Apokalipsi nuklearra abiatuko zuten hitzak prest zeuzkan Kennedyk
Mundua hondamenditik uste baino gertuago egon zela erakusten dute Kubako Misilen Krisiaren 50. urteurrenean argitaratu diren dokumentuek. John Fitzgerald Kennedyk prest zeukan irlaren inbasioa iragartzeko diskurtsoa, bere anaiaren artxiboko materialen arabera.
“Herrikideok, bihotza estuturik, eta egin nuen zina betetzeko beharrez agindu ditut Kubako lurrean pilatutako arma nuklearrak suntsitzeko operazio militarrak, arma konbentzionalak bakarrik erabiliz –eta Estatu Batuetako Aire Armadak agindua bete du–” John Fitzgerald Kennedyk inoiz irakurri ez zituen hitzak dira. Kubaren erabateko inbasioa iragartzeko diskurtsoa prest zeukan AEBetako presidenteak 1962ko urrian, Misilen Krisiaren 50. urteurrenarekin bat eginez publiko egin diren dokumentuek erakusten dutenez.
Robert Kennedyren artxiboetako edukiak dira publiko egin direnak. Horien arabera, lerro gorri zehatza jarri zuen John F. Kennedyk inbasioa agindu aurretik: krisiak iraun zuen 13 egunetan misil nuklear gehiago zeramatzaten ontzi sobietarrak Kubara iristen badira, eraso.
Horrelako erabaki bat III. Mundu Gerraren hasiera izango zela idatzi du Graham Allison Harvardeko irakasleak Christian Science Monitor astekarian. “AEBek aire-erasoa hasi eta Kuba inbaditu izan balute –dio Allisonek–, agintzen ari zen komandante sobietarrak ia segurtasun osoz 100 arma nuklear taktikorekin erantzungo zukeen –eta JFK-k ez zekien irlan arma nuklear taktiko horiek bazeudenik ere–. AEBak erantzutera behartuta sentituko ziren, apokalipsi nuklearra piztuz”.
Krisia konpondu zen, akordio publikoak eta ultimatum pribatuak uztartu zituen sokatira diplomatikoaren bidez. “13 egun horietatik zenbat eta urrutirago, orduan eta zailagoa da jende askorentzat sinestea Kubako edo Turkiako misilen inguruko liskar batek AEBak eta Sobiet Batasuna gerra nuklearrera bultza zitzakeela” Allisonen ustez. Baina Robert Kennedyren paperek erakusten dute zergatik bat egiten duten historialari askok, egun haiek “historian izan den unerik arriskutsuena” gisa deskribatzerako orduan.
Amets Ladislao Kuban egon berri da bertako laborantza eredua eta elikadura sistema ezagutzen. Sobiet Batasuna (SESB) erori zenean eta jasaten duen mundu mailako blokeoa dela-eta, pestizida eta ongarri kimikorik gabe geratu zen Karibeko irla, eta kimiko horien ondorioz, lur oso... [+]
Nazio Batuen Batzar Nagusian onartu dute AEBek Kubari ezarritako blokeoa amaitzeko ebazpena: aldeko 187 boto izan ditu, aurkako bi (AEB eta Israel), eta abstentzio bat (Ukraina).
AEBetako Defentsarako Inteligentzia Agentzian analista lana egiten zuen, eta hainbat informazio sekretu helarazi zizkion Kubako Gobernuari 1984tik aurrera. 2001ean atzeman zuen FBIk, eta 25 urteko espetxe zigorra ezarri zion. Bere aurkako 2002ko epaiketan egin bezala, orain... [+]
Habanan egindako elkarrizketa baten bigarren atala izan liteke hau. 2011ko ekainaren 19an ARGIAren orrialdeetan mintzatu ginen Holguineko (Kuba) gotzainarekin. Francok estatu-kolpea jo zuen garaian Legazpiko alkate Daniel Arangurenen eta Emilia Etxeberriaren semea dugu, gurasoen... [+]
Pablo Milanés abeslari kubatarra zendu da, 79 urterekin. Madrilen eman ditu azken urteak, baina han eta hemen kontzertuak eskaini ditu, azken unera arte.
Bost edo sei metro luza daitekeen belar erraldoia da. Belarrari eusten dion zurtoin lodi eta indartsuak kanaberaren egitura du: malgua, zaila eta sendoa. Azukre kanabera da (Saccharum officinarum). Lurpean kanaberazko sustrai sare gogorra sortzen du, eta horrek eusten dio zutik,... [+]
Kubako herritarrek baiezkoa eman diote Familiaren Kode berriari (orain arte indarrean zegoena 1975ekoa zen). Bertan onartzen dira sexu berekoen ezkontza eta hauek haurrak adopzioan hartzeko aukera, haurdunaldi subrogatua arautzen du eta 18 urtez beherakoen ezkontza debekatzen... [+]
Etxerat elkarteak jakitera eman duenez, uda honetan etxera itzuli dira Emilio Martinez de Marigorta eta Felix Manzanos Cabo Berdetik eta Iñaki Rodriguez Kubatik. Oraindik, baina, beste bost deportatu eta 24 erbesteratu politiko daude Euskal Herritik kanpo.
Esperimentua egin dute: kalean aurkitzen joan diren gizonei proposatu diete argazki batean agertzea belarria lorez apainduta. Ez da beste munduko ezer, eta hala ere irainduta sentitu da gizon bat baino gehiago, hain da ahula batzuen maskulinitatea.
Gobernuz Kanpoko Erakundeak salatu du bigarren aldia dela gizon berak haien aurka egiten duela. Oraingoan esan die lokala erreko duela eta "komunista zikinak" eta "maritxuak" direla.
Koldo Mitxelena Kulturunean erakusketa zabal bat dago ikusgai Donostiako familia entzutetsuenetako bateko kideek ateratako argazkiekin: Aurrera eginez deitu diote. José Brunet Berminghamek XIX. mendearen azken herenean ateratako dozenaka argazkiz dago osatuta eta benetako... [+]