonikoak. Liluragarria! izenburupean, publikoa erakartzeko egitarau aberatsa eta entzuteko pieza errazak –baina ez sinpleak– eskaintzen ditu talde bilbotarrak. Lehenengo saioan munduko biolin eta orkestrarako kontzertu famatuenetako bat –Txaikovskirena– eta orkestrazio distiratsuaren eredua den Stravinskiren Suzko txoria lan ederrak eman zituzten, eta, bigarren honetan (joan den ostiralean) austriar-alemaniar tradizio sinfonikoaren bi erakusgarri oso ezberdin baina funtsean oso hurbilak aurkeztu zituzten.
Ez diogu inori deskubrituko Mozarten sinfoniak musika klasikoko harribitxi preziatuenetakoak direla. Salzburgoko jenioak 41 sinfonia konposatu zituen, gazte-gaztea zenean gainera (lehenengoa, 6 urte zituela eta azkena 32 urterekin), eta guztietan musikaltasun naturala, freskotasuna, dotorezia vienarra eta orkestrazio eta harmonia paregabeak adierazi zituen. Mozarten sinfoniak entzuterakoan nabaritzen duzu musikak eraman egiten zaituela, hain ongi trabatuta baitaude tema eta motibo guztiak.
Aldi honetan, Mozarten 35. sinfonia Re maiorrean K. 385 ‘Haffner’ izenekoa interpretatu zuten. Sinfonia hori bere produkzioko ezagunenetako bat da. Vienan estreinatu zen 1782. urtean. Garai horretan egin zituen Mozartek bere lan garrantzitsuenak: piano kontzertu gehienak, opera ederrenak... Bilbao Orkestrak, Günter Nehold-en batutapean, irakurketa adimentsua egin zuen. Bertsio diskretua, elegantea baina zentzuduna eskaini zuten, handikeriarik gabekoa. Soka eta egur ederrak dituztela frogatu zuten, batez ere andante mugimenduan, non haizeen eta soken arteko elkarrizketak ongi azpimarratu baitzituzten. Eta bukaerako presto-an ederki nabarmendu zituzten mugimendu horretan agertzen diren errekurtso tinbriko eta kontrapuntistikoak.
Saioaren bigarren zatian Richard Straussen maisulan bat entzuteko aukera izan genuen. On Kixote, op.35 konpositore alemaniar honen 10 soinu-poemetako bat da. Straussek istorioak kontatu nahi zituen hitzik gabe, eta forma hau erabili zuen bere helburua lortzeko. Poema honek sarrera, tema, hamar bariazio eta finale bat ditu, eta zati bakoitzean On Kixoteren pasarte bat deskribatzen du. Orkestrazio aberatsekoa da lan hau, oparoa eta koloretsua, eta agian ausardia pittin bat falta izan zitzaion Neuhold zuzendariari mundu emankor hau agerian uzteko. Hala ere, interpretazio txukuna izan zen, oso. Straussen estilo liluragarrian, ugaritasunez entzuten dira instrumentu guztien ahotsak, baina leku berezia egiten die biolontxeloari (On Kixote) eta biolari (Sancho Panza). Biolontxeloan Antonio Meneses bakarlari brasildarra luzitu zen, dudarik gabe, batez ere emandako propinetan: Bachen partita baten mugimendu pare bat, fin-finak.
Kontzertuaren fitxa:
Bilbao Orkestra Sinfonikoa.
Zuzendaria: Günter Neuhold.
Bakarlaria: Antonio Meneses (txeloa).
Egitaraua: Mozart eta Straussen obrak.
Lekua: Bilboko Euskalduna Jauregia.
Data: Azaroaren 9a.
56 urteko langile bat hil da Lizarran, Agralco (Agrupacion Alcoholera de Bodegas Cooperativas) biltegian lanean ari zela. 10:00ak aldera gertatu da ezbeharra, Lizarran la alcoholera moduan ezagutzen den nekazaritza hondakinen biltegian.
Herritarren segurtasunik ezaren kezka gero eta handiagoa da gure auzo eta hirietako elkarrizketetan, batez ere kalean bizirik dirauten Magrebeko gazteek eragindako lapurreten eta gatazken inguruan. Badirudi egoera horiek areagotu egin direla azken hilabeteetan, eta alarma eta... [+]
Espainiako Gobernuak dokumentu bat helarazi die Salvador Puig Antichen arrebei, Oroimen Demokratikorako ministro Ángel Víctor Torresen eskutik. Frankismoak anarkista katalanari jarritako heriotza kondenaren “baliogabetasun akta” dela diote. Harrigarria... [+]
Yahya Sinwar Hamaseko burua hil ondoren, Ekialde Erdiko gerrak nola jarraituko duen aurrera mintzagai da hilketaren biharamunean. AEBek, Joe Bidenen ahotik, berehala iragarri dute orain su-etenak bidea libre izan dezakeela. Bide beretik jo dute Mendebaldeko hainbat buruzagik... [+]
LAB, CGT, Steilas, ESK, EHNE eta Hiru sindikatuek salatu dituzte Nafarroan altueratik erorita hil diren hamar langileen kasuak.
Galiziako Estatistika Institutuak galizieraren egoeraren inguruko inkestaren azken datuak ezagutarazi ditu. Ezagutza eta erabilerak, biek, egin dute atzera. Galera handiagoa da adin tarte gazteenetan. 5 eta 14 urte artekoen herenak adierazi du galiziera gutxi edo batere ez... [+]
“Araba ez dago salgai” eta “Makroproiekturik ez” lelopean egin dute deialdia. Urriaren 26an elkartuko dira 18:00etan “etekin pribatuak bermatzera” bideratuta dagoen eredu energetikoa eta “instituzioek jokatzen duten papera”... [+]
Garraio publikoaren zerbitzuaren gainbeheraren barruan, alde estetiko hutsa bada ere, ohikoa bilakatu da trenak margoturik ikustea eta, behingoagatik bada ere, ez da arrazoi ekonomiko hutsengatik, langileek azaldu dutenez.
Aurtengoa hirugarren edizioa izango da, eta memoriaren gaia hartuko da ardatz, Kulturarteko Plaza Feministan.
Azaroaren 9an, emakumeak protagonista diren hip-hop jaialdia ospatuko dute, 17:30etatik aurrera. Jaialdiak urtez urte hip-hop eta rap estiloetan ibilbide ezaguna duten emakume artistak bildu izan ditu.
Gaur Donostian Orhipean, Gure Herria ezagutzen liburuaren edizio berria aurkeztu dute. Bertan Izan da egilea Xamar eta berarekin batera Antton Luku, Isabel Isazelaia eta Lander Majuelo.
Krisi egoeran idatzitako gogoetak eta lagungarri egin zaizkion tresnak jasotzen ditu Iratxe Etxebarria kazetariaren 7.300 miligramo eszitalopram liburuak.