Kooperatiben eta bankuen arteko linboan harrapatuta
Ez dira aurrezki kutxetako “lehentasunezko partaidetzak”, bezeroek bazuten arriskuaren berri, eta interesak kobratzen segitzen dute gainera. Baina badute txanponaren beste aldea: Eroskiko eta Fagorreko finantza ekarpenak erosi zituztenek ezin dute euren dirua nolanahi berreskuratu.
Corralito moduko batean milaka aurreztaileren sosak harrapatuta dituzten “lehentasunezko partaidetzek” arazo larria sortu dute herritar ugarirengan. Interes eta arrisku handiko produktu finantzarioa erosi zuten euren dirua seguru zegoela pentsatuz, baina krisia etorri denean, aurrezkiak ezin dituztela atera esan diete leihatilan, begiratzeko kontratuaren letra txikia. Kutxen, Bankuen eta Aseguruen Erabiltzaileen Elkarteak (ADICAE) jakinarazi duenez Hego Euskal Herrian 17.000 lagun daude egoera horretan, bataz beste 30.000 euro “bahituta” dituztela.
Fagor eta Eroskiren finantza ekarpenak oso tankerakoak dira. Hauek ere ezin dira nolanahi berreskuratu. Baina badaude diferentzia batzuk.
Inbertsioa finantzatzeko: Eroski eta Fagor ekarpenak
MCCko bi enpresa garrantzitsuenek euren inbertsio ugariak finantzatzeko eskaini zituzten produktu horiek 2000ko hamarkadan. Eroski izan zen lehena, 2002an, eta Fagorrek segitu zion ondoren, 2004an. Urte horietan Eroskik Caprabo erosi zuen eta horretarako oso beharrezkoak zituen milaka milioi euro lortu zituen aurreztaileen bidez.
Ekarpenak aktibo finantzarioen bitartekarien elkartean (AFBE) daude jaulkita; oraindik ere aktibo daude eta interes gozoak sortzen dizkiete bezeroei, %5 ingurukoak. Urtarrilean Eroskiko ekarpenen jabeek 29 milioi euro jaso zituzten, eta azken bost urteetan 173 milioi euro. Interes hauek bermaturik dituzte, ez daude irabazi edo galeren baitan; hori da lehentasunezko partaidetzekin duten diferentzietako bat.
Beste diferentzia nabarmen bat da eramandako informazio politika. Lehentasunezko partaidetzen erosleek behin baino gehiagotan salatu dute engainatuak izan direla. Aurrezki kutxetan, kasu askotan, ez zuten bezeroa produktuaren arriskuez ohartarazten. “Iruzurra” hitza lau haizetara zabaldu da eta salaketa kolektiboak auzitegietan dira dagoeneko. Eroski eta Fagorren kasuan, aldiz, informazio liburuxkak egin zituzten arriskuaren berri izateko. Haietan garbi adierazten da produktu subordinatuak direla, eta beraz, hartzekodunen artean azkenak izango direla. Era berean, bezeroak jakitun ziren ekarpenak betirako direla, ez direla itzuliko kooperatibak likidatu ezean.
Likidezia falta
Dirua berreskuratzeko modu bakarra AFBEko merkatuan salmentan jartzea da, baina operazioan diruaren zati handi bat gal liteke, eta erosleak aurkitzea oso zail da gainera. Nolabait esatearren, kooperatibaren eta bankuaren arteko linbo batean geratu da bezeroa.
Eroskik ez dauka asmorik egun 600 milioi euroko balioa duten ekarpen horiek erosi eta bere egiteko. Agustin Markaide kooperatibako presidenteak Deia egunkariari egindako adierazpenetan hala baieztatu du behintzat: “Ez. Finantza entitate hartzekodunek ez ligukete utziko murrizten gure kapitalaren eta errekurtsoen parte balira bezala jaulki zena, ez behintzat haiekin dugun zorra kobratzen duten arte. Jakina, ulertzen dugu egoera zaila dela, oraintxe merkatuetan likidezia falta baitago”.
