Peru, Espainia, Katalunia
Perun ez omen dute gurea bezalako krisirik. Orain dela bost urte balio zutena halako lau balio omen dute etxebizitzek, eta banketxeek erraz (errazegi?) ematen ei dizkiete hipoteka-kredituak herritarrei, soldata bat dutela egiaztatze hutsarekin. Atzerriko enpresak hara jotzen ari dira: Espainiako asko, omen, eraikuntzakoak-eta. Jakina da diruak ez duela ez mugarik ez aberririk. Bitartean, klaseen arteko amildegia gero eta handiago omen, Peruko gizartean: goi klasea eta klase ertainak, gorantz, eta behe klasea, beherantz. Espainiako asimetriaren kontrakoa dirudi, Espainian klase ertainak behera baitoaz behekoa bidelagun.
Galderak datoz errenkan: Perun bezala, non ote da gertatzen ari? Txilen, Argentinan, Brasilen..? Asiako zenbait herrialdetan? Zerikusia du zenbait tokitako ekonomiaren gorakadak beste hainbatetako krisiarekin? Eta, zergatik hemengo hedabideetan ez dute oihartzunik Peru bezalako herrietako errealitateek?
Katalunian, Espainiako krisiaren aurrean, beste irtenbide bati ekin diote. Herri independente izatea bizirauteko ezinbesteko baldintzatzat jotzen dute gero eta kataluniar gehiagok (gehienek honezkero?). Han, independentzia ez da jada gutxiengo baten ameskeria edo hainbat herritarren sentipen lausoa. Hango gizartean abiatutako prozesuei eta eztabaidei buruz ere, berri gutxi Espainia aldean. Gurean, akaso, pitin bat ugariagoak, baina urriak, edonola ere. Albisteak, diruak ez bezala, banderen aurrean makurtzen baitira, eta mugetan gelditzen, Internet asmatu eta gero ere.
Wert Hezkuntza eta Kultura ministro espainiarrak Kataluniako ikastetxeei leporatu die independentziarako borondatearen hazkundea. Kontua ez da, hark uste bezala, hango ikastetxeetan ideologia independentista txertatzen dietela haurrei, baina arrazoia du hein batean: Kataluniako jendartean aspaldi abiatu zen kultur eta hezkuntza garapena izan ez balitz, katalanek orain ezinen liokete eutsi hartu duten bideari.
Izan ere, gizarteek aurrera egitea nahi ez duten boteretsuek, beren interesen kontrakoa delakoan, aski ongi dakite herritarrei informazioa, kultura eta heziketa murriztea bezalakorik ez dagoela beren pribilegioei eusteko. Beren irabaziak mugarik gabe areagotzeko, denetariko mugak jarri behar dizkigute gainerako herritarroi. Hezkuntzan, kulturan, komunikazioan... Baita geure mapen muga-lerroak aldatzeko borondatean ere.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
2011. urtean M-15eko mugimendu indartsua lehertu zen, Kataluniako Gobernua ataka estuan jarri zuena. Besteak beste, orduko hartan Polizia Bartzelonako Katalunia plazako kanpaldi suminduari oldartu zitzaion, eta parlamentua setiatu zuten ekintzaileek, Artur Mas presidentearen... [+]
Interneten Willow hitza bilatzerakoan oraindik txikitan ikusi nuen pelikula baten izenburua agertzen da. Fantasiaz beteriko pelikula hartan, Willow izeneko gizon txiki batek, protagonistak, mundua eraldatu zuen, erresuma zapaltzaile batetik herritarrak askatuta. Google-k Willow... [+]
Loti ederra eta errauskinaren irudia izan du hizpide aurtengo Feministaldian Irene Coulon-en hitzaldiak. Loaren ideia kulturalak zartatu ditu, loaldia ere maskulinizatua dugula argituta. Loaren irakaspen (kultural) asko barneratuak ditugu, eta gorputz feminizatuan edertasunaren... [+]
Araiak esan dit zuei idazteko. Esan dit, utzi baino lehen (aurten egingo dut), nire testu bat eraman nahi dizuela, nik ez dizuedala inoiz eraman, eta merezi duzuela, harro sentituko zaretela nitaz. Ezin da horrelako aukera bat galtzen utzi. Ez dakit jada esan ez dizuedan zer... [+]
Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]
Valentziako tanta hotzaren kudeaketa txarrak aldaketa ekarri du muturreko eguraldiagatik izan daitezkeen alerten inguruan, “neguko” lehenengo denboraldian agerian geratu den bezala. Hego Euskal Herrian ibaiek gainezka egingo zutelako mehatxuaren aurrean, hainbat... [+]
Ekintzailetza modan dago. Kontzeptuak indarra hartu du eta hiztegi ekonomikotik askoz harago zabaldu da. Just do it: egizu, besterik gabe. Baina ez dezagun ahaztu: propagandaren mundutik dator leloa. Erosle-ekintzaile aktiboak izatea ote da hitzaren mozorroa? Egungo enpresariek... [+]
Kaosean sartuak gara. Hori erran digute hedabide frantsesek, legebiltzarrak gobernua erorarazi duelarik abenduaren 4an. Kaos politiko, instituzional, sozial, ekonomikoaren zirimolak infernuko sarabandan bahituko gaituelako izua zainetara isurtzen hasia zaigu denoi. Zer komedian... [+]
EHBaik Autonomia estatutu baterako proposamena prestatu du, gure nazioaren burujabetza osorako bidean etapa gisa.
Segur aski, gutariko gehienek jada erosiak dituzte, han eta hemen, Eguberrikari banatzeko opariak. Olentzeroren bisita gautar hori hitzordu handia baita, bereziki haurrentzat. Denak prestatzen dira urteko garai emankor horretarako: Bilbo sutan agertzen da, Gasteiz, Iruña... [+]
Zerk harritu zintuen gehien kartzelatik atera zinenean? Galdetu didate maiz azken urte eta erdian.
Bilboko kaleak turista eta bi hankadun txakurrez lepo daudela ikusteak, adibidez? Edo egoera politikoaren aldaketak? Lehenengoak akitu eta amorratu nau, badago zer borrokatzen... [+]
Benetan nahasia da euskara ikasteko dirulaguntzen kontu hori. Euskara ikasi nahi duen herritarrak leihatila bat baino gehiagotara jo beharko du egin nahi duen ikastaroa zenbat kostatuko zaion eta dirulaguntzak nondik, nola eta noiz lortuko dituen jakiteko. Oraindik ere dirua... [+]
Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]