Non idatzi?

Duela hainbat urte Londresen bizi zen eta izenik ezin gogora diezaiokedanez John deituko dudan idazle ingeles bat ezagutu nuen, Granadako Los Faroles kafe-koba mitikoko terraza zaharrean. John ni baino hogeita bost urte nagusiagoa zen, burusoila, zozoaren mokoa oroitarazten zuen sudurra zuen eta hainbat liburu argitaratuak zituen ordurako.

Aurkeztu gintuen lagun komunak idazle bezala anuntziatu ninduenean Johnek galdetu zidan zertaz, noiztik eta non idazten nuen. Ez dut gogoan terrazako mahaian ohiko koaderno txikia eta boligrafo zarpaila nirekin neramatzan, baina baliteke hala gertatu izana, ondo oroitzen baitut jaurti zuen esaldi kategorikoa, adinak eta esperientziak ematen zion autoritatetik: “Ezin ditut ulertu kafetegietan idazten duten idazleak. Ezin da eleberri on bat izkiriatu halako lekuan”. Eleberrigilea baitzen John, ez dut dudarik munduan barreiatutako kafe literarioetan dirdira egindako autoreen ezagutza bazuela, nahikoa eta sobera izan ere.

Dozenaka dira idazle sonatuak aterpetu dituzten kafetegi mitikoak munduan zehar. Hiri biren adibideak soilik jartzearren, Buenos Aireseko Cafe Tortoni aipa nezake, non Alfonsina Estorni, Juana de Ibarbourou edo Jose Luis Borges batu ohi ziren, edota Pariseko Deux Magots eta Café de Flore ezagun bezain estudiatuak, zeinetatik idazle eskerga iragan zen. Beharbada, garai batekoa hobea delako sentipenarekin bizi zen John, eta nahiz iraganekoen aintza errekonozitu, ez zegoen egungo idazle kafetarren alde, iruditzen baitzitzaion alferlana zela hauena, bai, behintzat, etxeko idazle langile seriosen aldean.

Makina bat ordu sartutakoa naiz kafetegietan koadrozko koaderno narrasak betetzen, gertatuak gerta, idazten jardutearen erabakiaren ondorioz. Saiatuagatik aurrerabide eskasagoa izan nuen tabernetan, alkoholaren eraginpean idatzitakoek zakarretarako bidea egiten baitute gloria unetik esnatu eta gutxira, nire kasuan, beti.

Urteak dira kafetegietan idazten ez dudala. Idazle gai berriak ibiliko dira nire lekuan. Hortik zehar irudikatzen ditut bigarren kafea ordaintzeko dirurik gabe, kikarako kondarra koilaran jaso eta hura milikatuz, literaturak berak zurrupatuak batzuk, literaturaren ideiak, bestetzuk, poeta bihurtuz lehenengoak eta poema bigarrenak. Maite ditut izakiok beren baitara barneratzen direnean. Bakartze literarioaren apologia egin nahi gabe eta bohemiaren anestesian lokartu gura gabe, bai eta idazletza ezeren gainetik ez ezeren azpitik jartzeko asmorik gabe, maite dut beren jarduna, bilaketaren jardun pribatu publiko bihurtua. Kafetegietako burrunba distrakzio amaigabez mukuru dagoen abarrotsa dateke zenbaitentzat, baina terrazen publikotasunak adoretu egiten dituenak ere badira, bizitzaren abailak kutsaturik edo.

Johnek Los Faroleseko terrazan ezagutu ninduenean nire zerbait eraman zuen berarekin eta ez zen, zehazki, bere baieztapenaren onespena izan. Nire izen euskalduna aditu orduko, idazten ari zen eleberriko protagonistari Iratxe ipiniko ziola erabaki eta hala deklaratu zidan. Pena dut haren deitura ez gogoratzea nire izeneko protagonistadun eleberria eskuratzea ezintzen baitit oraingoz, nahiz topatuko dudan egunen batean, ziur. Interesgarriena da nire izenaren prestamuak agerian utzi zuela kafetegiak eta terrazak baliagarri direla, modu batera edo bestera, bai literaturarako, bai literaturarentzat eta bai literatur egileentzat.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


ASTEKARIA
2012ko azaroaren 11
Irakurrienak
Matomo erabiliz
Azoka
Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
PAIren biktima guztiak

PAIk sortutako biktimak ez dira bakarrik PAIren Legeak eragindako egonkortze prozesuari esker funtzionarizatutako irakasleak, baizik askoz gehiago. Batzuei nolabaiteko ikusgarritasun mediatikoa eman zaie Steilasek jarritako errekurtsoaren ondorioz; gehienak, alabaina, ikusezinak... [+]


Erriberarako kalitatezko trenbide zerbitzu publikoaren alde

Azken asteotan Castejón-Soria trenbidea berreskuratzeko eta Tuterako tren-geltokia gaur egun dagoen tokian mantentzeko edo, Nafarroako Erriberako hiriburuan Abiadura Handiko Trenaren ustezko geralekuak aitzakiatzat hartuta, hirigunetik kanpo beste bat egiteko... [+]


Ez goaz gerrara. Gerrarik ez, ez gure izenean!