Asteazkenetik aitzina Ipar Euskal Herrian, eta ostiraletik Hego Euskal Herrian; film oso gutxi estreinatzen dira horrela zinema aretoetan. Halaxe egingo du asteon Faisaien Irla-k. Fikzioa baitira mugak, horrela dio Asier Urbieta (Errenteria, 1979) zuzendariak: ez dira... [+]
Ikaslea zenbat eta adinez txikiagoa izan, orduan eta feminizatuagoa da irakasle lana: Haur Hezkuntzan, 10 irakasletik 9 baino gehiago emakumeak dira munduan, Lehen Hezkuntzan %67a eta DBHn %54a. “Kuriosoa da, zaintza oinarri duten beste lan batzuetan (erizainak, erizain... [+]
Espainiako Estatu mailan, behera egin dute bai ezarritako babes-neurriek bai aurkeztutako eskaerek.
Ekintza sorta ugariko bi eguneko egitaraua eduki dute bertaratu diren irakurleek: besteak beste, liburu azoka, ikuskizunak, tailerrak eta mahai-inguruak izan dituzte. Maider Elcano koordinatzailearen ustez, Biltzarraren indarra idazleei eta sortzaileei lekua ematen dien... [+]
Kondenatutako atzerritarren nazionalitateari buruzko datuak argitaratuko dituela adierazi du Erresuma Batuko Barne ministroak. Bide beretik, pasa den astean ezagutarazi zen Aste Nagusian atxilotutako 79 pertsonaren argazkiak filtratu zituela Ertzaintzak.
2002az geroztik Espainiako Estatuko hainbat kolektibotan infiltratutako hamabi poliziaren berri eman dute La Directa eta El Salto agerkariek. Nieves López izen faltsua baliatzen zuen Espainiako poliziaren kasua da publiko egin duten azkena. El Salto-k argitaratu duenez,... [+]
Militante eta ikerlari antiarrazistak abiapuntu argia adierazten du: arrazakeriaren aurka borrokatzea ez da zeregin psikologiko edo diskurtsibo bat, baizik eta egiturak desegiteko premia.
Espainiako Gobernuak urte amaierarako Defentsara bideratuko duen gastua Barne Produktu Gordinaren %2 izango da: 33.123 milioi euro. Sánchezek adierazi du erabaki horrek "Espainiaren segurtasuna bermatzea" eta armadaren baliabideak "modernizatzea" dutela xede.
"Bakearen" bidean, Errusiak proposatu du kontrolpean ez dituen lurraldeei uko egitea. Trukean AEBk hainbat onura emango dizkio, Financial Timesen arabera. Hala ere, Kremlineko bozeramaile Dmitry Peskov-ek abisu egin du: "Ez fidatu hedabideez, ezta errespetagarriak... [+]
EAEko Auzitegi Nagusiak agindu ostean eskola kirolaren aurkako epaia berehala betetzeko, Gipuzkoako Diputazioak jakinarazi du erabakia "onartu eta errespetatu" egingo duela, helegiterik ez duela aurkeztuko, eta aurrez Espainiako Auzitegi Gorenean jarritako kasazio... [+]
Obrak "abiadura handian" doazela deitoratzen dute makroproiektuaren kontrako kolektiboek. Landetako THT Ez taldeak hitzaldia antolatu du apirilaren 27rako, ozeanoei buruzko nazioarteko hainbat aditurekin, tartean, Paul Watson baleen aldeko ekintzaile... [+]
Ez da lehenengo aldia, aditua izan ei naiz kontraesanetan. Oreka, baietzaren eta ezetzaren arteko muga non marraz daitekeen bilatzen. Analisi topografikoa, neurriz neurri morala triangelatzen. Tatuaje erraldoia bekokian: Bai, baina… Erabaki batera iristeko, inoiz nire... [+]
Almidoiarekin egindako plastiko biodegradagarrietatik sortutako mikroplastikoek saguen osasuna kaltetzen dutela ikusi dute esperimentu batean. Ikertzaileek ohartarazi dute ezinbestekoa dela bioplastikoen segurtasuna hobeto ikertzea, haien erabilera handitzen jarraitu aurretik,... [+]
Arabako artisten 35 lan paratu dituzte Emakumea. Familia eta lana erakusketan, Gasteizen. Aukeraketa egiteko, kanpoan utzi dituzte historian zehar emakumeak sarritan margotu izan diren beste egoera eta estereotipo batzuk, eta lanari lotutakoei eman diete garrantzia. Urriaren... [+]