Oroiminez

Eñaut Larralde zenduta, ahots aparta galdu berri du kantagintzak. 
Ezterenzubin (Nafarroa Beherea) 1935ean sortua, nekazaria eta irakaslea izan zen lanbidez. 1964tik aitzin, Donapaleuko Errekart lizeoan eman zituen eskolak.
Eñaut Etxamendirekin batera
Eñaut Larralde zenduta, ahots aparta galdu berri du kantagintzak. Ezterenzubin (Nafarroa Beherea) 1935ean sortua, nekazaria eta irakaslea izan zen lanbidez. 1964tik aitzin, Donapaleuko Errekart lizeoan eman zituen eskolak. Eñaut Etxamendirekin batera aritu zen plazarik plaza kantari, 1967an jende aurreko lehen emanaldia eskaini zutenez geroztik. Azkena, berriz, 2011ko urriaren 19an eman zuten, Donibane Garazin, Xabier Lete gogoan kantaldian. Ordukoa da, hain zuen, orrialde honetan ageri den argazkia (Eñaut Larralde, eskuinean). Argitaratutako diskoen artean aipagarri ditugu Joseba Elosegi"™ri (1971), Garai garratzak (1988) eta Antologia (1998). Azken honek 36 kanta enblematiko biltzen ditu. Euskal Herriaren alde konprometitua, Enbatako partaide izan zen, eta beste erakunde ugarik ere ezagutu zuten haren ekarria. Haur Kantu Txapelketa, Gure Irratia, AEK, ikastola...
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Garbine Ubedak galdatu zidanean Ellande Larralde Izurako abeslari zenaz hitz egitea zergatik nik eskatu nion. Abertzale suharretarik banintza bederen! Santizpiritu zubia lanera joateko zeharkatu eta Aturriari begira erran nuen: funtsean zergatik ez nik? Marea gora zetorren duela lau hamarkadako memoria pertsonala uhinetan itoaz. Ukitua nintzen. Etxamendi eta Larralderen melodia batek akuilatu ninduen: bidez bide nabilena...

Bidaia ez zen bukatua.

Jean Errekart lizeoko zooteknia irakasle gisa ezagutu nuen. Arbelan, kreda arinaz, behiak marrazten zizkigun, kabalen ardatz longitudinalak azpimarratuz. Bat-batean dolorez plegatzen zen Aljeriako gerran jasan istripu latzaren ondorioak betirako pairatuz. Klasetik kanpo eskolako kanta-taldeak animatzen zituen eta euskal eresia zaharrak ikertzen genituen... Eñaut Etxamendi zetorkigun gero ekonomiaz aritzera eta uste dut Amikuzeko gazte saldoen etorkizunaren ikusteko moldea formatatu zutela. Ikasi beharraren haraindiko ametsa zen, asteburuetan bien entzuteko parada genuelako. Mobiletaz genbiltzan orduan.

Donapaleuko frantziskanoetan biltzen zen emazte taldearen bilkurekin batera, hurbiltasun ikaragarrian Etxamendi eta Larralderen ahots gurutzatuetaz edo Manex Erdozaintzi-Etxarten poesietaz gozatzea lujo zitzaigun. Opari sinets ezina. Herriak hustu zituen exodo erruralaren garai hitsak gainditzen ari zen Amikuze, ikastola sortzen, jendartea euskararen egoeraz axolatzen. Terra Nullius horretan kantak zituen esperantza erroak hazten, bi bozetan eman kanta epikoak. A capella. Baliabide hain urriekin barneak noraino irauli zizkiguten ohartzea harrigarria da. Gure izar berezien aldarean daude Etxamendi eta Larralde, Janis Joplin eta Bob Dylanen saihetsean.

Gure Irratiako lehendakaria izan zen, Kantu-txapelketen antolatzailea, aita familiakoa. Oroitzapenak sailkatzean nik kantari mitikoaren irudia atxiki nahi nuke, Etxamendirekin uztarrian basamortuan oihuz zebilen ahotsarena.

Kantu bat dut laguna..


Azkenak
Funtsezkoa jendea da

Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]


Lanbroa

Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]


Euskaraz bizitzeko, Euskararen Errepublika

Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]


2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Amillubi proiektuak lehen urtea ospatuko du abenduaren 1ean

Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]


Gazako %36 guztiz suntsitu dute, base militarrekin lurraldearen kontrola segurtatzeko

Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]


2024-11-22 | Andoni Burguete
Etekin egarriak itotzen duenean

Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]


Planifikatzen ez duen Nafarroako Energia Planaren kontra alegatu dugu

Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.

Gobernuak aurkeztu... [+]


2024-11-22 | ARGIA
Languneko zuzendari Lohitzune Txarola
“Hizkuntza gutxituen pisu ekonomiko eta estrategikoa aldarrikatu nahi du Langunek”

Azaroaren 26an eta 27an, Langune Euskal Herriko Hizkuntza Industrien Elkarteak eta FUEN Federal Union of European Nationalities erakundeak antolatuta, ‘Hizkuntzen irabazia. Benefits of language industry in the economy’ kongresua egingo da Donostiako Kursaalean. Han... [+]


2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Biriatuko Arbolaren Besta hemen da

Azaroaren 23an egingo dute tokiko arbola, fruitondo eta landare ekoizleen azoka. Horrez gain, egitarau oso indartsua prestatu dute 22 arratsaldetik hasita 23 iluntzera arte: bioaniztasunari buruzko mahai-ingurua, sagarrari buruzko mintzaldia, "Nor dabil basoan?"... [+]


Euskarazko testuak ahots bihurtzen dituen patrikako gailu inteligentea merkaturatu dute

Lup izeneko gailuak testuak ahots bihurtzen ditu adimen artifizialari esker. Hainbat hizkuntza bihurtzeko gaitasuna dauka. Teknologia gutxiko gailua da, hain zuzen aurrerapen teknologikoetatik urrun dagoen jendeari balio diezaion. Ikusmen arazoak dituztenentzat sortu eta... [+]


2024-11-22 | Antxeta Irratia
“Feministon aurkako oldarraldia” gelditzeko indarrak batu dituzte Lizuniagan

Udan izandako indarkeria kasuen gorakada batetik, eta hainbat gizonezkok mugimendu feministak antolaturiko ekitaldiak boikotatu dituztela bestetik, Bortziriak, Xareta, Azkain, Bertizarana, Malerreka eta Baztango mugimendu feministek, erakunde publikoen konpromiso irmoa exijitu... [+]


2024-11-22 | Gedar
Espainiako Gobernuak ez ditu harremanak apurtu Elbit Systems armagintza-enpresa sionistarekin

Espainiako Defentsa Ministerioaren 6 milioi euroko esleipen publikoak jaso ditu aurten enpresak. Margarita Robles ministroaren arabera, urriaren 7tik ez diote "armarik saldu edo erosi Israelgo Estatuari", baina indarrean zeuden kontratuei eutsi diete. Elbit Systemsek... [+]


2024-11-22 | Joan Mari Beloki
Errusofobia lehen eta orain (II)

Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]


Eguneraketa berriak daude