Gerra Urte, Gezur Urte!

Horrela dio esaldiak eta horrela berresten du errealitateak.

Munduan eta Europan dagoen gerra-egoera, horren gorakada etengabea eta horrek Euskal Herrian izan dituen eta izango dituen balizko ondorioak aurreikusita, joan den abenduan hainbat... [+]


Laga hondartza leheneratzea

Laga hondartzaren ezaugarri naturalen leheneratzea duela hiru hamarkada abiatu zen, eta aurrera darrai etenik gabe, erlojuz kontrako lehengoratze mailakatuan.

Laga (Bizkaia) gune aparta da, natura eta gizarte ikuspegitik oso esanguratsua. Kostaldeko legeak eta Urdaibaiko... [+]


Lortu da. Lortu duzue! Lortu dugu. Zorionak eta eskerrik asko

Hainbeste urte borrokan horren atzetik ibili ondoren, 34 urte, hain zuzen, oso pozik gaude orain egun batzuk, abenduaren 28an Inuzente egunean, Iruñean, Nazioarteko Euskal Pilota Federazioak antolatu zuen batzarrean hartu zen erabakiagatik. Zeren ondo bidean,... [+]


Noizko berrikusi ANren prozesuak eta epaiak

Jar gaitezen 2025erako proposamen politiko gisa, Espainiako Auzitegi Kolonialaren (AN) epai guztiak berrikusten hasteko eta makila bakoitzak bere belari eusteko.

Unionismoarekin lerrokatutako alderdi, sindikatu eta gizarte-erakunde gehienek, eta ez bakarrik horrela... [+]


Txikitasunean handi… handitasunean txiki?

2023ko otsailean irakurri nuen berria prentsan, eta triste geratu nintzen, ezustean harrapatu eta zer pentsatua eman baitzidan. Azpeitiko Jostaldi Kirolak Erdikaleko denda itxi egingo zuten, 48 urteko ibilbidearen ondoren.

Denboran atzera bidaiatu arazi zidan horrek. Makina... [+]


Aurrera egiteko aukera

Datorren larunbaterako, urtarrilaren 11rako, Sare Herritarrak euskal presoen eskubideen aldeko manifestazioa deitu du, beste urte batez, Bilbon. Aukera paregabea da gure herriarentzat elkarbizitzaren bidean aurrera egiteko, hainbat hamarkadatan liskar bortitzetan murgilduta egon... [+]


2025-01-09 | Joan Mari Beloki
Ukrainan argitzekoak

Urtarrilaren 20rako bidea. Donald Trump urtarrilaren 20an izendatuko dute AEBetako presidente. Demokraten aldeko elite ekonomikoak hainbat aldiz saiatu dira Trump hiltzen. Lortuko al dute helburua urtarrilaren 20a baino lehen? Hortaz gain, guda fase berri garratzagora eraman... [+]


2025-01-08 | Jon Alonso
Hiru abiadurako Euskal Herria

Iratzarri ginelarik, kulturalki eta administratiboki, paisaiak hiru abiadurako deserri bat erakusten zuen.

Kulturari dagokionez, hori baieztatzeko –berriro– aukera eduki nuen joan den azaroaren 14an, Ortzaizeko Menta liburu-denda goxoan. Hara bildu ginen... [+]


2025-01-08 | Castillo Suárez
Elurra

Elurrak lurra ezkutatzen du, baita laketu nahian dabiltzanen izakiek utzitako arrastoak ere. Elurraren edertasunaren azpian denbora dago, urteak, belaunaldiak, efemerideak, hitzorduak; baina denborak aurrera egiten duenean esan gabeko hitzak agertzen dira lehenago edo geroago... [+]


Palestinarenak (eta munduarenak) egin du

Munduarenak ere egin du, sinbolo bat delako aspaldi, zeren eta historian lehenago ere egin dira genozidioak eta egingo dira gehiago (zorte txarra, aizu, han jaiotzea egokitu zaizu), baina Palestinarenak ezaugarri bereziak ditu:

  • Aspaldikoa da, XIX. mendearen hondarrean... [+]

2025-01-08 | Bea Salaberri
Büxarik ez, milesker

Usaian bezala, agertu ziren baratze zokotik, Mercedesa pasaiaren erdian berean aparkaturik, errotak ez zikintzeko belar eta istiletan, eta jin ziren atarirainoko bidexkan gaindi, triki-traka, plater handi bat eskutan. Usaian bezala, ageri zen la bûche prestatu zutela... [+]


2025-01-08 | Ximun Fuchs
Zenbat da inportantea?

Udazkena amaitzen den ber, Euskararen Egunean, euskararen urtaroan edo Durangoko Azokan beleak agertzen dira. Euskararen erabileraren inkesta soziolinguistikoen emaitzez jakitun, "politically correct" ariketak ez du inor harritzen jada. Ttattarrik gabe, cool eta irria... [+]


Eguneraketa berriak daude