TMEO, 25 urtez aurpegira txiza eginez

  • TMEOk 25 urte  (117. zenbakia, 2012ko ekaina).

    20 x 28 zentimetro. 100 orrialde, koloretan. 5 euro

    Ezten Kultur Taldea (Gasteiz).

TMEO fantzineak Iruñean hasi zuen bere ibilbidea, eta 5 urte bete zituenean eraman zuten Gasteizera.
25. urteurreneko azal umel hau Furillok egin du, TMEOko kolaboratzailerik zerrienaren titulua irabazteko Piñatarekin lehian ari den marrazkilariak.
TMEO fantzineak Iruñean hasi zuen bere ibilbidea, eta 5 urte bete zituenean eraman zuten Gasteizera. 25. urteurreneko azal umel hau Furillok egin du, TMEOko kolaboratzailerik zerrienaren titulua irabazteko Piñatarekin lehian ari den marrazkilariak.
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

TMEO komiki aldizkariaren 0. zenbakiko azalean zezena eta toreatzailea ageri ziren. Toreatzailea zen odolusten ari zena, eta zezena haren belarria eskuan zuena. Mariano Rajoy Espainiako presidentea, polizia bat, atso aberats bat, miss sinpatia, Benedicto XVI. Aita Santua eta Espainiako Erregea daude 25. urteurreneko zenbaki bereziko azalean, haiei begira dagoen zakil puntaren pixak zipriztinduta. Atzerago ikus ditzakegu gimnasioa, udaletxea, polizia-etxea, eliza eta bankua. TMEOk berezkoak dituen ezaugarriak biltzen dituzte azalok: ironia korrosiboa, estamentu politiko-erlijioso-ekonomiko batzuekiko kritika zorrotza, barre-algara ugari eta ostia txar apur bat, hori dena ukitu eskatologiko eta speed marra batzuekin nahasturik.

“Urte hauetan guztietan ehunka kolaboratzaile pasa dira TMEOtik. Batzuk bidean hil ziren, eta beste batzuek doan lan egiteaz nazkatu edo pitokeria batengatik haserretu zirelako laga zuten. Baina berriak etorri dira, bi hilabetez behin beharrezko txorakeria, gustu txarreko txiste eta errespetu falta dosia eskaintzeko”, dio editorialak. Horretan saiatu dira 100 orrialdeko zenbaki berezian bat egin duten egile gazte eta beteranoek. Han daude, adibidez, Roger, Santi Orue, Mauro Entrialgo, Pedro Vera, Ata, Gol, Piñata, Exkoriax eta Abarrots, ohiko dosietan, gehienez bi orrialde hartzen dituzten kapsuletan.

Dena ez da, baina, tripi kolorekoa. Euskararen presentzia erabat anekdotikoa da aldizkarian, eta txisteetako erreferentziak espainolak dira maiz. 25. urteurreneko azala eta kontrazala ditugu horren lekuko. Rajoy, Zapatero, Felipe Gonzalez, Aznar eta TMEOn protagonismo handia izan ohi duen –ongi merezita, hori bai– Borbon erregea ageri dira. Egia da horiek direla, gustatu ala ez, irakurleon erreferentziak, baina hurbileko –fisikoki behintzat– gai zein pertsonaia gehiago txertatzeak mesede egingo liokeela uste dut. Halakoak sartzean, gainera, bete-betean asmatu ohi dute tmeolariek. Juan Jose Ibarretxe, Arnaldo Otegi, Patxi Lopez, Athletic futbol taldeko jokalariak, etakideak, ertzainak... azal mitikoen protagonistak izan dira guztiak. Azal horiek Megaupload-en zeuden ikusgai duela gutxi arte, baina www.tmeo.org webgunetik hara sartzen saiatzean FBIren oharrarekin egingo dugu orain topo. Ea beste nonbait sareratzen dituzten, bai orain artekoak, bai datozen 100 zenbakienak ere.


Azkenak
Non zegoen nire herria duela 750 milioi urte?

Ancient Earth mapa birtualak gure herrialdea, eskualdea, hiria... duela milioika urte non zegoen ikusteko aukera ematen du Dinosaurpictures.org/ancient-earth helbidean.

Toponimoa idatzi eta 750 milioi urte atzera egiten duen kronologian garai bat aukeratuta, emaitza puntu... [+]


Leire Lakasta Mugeta
“Hitzak harriak dira Ernauxentzat, eta idazketa labana”

Annie Ernaux (Lillebonne, Normandia, 1940) idazleak bere poetikaz eta horren funtzioaz egindako hausnarketak jasotzen dituen elkarrizketa-liburua euskarara ekarri du Leire Lakasta Mugetak (Iruñea, 2002): Idazketa labana bat da (Katakrak, 2024). Idazketaz, hautu estetiko... [+]


2024-11-20 | Gorka Menendez
Euskal baserria, esplotazio sistema?

