Tiroide guruinaren trastornoak
Bost zentimetroko diametroa besterik ez du, eta 30 gramo inguruko pisua. Neurriz eskasa eta ezgauza dirudien arren, tiroide guruina da gorputzeko organoek zein erritmotan lan egin behar duten erabaki eta erregulatzen duena (abiadura metabolikoa esaten zaio horri). Eta bere lana ondo betetzeko, odolean zehar zirkulatzen duten substantzia batzuk jariatzen ditu, T3 eta T4 izeneko hormona tiroideoak. Hormona horiek fabrikatzeko, ezinbestekoa da TSH izeneko beste hormona baten esku-hartzea, azkeneko horrek erabakitzen baitu une bakoitzean zein hormona tiroideo behar duen gorputzak.
Aipatutako pauso horietakoren batean edozein akats gertatuz gero nahasmendu ugari sor daiteke, eta horixe gertatzen zaio 250-300 pertsonatik bati gurea bezalako gizarteetan, Endokrinologia eta Nutrizioko Espainiako Elkarteak emandako datuen arabera.
Hipotiroidismoa
Tiroideak behar baino hormona gutxiago fabrikatzen dituenean gertatzen da. Gaitz horrek jota dauden pertsonek gizentzeko erraztasun handia dute, erraz nekatzen dira eta depresio eta idorreriarako joera handia dute. Azala lehor eta latz bihurtzen da, eta ahotsa erlastu eta zakartu egiten da. Sarritan, gainera, pentsamendu-moteltasuna eta oroimeneko akatsak ere agertzen dira. Behin diagnostikoa baieztatu ondoren –aski da horretarako odol-analisi bat–, tiroide guruinaren funtzioak indartzen dira farmako egokien bidez.
Hipertiroidismoa
Justu alderantzizkoa gertatzen da. Alegia, tiroideak lan gehiegi egiten du eta horrek urduritasuna, pultsu bizkorregia, takikardiak, apetituaren gehikuntza, pisu-galera, hiperaktibitatea, insomnioa, beherakoak, eskuetan izerdia, dardarak eta argiarekiko sentikortasuna eragiten ditu. Diagnostikoa baieztatzeko ekografia bat –tiroidearen tamaina, itxura eta funtzionalitatea ikusteko– eta odol-analisi bat egiten dira. Gaixotasunaren susmoa berretsiz gero, hormonen gehiegizko maila tionamida izeneko farmako talde baten bidez blokeatzen da. Kasu larriagoetan kirurgia ere beharrezkoa izan daiteke, eta guruinaren zati bat erauzten da, hormona gutxiago ekoizteko. Operazio kirurgikoan egindako ebakia ez da oso handia izaten, eta normalean gaixoa bere eguneroko bizimoduari berrekiteko moduan egongo da hamar egunen buruan.
Iodoa, tiroidearen erregai nagusia
Hormonak fabrikatzeko tiroide guruinak 200 mikrogramo iodo behar ditu egunero, bestela tiroidearen inflamazioa eragiten duen bozio izeneko trastornoa agertuko da. Gaitz hori saihesteko, arraina kontsumitzea eta itsasoko gatza erabiltzea gomendatzen da.
Tiroidea handitua dagoenean normalean hipertiroidismoa izango da, baina tumorea ere izan daiteke. Zalantza hori argitzeko bada erraz egin daitekeen proba bat: edan ura ispilu baten aurrean zaudela, eta irensterakoan burua zertxobait atzerantz makurtua badaukazu, agian eztarrian bulto edo koskorren bat nabaritu eta ikusiko duzu. Kasu horretan komeni da berehala medikuarengana joatea, koskor horren arrazoia zein den argitu eta behar izanez gero, irtenbidea ahalik eta lasterren jartzeko.
56 urteko langile bat hil da Lizarran, Agralco (Agrupacion Alcoholera de Bodegas Cooperativas) biltegian lanean ari zela. 10:00ak aldera gertatu da ezbeharra, Lizarran la alcoholera moduan ezagutzen den nekazaritza hondakinen biltegian.
Herritarren segurtasunik ezaren kezka gero eta handiagoa da gure auzo eta hirietako elkarrizketetan, batez ere kalean bizirik dirauten Magrebeko gazteek eragindako lapurreten eta gatazken inguruan. Badirudi egoera horiek areagotu egin direla azken hilabeteetan, eta alarma eta... [+]
Espainiako Gobernuak dokumentu bat helarazi die Salvador Puig Antichen arrebei, Oroimen Demokratikorako ministro Ángel Víctor Torresen eskutik. Frankismoak anarkista katalanari jarritako heriotza kondenaren “baliogabetasun akta” dela diote. Harrigarria... [+]
Yahya Sinwar Hamaseko burua hil ondoren, Ekialde Erdiko gerrak nola jarraituko duen aurrera mintzagai da hilketaren biharamunean. AEBek, Joe Bidenen ahotik, berehala iragarri dute orain su-etenak bidea libre izan dezakeela. Bide beretik jo dute Mendebaldeko hainbat buruzagik... [+]
LAB, CGT, Steilas, ESK, EHNE eta Hiru sindikatuek salatu dituzte Nafarroan altueratik erorita hil diren hamar langileen kasuak.
Galiziako Estatistika Institutuak galizieraren egoeraren inguruko inkestaren azken datuak ezagutarazi ditu. Ezagutza eta erabilerak, biek, egin dute atzera. Galera handiagoa da adin tarte gazteenetan. 5 eta 14 urte artekoen herenak adierazi du galiziera gutxi edo batere ez... [+]
Garraio publikoaren zerbitzuaren gainbeheraren barruan, alde estetiko hutsa bada ere, ohikoa bilakatu da trenak margoturik ikustea eta, behingoagatik bada ere, ez da arrazoi ekonomiko hutsengatik, langileek azaldu dutenez.
“Araba ez dago salgai” eta “Makroproiekturik ez” lelopean egin dute deialdia. Urriaren 26an elkartuko dira 18:00etan “etekin pribatuak bermatzera” bideratuta dagoen eredu energetikoa eta “instituzioek jokatzen duten papera”... [+]
Aurtengoa hirugarren edizioa izango da, eta memoriaren gaia hartuko da ardatz, Kulturarteko Plaza Feministan.
Azaroaren 9an, emakumeak protagonista diren hip-hop jaialdia ospatuko dute, 17:30etatik aurrera. Jaialdiak urtez urte hip-hop eta rap estiloetan ibilbide ezaguna duten emakume artistak bildu izan ditu.
Gaur Donostian Orhipean, Gure Herria ezagutzen liburuaren edizio berria aurkeztu dute. Bertan Izan da egilea Xamar eta berarekin batera Antton Luku, Isabel Isazelaia eta Lander Majuelo.