Birziklatzea ardatz balitz...

EAJ-K badaki Juan Carlos Alduntzinen ordez beste diputatu bat jarriko dela eta listo, Bilduk argi iragarri du hori egingo duela. Alduntzin aferari dagokionez, koxkak baditu bi ertz, bata, Martin Garitanoren Gobernua higatzea da, eta bestea errauskailua. EAJren PSEren eta PPren oposizioak, edozeren aurretik erakutsi nahi du Garitanoren gobernua gutxiengoan dagoela. Eta hala da, baina hori hasieratik ezaguna zen eta koalizio soberanistak berak ere bazekien agintaldia oso gaitza izango zela. Hori da logikoena gainera, Bilduk bere hautesleriari eutsi nahi badio, orain arteko instituzioen politiketatik nabarmen aldendu behar delako.

Ez da samurra gaiak nola bukatuko duen iragartzea, dena baita posible, baina beti ere EAEko hauteskundeen ondorenera arte itxaron beharko da. Bilduren Gipuzkoako emaitzak ikusi beharko dira eta baita Eusko Jaurlaritza nola osatzen den ere.

Bitartean, Gipuzkoako Batzar Nagusietako oposizioak bere lanarekin jarraituko du: hurrengo saioa Bilduri San Marko Mankomunitateko agintea kentzea izango da, Bilduri Gipuzkoako Hondakinen Partzuergoan estutzeko. Baina ez du samurra izango, kudeaketa gune horretan Aldundiak %33ko ordezkaritza duelako, eta beraz, Bilduk gehiengoa ziurtaturik dauka. Edonola ere, kolpe latza litzateke Bildurentzat, mankomunitatearen eta Batzar Nagusien sostenguarekin oposizioak bere gehiengoa erakutsiko lukeelako gai horretan.

Horrek egoera estuagoan jarriko luke Garitanoren Gobernua, baina ezin da ahaztu hondakinen gaia ez dela Aldundi osoa, eta azkenean Garitano ez dela joango konfiantza mozio baten bidez, zentsura mozioarekin baizik.

Aferaren bigarren atal handia errauskailuarena da, eta hor jarrerak hurbiltzeko aukerak hutsalak dira. Bilduk errauskailu txiki bat onartzeak –hori nahiko luke oposizioak– barne arazo larriak ekarriko lizkioke, eta bide hori baztertua dagoela esan liteke.

Hondakinen arazoaren muinean, oposizioak errauskailua baino birziklatzearen gaia jarriko balu, pentsa liteke negoziazio tartea asko handituko litzatekeela. Atez ateko bilketak erakutsi du sistema ona dela birziklatzeko, orain arte Euskal Herrian izan den onena, baina sistema zehatz hori balitz arazorik handiena –eta ez Zubietako errauskailua– akordio bide zabalak ireki ahalko lirateke. Bilketa moldeaz harago, baldintza bakar bat litzateke ezinbestekoa: birziklatzea derrigorrezko bihurtzea eta ez norberaren borondatearen arabera, gizarteko beste hainbat alorretan gertatzen den moduan. Era horretan bakarrik egin liteke aurrera mundu jasangarri baterantz, gainerakoak kapitalismo berdearen sasi bideak besterik ez dira.

SOZIOLINGUISTIKA Klusterraren azken azterketak datu entzutetsu bat utzi du kalearen erdian: euskararen kale erabileraren datua duela 10 urte bezala dago, %13an. Eta, zalantza barik, hori kezkagarria da etorkizun proiektua izan nahi duen hiztun komunitatearentzat. Horrek balio dezake Bermeon, Arrasaten, Zarautzen edo Elizondon euskal komunitate osasuntsuak izateko, baina etorkizun beltza iragartzen du Gasteiz, Bilbo edo Iruñekoentzat, hizkuntza pertsonari moduan baitago lotua lurraldeari ere.

Nafarroan eta Ipar Euskal Herrian, bere eskubide linguistikoak daude arazoaren oinarrian. EAEn, erabileraren estrategia zehatz berriak finkatzea, besteak beste, hezkuntza, administrazioa, aisia, hedabideak eta lan mundua sendoago jorratuko dituena, azken hiru esparruak bereziki.


Azkenak
Naziek deportaturikoen oroimena, diru-zorro batean

1945ean Neuengammeko nazien kontzentrazio esparruan hil zen Jean Iribarne gamerearraren diru-zorroa berreskuratu eta bere senideei eman diete. Ipar Euskal Herrian gutxienez 350 herritar deportatu zituzten erresistentzian parte hartzeagatik, eta ia erdia ez ziren bizirik atera.


