"Kanona bihurtzeko askoz errazagoa nuke gizona banintz"

  • Idazlea, prentsa arduraduna... Seme-alabek uzten diotenean egiten du lo.

Karmele Jaio
Karmele JaioAlex Larretxi
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Zer moduz idazle zinematografikoen olinpoan?

Auzokoak ez du jakin idazlea naizenik pelikula egingo dutela irakurri duen arte. Argi dago glamour eta oihartzun kontuan literaturan gabiltzanok ez daukagula zinearen aurrean zereginik.

Orain, Urrezko Euskadi Saria edo Espainiako Sari Nazionalarekin egingo duzu amets... Edo ez... Auskalo. Hainbeste saltsarekin ez daukat argi.

Kontuz ibili behar da sariekin, ametsa amesgaizto bihurtu daiteke eta. Esan zuen Sarrionandiak: norbaitek baliogabetu nahi bazaitu elefante zuria oparitzen dizula.

Izan ere, puntako idazlea izateko aski da liburu onak idaztea, ezta?  

Puntako idazlea izatea asko saltzea eta komunikabideetan agertzea baldin bada, hor merkatuak eta marketinak eragin handia dute. Eta prestigioa lortzea baldin bada, kanona nork ezartzen duen baldintzatzen du. Guzti hori alde batera utzita, idazle ona izateko, liburu onak idatzi behar dira.

Tira, euskaraz idazten duen emakume gasteiztarra izanik, askotan esango zizuten kanona bihurtzeko txartel guztiak dauzkazula.   

Kanona? Barka, kanona bihurtzeko askoz errazago nuke lehenik eta behin gizona banintz. Ez zenuen kanon hitza kuota hitzarekin nahastuko, ezta?

Kuotak kuota, orijinaltasunaren saria merezi duzu. Liburu berria noizko eta Durangorako!    

Bai, ezta? Liburuetako gaietan ere ez omen naiz oso orijinala, baina norbaitek esan zuen bezala, idazleak beti gaude liburu bera idazten, behin eta berriz.

Bota titular batzuk zure liburua irakurri gabe orriak bete beharko dituzten kazetari gaixoentzat.

Liburuaren izenburua: Ez naiz ni. Ipuin liburua da. Aurrekoak baino luzeagoak atera zaizkit, eta umore eta sexu gehiago dago. Azken hori gehiago saltzeko esan dut, noski. Nahiko erraztu diet lana, ez?

Ez da literaturaz hitz egitea komeni?

Literaturaz baino gehiago literatur sisteman dauden beste hainbat osagairi buruz hitz egiten da. Eta uste dut azkenean horrek eragina izaten duela literatura egiteko moduan ere.

Eskerrak komunikazio arduradunak zaudeten kazetarion lana kontrolatzeko. Barka, “errazteko” esan nahi nuen.

Kazetari asko eroso bizi da komunikazio arduradunen kontrolpean. Gaurko kazetaritza erredakziotik irten gabe egiten da, eta kazetari gehienek komunikazio bulegoen dependentzia handiegia dute. Liburuak irakurri gabe idazleak elkarrizketatzen dituen kazetaria larri ibiliko litzateke prentsa laburpenik gabe.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskal literatura
Arrats dibertigarria

"Arrats arrunt bat zen. Zapoarentzat”. Arrats hori da Maite Mutuberriak album honetan kontatzen diguna. Oso testu gutxi du liburuak, eta irudiek ederki kontatzen digute istorioaren nondik norakoa. 

Hasieratik ikus dezakegu ilustrazioetan zapo handi eta lasaia,... [+]


Katixa Dolhare: «Frantsesa klaseetan literatura azkar lantzen da baina euskara klaseetan anitzez gutxiago»

"Euskara eta euskal literatura, programaketatik ikasgelara" jardunaldian parte hartu zuen Katixa Dolhare Zaldunbidek. Seaskak eta UEUk antolatu Udako Ikastaroen barne. Bere problematikak horiek ziren: Zer leku du literaturak hezkuntza programetan eta nola landu euskal... [+]


Erasoari aurre egiten

Liburu honetara hurbiltzen denak lehenbizi G. Mabire-ren irudiekin egingo du topo. Komikiaren estiloko irudiak dira, trazu oso zehatzak eta kolore bizikoak, pertsonaiak eta egoerak erraz interpretatzen laguntzen dituztenak. Irudi horiek testuarekin bat datoz: laburra eta zehatza... [+]


Mikel Ayllon
“Poesiaren sozializaziotik bueltatuko da literaturaren balio soziala”

