Azken urteetan Hego Euskal Herrian eta bereziki Gipuzkoan eta Bizkaian bidesarien inguruko benetako debatea desbideratzeko asmoarekin argudio sasi ekologistak eta gezurra borobilak erabili dituzte, besteak beste, foru aldundiek eta zenbait alderdi politikok herritarrak bidesariak ordaindu behar ditugula justifikatzeko eta gure herritik igarotzen diren milaka tona merkantziek eragiten duten ingurumen kostua eta kostu sozialaren arduraduna garraiolaria dela sinestarazteko.
Haatik, Hiru garraiolarien sindikatuak sekulako ahalegina egin du bidesari berriak ezartzearen alde erabilitako aitzaki merkeak desmuntatzeko, merkantzien garraioa zerbitzu publikoa dela argitzeko, eta finean bidesarien helburu nagusia eta bakarra instituzioen kutxa arazoak konpontzea dela frogatzeko.
Azkenean hala dela aitortu behar izan dute hitzez edo ekintzez Gipuzkoako zein Bizkaiko diputazioek. Gipuzkoan Bidegik duen milioiko zorra N-1ean bidesari berri baten bidez konpontzeko egitasmoa aztertzen ari dira, Bizkaian berriz hasiera-hasieratik Bilboko saihesbidearen obra erraldoia ordaintzeko bidesariak inposatzeko beste aukerarik ez zegoela argitu zuten.
Bidesaria, beraz, azpiegiturak finantzatzeko, mantentzeko eta errepide gehiago eraikitzeko herritarroi ezartzen zaigun zeharkako zerga mota bat da, berrordainketa.
Argi dago. Bidesarien debatea gure errepideen finantzaketari buruzko eztabaida hutsa da eta ez du zerikusirik ingurumena babestearekin, zirkulazio arazoak konpontzearekin eta are gutxiago merkantzien mugimenduak ordenatzearekin, horiek ez baitira bidesariak ezarriz konponduko diren arazoak. Beraz, errepideen finantzaketa gure herriko politika fiskalaren eta gure fiskalitate ereduaren inguruko eztabaidaren parte bat izan beharko litzateke osasunaren, hezkuntzaren edo bestelako zerbitzu publikoen finantzaketarekin gertatzen den bezala.
Izan ere, zorionez edo zoritzarrez errepideak eta azpiegiturak ondare edo kalte publikoa dira, herritar guztiok zuzenean edo zeharka errepideak erabiltzen ditugu edo errepideak behar ditugu, eta horrenbestez gizarte osoak asumitu beharko du errepideen ordainketa.
Hori hala izanik, orain funtsezko eztabaida da fiskalitate zuzena, progresiboa eta bidezkoaren bitartez finantzatzen ditugun gure errepideak edo bidesaria bezalako zerga diskriminatzailea, injustua eta ez progresiboa inposatuz eta zabalduz egiten dugun.
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Ekimena abenduaren 28an egingo da Iruñeko Baluarte plazan. Goizeko 11:00etan ipuin irakurketa antolatu du Yalak La diverxa Cris ipuin kontalariarekin eta, ondoren, 12:00etatik aurrera, BDZ (Boikota, Desinbertsioa eta Zigorra) ekimenak antolatuta egingo da irakurketa.
Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]
Siriako Arabiar Errepublikaren amaierak harridura handia sortu du, gertatu den moduagatik: azkar eta ia erresistentziarik gabe. Halere, ez da hain arraroa herrialdea suntsituta, pobretuta eta zatitua zegoela kontutan hartzen badugu. Aspalditik siriar gehienen ardura ez zen nor... [+]
Betidanik begitandu zait esanguratsuagoa han-hemenka topa daitezkeen guruztokiei gazteleraz esaten zaien modua: humilladero. Ez al da guruztoki edo santutxo izen nahiko light, zuri edo haragoko konnotaziorik gabekoa? Azken batez, bertatik pasatzen zen oro umiliatu behar zen... [+]
Askok, Gabonetan, ilusioa baino alferkeria handiagoa sentitzen dugu familia-otordu eta -topaketetan pentsatzean. Baina aurreratzen dizuegu ez dela otordua bera kolektiboki deseroso sentiarazten gaituena, familia tradizionala definitzen duen normatibitatea baizik. Are gehiago,... [+]
Ztandap
Nork: Mirari Martiarenak eta Idoia Torrealdaik.
Noiz: abenduaren 6an.
Non: Durangoko San Agustin kultur gunean.
------------------------------------------------------
Laugarren pareta hautsi eta zuzenean, zutik eta beldurrik gabe interpelatzen du publikoa stand... [+]
Balio digu ilunabarrarekin azken erretratu hori ateratzeko. Edo istant batean ordaintzeko barrako zerbitzariari eskatu berri diogun marianitoa. Eta ze arraio, Levi’sak imitatu nahi dituzten praken atzealdeko poltsikoan ezin hobeto datoz. Horretarako ere balio du... [+]
Xabier Badiola
Xabier Badiola
Gaztelupeko Hotsak, 2023
-------------------------------------------------
Ea, ba. “Gaur egungo musika” musika deitzen zaio erritmo kutxa elektroniko bat duen edozeri, eta, klaro, horrela ezin da. Lerro hauetan saiatu izan gara... [+]