Elena Barrena, irakasle eta historialarien erreferentea

Gipuzkoako sorrera prozesuari buruzko bere doktore tesia aitzindaria izan zen, lurralde historikoen bilakaera ulertzeko. Deustuko Unibertsitateko irakaslea, historialari askorentzat eredu izan da bere lan egiteko eta irakasteko modua. Igande honetan hil da Elena Barrena Osoro... [+]


Gernikako gaztetxe zaharra hartu dute berriro, itxi eta hamar urtera

Gernikako "gazte langileen interes eta beharrei" erantzungo dien proiektu bat martxan jarriko duela adierazi du Egurre Gazte Asanbladak. Eraikina duela hamar urte itxi zuten, eta salatu dute Gernikako Udalak hiru legegintzaldi daramatzala esanez liburutegi bat jarriko... [+]


Mario Vargas Llosa idazlea eta Literaturaren Nobel sariduna zendu da

89 urterekin hil da, Liman, eta idazle perutarraren seme-alabek eman dute haren heriotzaren berri. Gaztelaniazko literaturaren egilerik ospetsuenetakoa izan zen, eta 1960ko eta 1970eko hamarkadetan Latinoamerikan literaturak izan zuen loraldian paper garrantzitsua jokatu zuen... [+]


2025-04-14 | ARGIA
Gabriel Arestiren “izaera komunista” azpimarratu dute, bere heriotzaren 50. urteurrena kari

Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak (EHKS) antolatuta, egun osoko jardunaldia egin dute igandean, Bilboko Campos Eliseos antzokian. Hainbat hitzaldik osatu dute egitaraua, eta jardnualdia amaitzeko Bigarrenez Aresti etorkizunaren aurrean antzezlana estreinatu dute.


Daniel Noboa eskuindarra gailendu da Ekuadorko hauteskundeetan, eta oposizioak iruzurra salatu du

Bozen lehen itzulian pare-parean geratu ostean, inkesta gehienek aurreikusten zutena baino tarte handiagoa atera dio egungo presidenteak Luisa González hautagai correistari. Oposizioak "iruzurra" salatu eta botoak berriz zenbatzea eskatu du.


Analisia
Balantzaka gerrarantz

Gure amak beti esaten du: “Ez dut sekula ulertu zergatik gertatu zen Lehen Mundu Gerra”. Ez dio batere zentzurik harrapatzen. Ez du ulertzen zergatik inplikatu ziren Europako potentzia zaharrak halako basakeria batean eta ez zaio buruan sartzen nola konbentzitu... [+]


‘Oztopoen gainetik askatasunera’: Ernaik manifestaziora deitu du apirilaren 17an

Adierazpen askatasuna aldarrikatzeko eta "eskuin erreakzionarioaren ofentsibari aurre egiteko" batuko dira. Egun horretarako Euskal Preso Politikoen alde antolatua zuten hitzaldia eta ekitaldia salatu du UPNk, eta hura zelatatzeko agindu du Espainiako Audientzia... [+]


Lau maki, 1947 eta 1948 urteetan Donostian erailak

Maki gerrillari antifrankistek Euskal Herrian ez zuten presentzia bereziki nabarmena izan, baina batzuk pasatu ziren, baita erregimenaren errepresio bortitza pairatu ere. Guardia Zibilak hiru hil zituen Ibaetan 1947an eta bat Zubietan 1948an, ahaztuta badaude ere.


2025-04-14 | Uriola.eus
Gerra finantzatzeari uko egiteko zerga desobedientziaren ekimena abian da

Ekimenak bakea eta justizia soziala sustatzeko proiektuak finantzatzea du helburu. Sustatzaile diren gizarte mugimenduek mezu argi bat bidali diete gobernuei eta armagintza industriari: "Ez dugu gerraren konplize izan nahi".


Jardin bat zuretzat, Hipatia

Hainbat lorpen kolektiboan soilik egin daitezkeela esaten denean, lerro artean joan ohi da behin kolektiboan pentsatu, gogoetatu eta eztabaidatu ondotik heldu ohi direla, heltzekotan. Baina zerbait lortzeko, ezinbestekoa da pentsatzen jartzea. Ez baitira gauzak besterik gabe... [+]


Analisia
Mikrofonoak antzokietan

"Eskatu txanda eta egingo dugu bat zurekin", esan dio estudioetatik ari den esatari prestu eta animatuak Bilboko kaleetan dabilen berriemaile gazteari. Aurkezlea entzuleei zuzendu zaie segituan. "Bien bitartean, Iruñera goaz...". Han zabaldu dute linea... [+]


Euskal armagintza industria eztabaidagai (I)
Industria militarrari buruz Jaurlaritzak eta Zedarriak enpresari foroak planteatutako eztabaida irekitzen

Urtearen hasieran, Zedarriak taldeak "defentsaren" industriari buruzko "eztabaida irekitzearen" alde egin zuen publikoki (baita nuklearrari buruz ere), eta Eusko Jaurlaritzak berehala egin du bat horrekin. Lehenik, Mikel Torres lehendakariorde eta Ekonomia... [+]


Gu ere lugorri

Sendabelarrak non bildu galdetuz idazten didate eta bide bazterrei erreparatzeko esan ohi diet. Erromantizismoak kalte egin digu bizitzako esparru askotan eta hemen ere bai, sendabelarrak ez baitaude mendi tontorretik gertu dauden bide zidorretan (bakarrik), ezta kostatik bertan... [+]


Eguneraketa berriak daude