Kooperatiben eta bankuen arteko linboan harrapatuta
Ez dira aurrezki kutxetako “lehentasunezko partaidetzak”, bezeroek bazuten arriskuaren berri, eta interesak kobratzen segitzen dute gainera. Baina badute txanponaren beste aldea: Eroskiko eta Fagorreko finantza ekarpenak erosi zituztenek ezin dute euren dirua nolanahi berreskuratu.
Corralito moduko batean milaka aurreztaileren sosak harrapatuta dituzten “lehentasunezko partaidetzek” arazo larria sortu dute herritar ugarirengan. Interes eta arrisku handiko produktu finantzarioa erosi zuten euren dirua seguru zegoela pentsatuz, baina krisia etorri denean, aurrezkiak ezin dituztela atera esan diete leihatilan, begiratzeko kontratuaren letra txikia. Kutxen, Bankuen eta Aseguruen Erabiltzaileen Elkarteak (ADICAE) jakinarazi duenez Hego Euskal Herrian 17.000 lagun daude egoera horretan, bataz beste 30.000 euro “bahituta” dituztela.
Fagor eta Eroskiren finantza ekarpenak oso tankerakoak dira. Hauek ere ezin dira nolanahi berreskuratu. Baina badaude diferentzia batzuk.
Inbertsioa finantzatzeko: Eroski eta Fagor ekarpenak
MCCko bi enpresa garrantzitsuenek euren inbertsio ugariak finantzatzeko eskaini zituzten produktu horiek 2000ko hamarkadan. Eroski izan zen lehena, 2002an, eta Fagorrek segitu zion ondoren, 2004an. Urte horietan Eroskik Caprabo erosi zuen eta horretarako oso beharrezkoak zituen milaka milioi euro lortu zituen aurreztaileen bidez.
Ekarpenak aktibo finantzarioen bitartekarien elkartean (AFBE) daude jaulkita; oraindik ere aktibo daude eta interes gozoak sortzen dizkiete bezeroei, %5 ingurukoak. Urtarrilean Eroskiko ekarpenen jabeek 29 milioi euro jaso zituzten, eta azken bost urteetan 173 milioi euro. Interes hauek bermaturik dituzte, ez daude irabazi edo galeren baitan; hori da lehentasunezko partaidetzekin duten diferentzietako bat.
Beste diferentzia nabarmen bat da eramandako informazio politika. Lehentasunezko partaidetzen erosleek behin baino gehiagotan salatu dute engainatuak izan direla. Aurrezki kutxetan, kasu askotan, ez zuten bezeroa produktuaren arriskuez ohartarazten. “Iruzurra” hitza lau haizetara zabaldu da eta salaketa kolektiboak auzitegietan dira dagoeneko. Eroski eta Fagorren kasuan, aldiz, informazio liburuxkak egin zituzten arriskuaren berri izateko. Haietan garbi adierazten da produktu subordinatuak direla, eta beraz, hartzekodunen artean azkenak izango direla. Era berean, bezeroak jakitun ziren ekarpenak betirako direla, ez direla itzuliko kooperatibak likidatu ezean.
Likidezia falta
Dirua berreskuratzeko modu bakarra AFBEko merkatuan salmentan jartzea da, baina operazioan diruaren zati handi bat gal liteke, eta erosleak aurkitzea oso zail da gainera. Nolabait esatearren, kooperatibaren eta bankuaren arteko linbo batean geratu da bezeroa.
Eroskik ez dauka asmorik egun 600 milioi euroko balioa duten ekarpen horiek erosi eta bere egiteko. Agustin Markaide kooperatibako presidenteak Deia egunkariari egindako adierazpenetan hala baieztatu du behintzat: “Ez. Finantza entitate hartzekodunek ez ligukete utziko murrizten gure kapitalaren eta errekurtsoen parte balira bezala jaulki zena, ez behintzat haiekin dugun zorra kobratzen duten arte. Jakina, ulertzen dugu egoera zaila dela, oraintxe merkatuetan likidezia falta baitago”.
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
Soco Lizarraga mediku eta Nafarroako Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkarteko kidearen ustez bizi testamentuak heriotza duin bat eskaini eta familiari gauzak errazten dizkio.
Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.
Laudion, Aiaran eta Okondon izango du eragina energia azpiegiturak eta plataformaren aburuz, proiektuak eta ingurumen-inpaktuaren azterketak gabezia garrantzitsuak dituzte.
"Entseatzen gira arnas gune bat sortzen Donibane Lohizunen, hain turistikoa den herri honetan". 250 kiderekin Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak 90 urte bete ditu aurten. Lau emaztek sortu zuten talde hauetan eramaile izan zen Madeleine de Jauregiberri... [+]
Karmela espazio autogestionastuan egingo ditu, eta Euskal Herriko zein nazioarteko gonbidatuak egongo dira bertan. "Koiuntura analisi orokorretik abiatu eta Euskal Herriko borroka internazionalistaren gakoetarainoko bidea" egingo dutela adierazi du Askapenak... [+]
33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]
2025 amaitu baino lehen Gernikako Estatutuan jasotzen diren eskumen guztiak izatea espero du Jaurlaritzak. Oraindik 25 eskumen falta dira. Transferentzia Batzordea aurreko astean biltzekoa zen baina "agenda arazoak" zirela eta atzeratu zuten.
Elgarrekin izena du Duplak egin duen aurtengo abestiak eta Senpereko lakuan grabatu zuten bideoklipa. Dantzari, guraso zein umeen artean azaldu ziren Pantxoa eta Peio ere. Bideoklipa laugarrengo saiakeran egin zen.
“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.
Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]
Alemaniako Poliziak asteleheneko gertakariaren arrazoiak "politikoak" zirela baztertu duen arren, 35 urteko Alexander Scheuermann Ring Bund talde neonaziko kide zen. Bi hildako eta hamar zauritu utzi dituen atentatuaren egileak sare sozialetan "gorroto mezuak"... [+]
“Bi pertsona mota daude munduan: euskaldunak, batetik, eta euskaldunak izan nahiko luketenak, bestetik”. Gaztea zela, Mary Kim Laragan-Urangak maiz entzuten omen zuen horrelako zerbait, Idahon (AEBak), hain zuzen. Ameriketan jaio, hazi, hezi eta bizi izandakoak 70... [+]
Martxoaren 8a, Emakumeen Nazioarteko Eguna, munduan zehar milioika emakumeontzat berdintasuna, eskubideak eta justizia eskatzeko borroka eguna da. Hala ere, gerrek, gatazkek eta politika militaristen hazkundeak markatutako testuinguru global batean, inoiz baino premiazkoagoa da... [+]
Geroa Baiko lehendakari eta Nafarroako lehendakariorde izandakoa enpresa bati 2,6 milioi euroko diru-laguntzak ustez modu irregularrean emateagatik zegoen auzipetuta, Davalor auzia deiturikoan. Nafarroako Probintzia Auzitegiak erabaki du auzia behin betiko artxibatzea, legalki... [+]
Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.