Keynes problema da, ez soluzioa

  • Aurrekontuetako defizitak eta zor publikoa handitzearen beharra azpimarratuz, eskariak hazi eta sektore pribatuko jarduera bultzatuko dutela diote ekonomialari batzuek. Kontrako iritzia du Harry Shuttek. Red Pepper aldizkariko webgunean azaldu du zergatia.

1980ko hamarkadako “iraultza” neoliberalak ez zuen erabat baztertu II. Mundu Gerraren ondoren politikan nagusi izan zen adostasun keynesiarra. Merkatuak liberalizatu eta globalizatu ziren, korporazioei eta finantzei askatasun handiagoa emanez irabaziak egiteko aukerak bilatzeko. Baina ez zen aldatu uste ofiziala: gobernuek merkatuetan esku hartu behar dutela ekonomiaren hazkundea eta finantza-merkatuak babesteko. Benetan ironikoa da eskaintza-estrategia –zerga zuzenak murriztean oinarritua–, Reaganek AEBetan 1980ko hamarkadan aplikatutako ekonomiaren muina, keynesiar estiloko defizitaren finantzazioa izan zela funtsean, hazkundea bultzatzeko diseinatua, nahiz eta gutxi jabetu ziren horretaz garai hartan.

(...) Esan liteke ideologia keynesiarrak jarri zuela abian baliabideen esleipen desegoki eta masiboa eta horrek, progresiboki 1980ko urteetatik, eraman duela mundu osoko merkatu ekonomia ia erabateko kolapsoraino. Horregatik, ondoriozta daiteke Keynesen teoria ekonomikoek orain arte, berak zioen bezala kapitalismoa salbatu baino, balio izan dutela porrot terminalera eramateko.

(...) Halere, porrot hori ulertu gabe, keynesiarrek jarraitzen dute ekonomiaren hazkunde maila (BPG) sostengatzeko konpromisoarekin –edo, ahal bada, 1973 baino lehenago lortutako mailetara igotzeko ahaleginean, hori baita behar den minimoa hazkundearen soberakina xurgatu ahal izateko–. Helburu hori lortzeko lasterketa desesperatuak eragin ditu gaur egungo ekonomiaren distortsio masiboak eta desorekak, bereziki aurrekaririk ez duen zor publiko eta pribatu erabilgaitzaren zama.

(...) BPGaren hazkundea alferrik bilatzeak dakartzan kalteen ordez, eta geroz eta zentzu gutxiago daukan ‘erabateko enplegua’ xerkatu beharrean, ongizate ekonomikoa adierazle sozialetan neurtu beharko litzateke etorkizunean, adibidez, osasun publikoaren bidez edo krimen mailaren bidez. BPGaren hazkunde esanguratsurik gabe, irabaziak modu bidezkoan banatu beharko lirateke honako oinarrietatik abiatuta: a) herritar guztiei oinarrizko errenta ordaintzea (denei gutxieneko segurtasuna ziurtatuz); b) norbanakoen irabazi osagarriak lortzeko aukerak mugatuz, gehienezko lan orduen edo lan urteen bidez eta/edo zerga progresibo altuen bidez. Irabazi nazionalen parte handiago bat masei banatzea (...). Azkar finantzatu ahalko litzateke gaur egungo kapital errendimendu geroz eta erredundanteagoen kuota erraldoietik”.

(...) Ezkerrak egungo miseria kaotikotik ateratzeko modua zehaztu nahi badu, XXI. mendean sartu behar du eta urgentziazko kontu gisa alternatiba hauek serio eztabaidatzen hasi


Azkenak
Immigrazioa eta sindikatuak, eskubide unibertsalak ala porrot kolektiboa

Gabezia guztiekin ere, sindikatuek gizateriaren alde inoiz egon den beste edozein giza erakundek baino gehiago egin dute. Duintasunari, zintzotasunari, hezkuntzari, ongizate kolektiboari eta giza garapenari beste edozein pertsona-elkartek baino gehiago lagundu... [+]


Harri-jasotzea
Harri eskolek emandako bultzada

Harri-jasotzearen gorakada nabaritu da azken urteetan, batez ere emakumeen artean. Gazteek harri eskoletan ikasten dute kirolean esperientzia dutenengandik. Crossfit-a, sare sozialak eta telebista faktore garrantzitsuak izan dira kirolaren piztualdian, harri eskolekin batera... [+]


Kanboko Marieneko lurrak irauli dituzte ELB, Lurzaindia eta Ostia sareak

Maiatzaren 17an bertaratu eta barazkiak landatzeko hitzordua jarri diete herritarrei. Karia horretara egun osoko egitaraua osatu dute, Marieneako lurrak laborantzarako atxikiak izatearen alde.


