Gustu kontua
- Denboraren hosto artetik
Jose Inazio Lasa.
Erein, 2012.
Zergatik poesiara jo, beraz, auzi handien erantzunen xerka? Seguruenik geugandik, barneko isiltasun-galde sakonetatik hasi behar delako hausnarketa oro. Euskal poesian pisu nabarmena hartzen ari den korrontea da filosofia eta lirika uztartzen dituena, etika berezi bat ezarriz estetikari. Haikuaren dotoreziari eta poesia puruaren sinpletasunari eransten dio idazleak beraz misterioa atzemateko ariketa beti antzua, beti beharrezkoa.
Liburuan zehar bere buruari itauntzen dio zer ote den lilura eta zer errealitatea. Tautologia aplikatuz eta errepikapenaren bidez doa Lasa eraikiz egia bat konstantea: egiarik ez dagoela, ezpada bakoitzaren kontzientzia. Bere alde esan behar da ez dela erretorikoa edo hutsala suertatzen diskurtso hori, eta modu originalean begiratzen diola betikoari. Norbere baitan esploratzen duen bidaztia da.
Lasak proposatzen dituen bide horietatik ibili edo ez ibili irakurle bakoitzak erabaki behar du. Uneka Denboraren hosto artetik izan daiteke idorregia, pentsamenduaren lurraldeetatik paseatzea idorra delako berez. Finean, poesia mota honek ez du pentsamenduan oihartzuna bilatzen: pentsamendua da. Introspekzioa, hausnarketa, barnekoa ateratzeko beharra… poesiaz jantzia dator guztia, eta ez alderantziz.
Eta gozatzen dut Lasari egindako elkarrizketekin, eta interesgarria iruditzen zait gogoak errealitatea hobetzeko duen gaitasunean sinesten dutenen arrazoibidea. Idazleak berak dio kosta egiten zaiola ulertzea filosofia hitza aparte uzteko dagoen joera, eta errebindikatu egiten ditu “beste era bateko” galderak. Honelako liburu bat esku artean hartzen dudanean, ordea, ezin eta ahalka gozatzen dut digresioaren poesia: gezur, nabarmenkeria, adornu, edermin eta are itsustasuna bilatzen ditut liburuetan, eta Lasarena bezalako literaturek ez dizkidate eskaintzen. Beti berdin, beti neurtu, beti lau… azkenean gogortxoa egiten zait hainbeste iragazki tautologiko, hainbeste kalkulu filosofiko.
Espainiako Sare Elektrikoak jakinarazi berri du ekaineko elektrizitate kontsumoa zein izan zen Espainiako Estatuan: 19.422 gigawat orduko. Hau da, 2004ko datuaren oso antzekoa: orduan 19.384 gigawat izan ziren.
Emakumeen Aurkako Indarkeriaren Bilboko bi Epaitegiek neurri hori onartu dute. Bilboko epaile dekano Aner Uriartek neurria emakumeak babesteko eta ez birbiktimizatzeko helburuarekin hartu dela esan du, baina Bilboko Abokatuen Elkargoak salatu du kolokan jartzen dituela ikertuen... [+]
XIX. eta XX. mendeetan ohikoa zen hiri nagusietako kaleetan ikustea janzkera tradizional ikusgarria zuten emakume batzuk, sendabelarrak saltzen. Ansotarrak ziren, Aragoiko Ansó ibarrekoak. Erakusketa batek haien historia kontatu digu, eta bide batez azalerazi du atzean... [+]
"Migrazio zirkularra" sustatu nahi du PSOEren gobernuak, langile batzuek behin-behineko hainbat lan egiteko migra dezaten Espainiako Estatura, eta gero euren jatorrizko herrialdeetara itzul daitezen.
Ganz MaVag-ek adierazi du ez diola uko egiten etorkizunean tren-enpresa erosteko beste eskaintza bat egiteari. Talde hungariarraren ekintzari esker, Talgok eskaintza berriak entzun ditzake.
Igandean hasiko dira polio txertaketa egiteko su-etenak, goizeko 6:00etan hasi eta 15:00ak arte. Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) eman du operazioaren berri eta bederatzi egunetan hiru esparrutan emango da: iparraldean, zentroan eta hegoaldean.
30 urteko behargina hil da Amezketako (Gipuzkoa) paper fabrikan. Ibarra Argi Lanak enpresak azpikontratatuta zegoen. Elkarretaratzea egin dute ostiralean, 11:00etan, gertatutakoa salatzeko. 2024an hil den 38. langilea dela adierazi du LABek.
Karibeko bi irletan kolonialismoaren loriarako dauden monumentu, iker eta izendapenak ezbaian jartzen hasi dira herritarrak eta gobernua. Lehen pausua eman dute agintariek eta erabaki dute herrialdearen armarritik Cristobal Colonen lehen espedizioaren hiru karabelak kentzea.
ARGIAko erredakzioak aurtengo zortzi hilabeteotan kaleratu diren diskoen artean hiru hautatu ditu, gomendatzeko.
Neska gazteak agertzen dira irudietan eta Telegram bidez zabaltzen dituzte. Irailaren 1ean kanpaina bat abiatuko dute sare sozialen bidez, gobernuak neurriak hartu ditzan.
Iruñeak bat egiten du irailaren 16tik 22ra egingo den Mugikortasunaren Europako Astearekin, mugikortasun iraunkorra eta espazio publiko partekatuari buruzko hausnarketa sustatzeko diseinatutako jardueraz betetako programa batekin. "Konbinatu eta mugitu"... [+]
Duela aste batzuk Suitzak lege federal aitzindaria onartu du (Europako legedietan aitzindaria), LMETA delakoa, Loi fédérale sur l’utilisation de moyens électroniques pour l’exécution des tâches des autorités frantsesez,... [+]
2022an, urteko aurrekontuan onartutakoa baino %20 handiagoa izan zen inbertsio militarra; 2023an, %30 handiagoa. Europako herrialdeen gastu militarra Gerra Hotzaren amaierakoa baino handiagoa da une honetan.