Bizkaia Irratiko Irakurrieran literatur saioari agur esan dio Mikel Ayllon idazle eta orain arteko saioaren gidariak. Irailetik aurrera jarraituko ez zuela esateaz gain, gogoeta egin zuen sareetan euskarazko literaturaren egoeraz: "Euskal literatura gero eta homogeneoagoa... [+]


2024-07-10 | Lander Arretxea
“Loturak antsietate eta inpazientzia handiagoz bizi ditu gure belaunaldiak”

Kiosko bat, krisian, Benidormeko giri artean. Eta egunkarien atzean, txandaka, adinak eta mundu ikuspegiak desberdintzen dituzten bi lagun. Kontrastezko osagai horiekin garatu du Lizar Begoñak bere lehen eleberria: Mundu zitalaren kontra. Gisa bereko inguru batean batu... [+]


Nola irakurzaletu ikasleak

Irakurtzen al dute –eta irakurritakoa ongi ulertzen al dute– haur eta gazteek? Eta helduok? Eskolan zein tarte eskaintzen zaio irakurketari eta literaturari? Nola prestatzen da ikasleei eskaintzen zaien liburu zerrenda eta nolako liburutegiak dituzte ikastetxeek,... [+]


2024-06-19 | Itxaro Borda
Isil-isilik

Emazte batek zendua den euskal idazle eta poeta bat akusatzen du, abusuak egin zizkiolakoan, eskolan zebilen nerabe garaietan. Erbia kitzikatzea, arrazoi du Gorka Bereziartuak. Beste edonor izan balitz, afera ez zen isilik geldituko, feministak eta ni barne, salaketategi... [+]


Poesia mailu bat da jaialdia
Literatura ez da ezer arriskutsua, ezta?

Poesia mailu bat da jaialdia antolatu du Azpimarra irakurle taldeak Gasteizko Gaztetxean. Ikasturtean egindako saioetan landu dituzten auziak plazaratu dituzte tailer, solasaldi, errezitaldi zein hainbat erakusketatan. “Garaia kolpatuko duen literaturaren alde” egin... [+]


Behe Banda sortu da
Literaturan behetik hasteko leku bat

Idazle gazte batek ba al du espaziorik trebatzeko eta gaitasunak garatzeko? Ba ote dute idazkiek zirkulatzeko aukerarik, lokaztuta ito ez daitezen? Bakarrik egin behar al du bidea idazleak, halabeharrez? Nolako zirkuitu literarioak nahi ditugu? Galdera horien itzalean sortu dute... [+]


2024-05-27 | ARGIA
Euskal letren asteburua egin du Literaturiak Zarautzen

Ostiraletik igandera Literaturia jaialdia egin dute Zarautzen (Gipuzkoa) (B)egia izenburupean. Booktegi webgunea omendu dute antolatzaileek. Hiru ikuskizun estreinatu dituzte, denak Literaturiarako beren beregi sortuak.


2024-05-20 | Estitxu Eizagirre
Hauek dira Ziburuko 5. Euskal Liburu eta Disko azokan aurkeztuko diren liburuak

Ekainaren 1ean izango da Baltsan elkarteak eta ARGIAk elkarlanean antolatzen duten euskara hutsezko azoka, eta oparo dator bosgarren edizioa. Aurten 41 argitaletxe izango dira bertan (inoizko gehien) eta egitarauan ordu erdiro izango da ekitaldiren bat musikaz eta literaturaz... [+]


2024-05-07 | Estitxu Eizagirre
Ziburuko Liburu eta Disko Azokak aurten Daniel Landart omenduko du

Ziburuko Baltsan elkartean aurkeztu dute antolatzaileek euskara hutseko liburu eta disko azokaren 5. edizioa. 41 argitaletxe izango dira bertan (inoizko gehienak), 120 metro erakusmahai beteko dituzte denen artean (inoizko gehienak) euskarazko irakurgai eta musikarekin eta... [+]


Josu Martinez: “Interesgarriena Mirande gozatzea da, berarekin ados egon behar izan gabe”

Ostegun arratsalde honetan Mirande, film bat egiteko zirriborroa dokumentala ikusgai izango dute Ziburun, Baltsan elkartean 18:30etan. Josu Martinez zuzendaria ere bertan izango da solaserako. Ziburuko Azokaldiaren egitarauaren barnean, aurten lehenbiziz kultur ekitaldiak egingo... [+]


2024-04-30 | ARGIA
Eneko Bidegainen ‘Bichta éder’ eleberriak jaso du 111 Akademiaren Saria

Karmele Jaioren Maitasun kapitala-rekin lehiatu da finalean. 2023ko “libururik gogokoen” izendatu dute Bidegainen “bihurgune askotako” thriller politikoa 111 Akademia osatzen duten literaturazaleek.


Eguneraketa berriak daude