Itzalaldiaren biharamunean, Espainiako Gobernuaren eta Red Eléctrica de Españaren arteko tirabirak dira nagusi

Pedro Sánchezek hornitzaile pribatuei eta Red Eléctrica de Españari egotzi die itzalaldiaren inguruko informazio gutxi eskaintzea, baina azken honek jakinarazi du "gutxi gorabehera" aurkitu dutela Iberiar penintsula osoko argindarra joatearen arrazoia... [+]


Homo erectusek hitz egiten zekiten?

Rudolf Botha hizkuntzalari hegoafrikarrak hipotesi bat bota berri du Homo erectus-i buruz: espezieak ahozko komunikazio moduren bat garatu zuen duela milioi bat urte baino gehiago. Homo sapiens-a da, dakigunez, hitz egiteko gai den espezie bakarra eta, beraz, hortik... [+]


Iraultza, iraultza baino lehen

Böblingen, Germaniako Erromatar Inperio Santua, 1525eko maiatzaren 12a. Georg Truchsess von Waldburgek Wurtembergeko nekazari matxinatuak mendean hartu zituen. Handik hiru egunera, maiatzaren 15ean Filipe Hessekoak eta Saxoniako dukeak bat egin zuten errebelde turingiarrak... [+]


2025-04-30 | Jon Torner Zabala
Aramu + AimarZ
Bizirik bada, musikaren berotasunagatik da

Aramu + AimarZ
Noiz: apirilaren 26an.
Non: Zumarragako Zelai-Arizti frontoi irekian.

---------------------------------------------------------

Udalaren webguneak dio: "Bide Bizia marka turistikoa eta izen bereko jaialdia Zumarragaren arima munduari erakusteko,... [+]


Gorputz hotsak
“Oso literala naizenez, marrazten dudana ulertzea gustatzen zait”

Irudimentsua eta umoretsua da, eta marraztea bere pasioa da. Oihan Iriarte Eletxigerrak (Bilbo, 2001) Autismoa eta biok (Txalaparta, 2025) liburu ilustratua sortu du autismoa ikusarazteko. Bere bizipenetatik abiatutako liburua da. Arte figuratiboaz baliatu da batez ere:... [+]


2025-04-30 | OlatuKoop sarea
Maiatzaren Lehenerako proposamen bat: lan desiragarriak eta burujabeak denontzat

Maiatzaren Lehenaren kari, bere gogoeta partekatu nahi izan du Olatukoop Ekonomia Sozial Eraldatzailea sustatzeko sareak. Langileen egunari lotuta, lanaren izaeraren eta zentzuaren inguruko gogoeta egin dute, lan burujabe eta desiragarriak denontzako garatzeak gure bizitzak eta... [+]


2025-04-30 | Estitxu Eizagirre
Zer dezake udal batek makroberriztagarrien aurrean?

Bizitza ez-berriztagarriak filma ikusentzun zuten atzo 70 inguru lagunek Villabonan. Francisco Vaquero egilea bertan izan zen eta emanaldiaren ostean hitza hartu zuten herritarrek, kargu publiko batek eta egileak berak. Hainbat gai eta ikuspegi anitzak agertu ziren, baina... [+]


2025-04-30 | Sonia González
Zaurgarritasunaren tranpa

Zenbait urtetatik hona sarri entzuten dugun kontzeptua da zaurgarritasuna. Gaur gaurkoz, diskurtso politikoetan pertsona zaurgarriez aritzea ohikoa da. Seguru nago nik ere inoiz erabili dudala berba hori Bizilan.eus webgunean, eskubide laboralak eta prestazio sozialak azaltzeko... [+]


Eguneraketa berriak daude