Sanmartinak gure baserrietan oso ezagunak dira, txerria hiltzeko garaia baita. Jende askok, ordea, ez du jakingo antzina San Martin egunak nekazaritza urtearen amaiera ezartzen zuela. Eta hori ez zen ahuntzaren gauerdiko eztula. Izan ere, urte amaierarekin etxeko ugazabari... [+]


2024-11-20 | Edu Zelaieta Anta
Bi begien artean

Aste oso batez aritu gara Collodiren Pinotxoren abenturak liburuaren inguruan, unibertsitateko ikasgelan, Haur Hezkuntzako eta Lehen Hezkuntzako irakaslegaiekin. Gure erreferentzia nagusia Galtzagorrik 2011n argitara emandako edizio ederra izan da –hitzaurrea barne, 171... [+]


Tresnak eta formakuntza

“Ibiliz ikasten da ibiltzen, eta kantuan kantatzen”. Horixe izan da aste honetako ikasgaietako bat C2ko taldeetan. Helburua ez zen abesten edo oinez ikastea, gerundioa behar bezala erabiltzea baizik. Zer pentsatua eman dit jarduerak, eta irakasten nola ikasten dugun... [+]


Euskalgintza apolitikoari deia

Euskararen biziraupena ez da euskaldunok politikaren partidan jokatzen dugun arazo bakarra, baina bai, euskalduntasunaren elementu bereizgarriena den neurrian, gure egoera gehien islatzen duena. Beste esparru batzuetan hainbeste ageri ez dena oso ongi erakusten du. Hasteko,... [+]


Injustizia epistemikoa eskoletan?

Hezkuntzaren Soziologian bada galdera klasiko bat: zertarako existitzen da hezkuntza sistema gizarte batean? Galderari emandako erantzunak ugariak dira, eta aldatuz doaz garaiaren arabera. Baina horien artean nabarmentzekoak ondoko hauek izan ohi dira: eskolak nagusiki... [+]


Lucy: izar mediatikoak 50 urte

Etiopia, 1974ko azaroaren 24a. Lucy-ren hezurdura aurkitu zuten Hadarren, giza arbasoen arrasto zaharrenetakoa. Australopithecus afarensis espezieko hominidoak 3,2 eta 3,5 milioi urteren artean ditu.

Homo espezieen arbasotzat jo zuten orduan, gu guztion amatzat. Mende erdi... [+]


Fermin Muguruza
“Aldatzeak eta mugitzeak pizten dit grina”

Irungo ospitale zaharrean jaio zen Fermin 1963an, Muguruza Ugartetarren sendian. Azken hamarkadetan euskal musikan eragin erraldoia izan duen artista da. Ez alferrik, bera izan da Kortatu eta Negu Gorriak taldetako abeslaria eta alma mater-a, Esan Ozenki zigilu independentearen... [+]


Maddi Agirre Epelde. Bertsolari matematikari kantari
“Nire ametsa izango litzateke Xenpelarrekin kantatzea”

19 urte ditu Maddik, Matematika Gradua ikasten ari da Leioan, EHUko Zientzia eta Teknologia fakultatean, musika ikasketak eginak ditu, eta gazteagatik ere, bertsolari iaioa da. Eta bertsolari ona baino hobea izateko zumitzak ditu, bateko eta besteko plazetan ikusi dugunez... [+]


2024-11-20 | Leire Artola Arin
Laura Orozco, giza eskubideen aldeko ekintzaile kolonbiarra
“Petrok lau urtetan ez du konponduko Kolonbiako problematika, baina hobetzeko esperantza daukagu”

Zure komunitatean harrapatuta, gainerako herritarrengandik isolatuta. Talde armatuen tiro eta indarkeriaren erdian, lurra eta elikagaiak lantzeko ere etxetik atera ezinik. Halaxe deskribatu du Kolonbiako Chocó departamenduko bizimodua bertako ekintzaile Laura Orozcok... [+]


Euskara doan ikastea
Pausoak pauso, oraindik hankamotz

Aldarrikapen historikoa da euskara doan ikasteko eskubidea. Gaur egun, gori-gori dago gaia. Bi urrats esanguratsu eman berri ditu HABE Helduen Alfabetatze eta Berreuskalduntzerako Erakundeak C1 maila gainditu nahi duten gazteentzat eta A1 mailakoentzat. Hala, diru kopuru... [+]


Eguneraketa berriak daude