Arto transgenikoaren inguruko argi gorriak
Irailaren 19an Frantziako CriiGen erakundeko ikerlariek Food and chemical toxicology aldizkarian argitara emandako artikuluak hautsak harrotu ditu.
Artikuluan adierazten denez, bi urtean zehar arratoi talde bat Monsantok –munduko transgeniko ekoizle handiena– genetikoki eraldatutako NH603 artoarekin elikatu ondoren, arratoi emeen hilkortasuna bizpahiru aldiz handitu da eta arratoi arren nekrosi kopurua bi eta bost aldiz bitartean handiagoak izan dira.
Ikerlariek Ipar Amerikan hasi zuten lana, hango hiru eremutan arto mota desberdinak landatu baitzituzten: ohiko artoa, ohiko artoa Roundup herbizidarekin nahastua, arto transgenikoa eta arto transgenikoa Roundup herbizidarekin nahastua. Horietako bakoitzarekin kroketak egin zituzten, eta bi urtean horiek izan ziren arratoi taldeen jana.
Arto transgenikozko kroketak jan zituzten arratoiak, ohiko artoarekin elikatu zirenak baino azkarrago hiltzen hasi ziren, hainbat tumoreren eraginez. Tumore gehienak titietan eta pituitarioetan garatu ziren emeengan, eta kopurua ohikoa baino %50-%80 handiagoa izan zen.
Ikerketa honek hautsak harrotu ditu ikerlarien, ekoizleen eta politikarien artean, eta berehala hasi dira aldeko eta aurkako iritziak plazaratzen. Egia da lehen aldia dela hain denbora luzean aztertzen direla transgenikoen eraginak, baina egia da ere ikerketak bi puntu ahul dituela: batetik, probetan erabilitako arratoi kopurua txikia izan da, hamar ale baino ez baitira erabili; eta bestetik erabilitako arratoi espezieak tumoreak garatzeko joera du.
Gizartean lortu den efektu mediatikoari buelta ematea zail izango du Monsantok edozein gauza egiten duela ere, batez ere gizakiok bizirauteko dugun senak adierazten digulako transgenikoarena mendetan garatutako eta eboluzionatutako biziaren aurkakoa dela. Egindako ikerketaren ildotik ikertzen segitzea da egokiena, baina nork jarriko du dirua horretarako?
Agroindustriaren alde doan erabaki garrantzitsua hartu zuen Europako Batzordeak otsailaren 7an: NBT New Breeding Techniques teknikaren bidez genetika moldaturik duten haziak ez ditu transgeniko gisa sailkatuko. Hori horrela, transgenikoei orain arte egindako kontrol, segipen eta... [+]
Herbizida kutsagarria debekatzeko adostasunik ez dute lortu Europako Batzordeko 27 herrialdeek eta ondorioz abenduaren 15ean iraungitzen zen erabileraren baimena luzatu dute, hainbat murrizketekin. Nekazaritzan oso erabili izan den Bayer multinazionalaren produktuak minbizia... [+]
Mundua astindu duen SARS-CoV-2 saguzarren birus baten mutazio natural bat ote da –gizakiak azken hamarkadetan munduko leku askotan ingurumenean eragindako transformazio larriei lotua ziurrenik, alde horretatik ere gizakiak probokatua– ala tartean zientzialariek... [+]
Hazi hauek saltzeko zorroetan eta katalogoetan esaldi hau adierazi beharko dute: "Genetikoki eraldatutako barietatea". Apirilaren 9tik dute hauek saltzeko baimena. 2019an arto transgenikoz 8.000 hektarea erein ziren Nafarroan.
Ingeniaritza agronomoan doktoratua eta Lleidako Unibertsitateko irakaslea da Jose Ramon Olarieta Alberdi, baita Som lo que Sembrem elkarte katalaneko kide ere. Transgenikoen inguruan liburua argitaratu zuen iaz: Transgenikoak, benetan dira seguruak eta beharrezkoak?... [+]
Soja laborantzara bideratutako nekazaritza estentsibo landa batean egin zuen lan Tomasik. Landa gunea fumigatzeko erabiltzen ziren agrotoxikoek eragindako gaixotasunaren ondorioz hil da.
Sinadura bilketari eta herritarren protestei entzungor eginez, Europar Batasunak baimena eman dio Bayerri Monsanto erosteko. Horrela, hazi eta ongarri kimikoen munduko enpresa handiena bilakatuko da.
Laborantza-industrian egin den inoizko akordiorik handiena gelditzeko eskatu diote milioi bat lagunek Europari: Monsanto eta Bayer enpresek indarrak batuko dituzte galarazi ezean. Hazi transgenikoen eta industria farmazeutikoaren arteko lotura 2016tik datorren arren, azken... [+]
Europako Batzordeak iragarri du sakon aztertu nahi duela Bayer konpainiak Monsanto erosteak kalterik egingo ote dion pestiziden eta hazien merkatuari. Bruselak adierazi du fusio-operazioa burutzeak bi arlo horietako munduko enpresarik handiena sortuko lukeela, eta horrek... [+]
Sastraka inbaditzaile bat agertu da Nafarroa, Aragoi eta Kataluniako artasoroetan. Teosintea, teosintle nahuatl hizkuntzan, Zea familiako landarea da, artoaren senidea beraz. Rosa Binimelis (Castelló, 1979) ingurumen zientzietan doktorea da, eta azken urteotan teosinteaz... [+]
2016ko irailean, batez ere aspirinengatik ezagun den Bayer alemaniarrak beste gauza askorengatik ezaguna den Monsanto estatubatuarra erosi zuen, 66.000 milioi dolarren truke. Azken hiru urteetan ematen ari diren hazi industrialen eta nekazaritzako produktu kimikoen alorreko... [+]
Egun erabiltzen diren hazi hibridoak multinazional espezializatuek soilik egin ditzakete, eta horien liderra Monsanto da. Merkatura zabaltzen dituena, berriz, Heinz multinazional boteretsua da. Bide beretik jarraituz gero, elikadura merkatu pribatuen eskuetan bukatuko duela... [+]