Urruti gabe

Antton Olariaga

Garai ezinago zaharretan, unibertsoa sortzen ari zen sasoi urrun hartan, lagun minak ziren mendiak: batera bizi eta batera ibiltzen ziren. Aro ahaztu haietan, itsaso bakarra osatzen zuten aintzirek. Adiskideak ziren animaliak.

Izarrak jaio, planetetan argia egin, eta mundura ur edangarria nahiz habitagarria heldu zen une zoragarri hartan, elkarbizitza koloretsuak gidatzen zuen izadiaren norabidea. Eta pinguinoen orkestra sinfoniko batek alaitzen zituen egunero animalien eta gizakien afariak.
Halere, ezelako abisurik gabe eta bat-batean, erabat transformatu zen mundu hura: goitik behera. Itsasoa galdu zuten ibaiek. Zikindu egin ziren elurrak. Itzali, suak… Arrazoia? Bi hankako animali zuri bat ekarri zuen oinaztarriak lurren eta itsasoen gainera: Errege jauna. Ona egin zen behazun. Txarra, zorne.

BI BEGIKO ESKOPETA. Marfila ebatsi, eta zigorra oparitzen hasi zen Gorentasuna. Urrea lapurtu, eta lan behartua ezartzen. Denbora librean, ankerkeriazko legeak asmatzen ematen ez zuen denbora horretan, matrail-hezurrera hurbildu begi biko eskopeta, eta tiro egiten zion Errege hark parean jartzen zioten orori: botila hutsa, baratzetako txorimaloa nahiz orgetako gurpila.

Ontzi eta trasteekin aspertu zenean, tiro egin zien anaiari, semeari, Afrikako zebrari nahiz Urdeetako zerriari. Ehizatu zituen gepardo jaspeztatuak, arrano beltzak, krokodilo negartiak, eta kobra txistulariak.

Gorteetako lagunak gonbidatu zituen ehizara, eta abiarazi zuen turismo deritzoten izurrite urbanoa. Hurbildu zitzaizkion apaizak, militarrak, bulegariak, bankariak, suhiltzaileak, kazetariak…

Bi begiko eskopetari esker, ehiztari abenturazaleak tiro batekin asmatzen ez bazuen, bigarrenarekin zartatzen zuen sarraskia. Eta, menturaz ez batarekin ez bestearekin asmatzen ez bazuen ere, esker oneko izan zitekeen, zeren –lurra zenez ezinago aberatsa– tiro alderraiak eragindako luberrietan petrolio putzua irekitzen baitzen –edo mea: diamantezkoa, ikatzezkoa, kobrezkoa, uraniozkoa, nikelezkoa…–.

ELEFANTEAREN ESKEA. Tembo elefantearen kexua eragin zuten mandatari haien desmasiek. Simba lehoiaren haserrea piztu zuten zaku hautsirik gabeko diamante-biltzaile haiek. Nyati bufaloaren amorrua ekarri zuten turistek, errekako uretan ahaztuta uzten baitzituzten kalekume gaixoek argazki-kameraren bateriak.

Ezinegona esnatu, eta sabana osoa matxinatu zen: nor bere aldetik, batasunik gabe. Saiak borrokatu ziren airean. Sugeak eta dortokak, uretan. Antilopeak eta ganbeluak, lurrean… Finean, lasto-sua, hura dena.

Ad aeternum-eko bidea hartu, eta izugarri luzatu zen eztabaida animalien artean: zer egin? Atzeratu egin zen denentzako balio beharko zuen estrategia komunaren diseinua… zer egin? Geroratu, behazunezko olatuaren kontrako taktika zehatzaren onarpena… zer egin?
Baina, azkenean bai: bat etorri, eta esan zuten animaliek ezen, dena goibeldu eta erori zela bat-batean gizaki-klase berri hura –errege eta akolitoena– sortu zenez geroztik. Sabanaz sabana zabaldu zuten, ezen horien eskutik etorri zirela zornea eta eritasunak oro. Halere, zer egin?

Indarrak batu eta gizaki-klase berri horren aurkako fronte komuna eraikitzeko, mikrofonoa hartuta, grabe-grabe, han bota zuen Tembo elefanteak bere aldarria: fuera errege, urruti gabe!


Azkenak
“Udala legez kanpo ari da errolda ukatzen gasteiztar behartsuenei”

Erroldarik gabe izaterik ez ekimenak Gasteizko Udalaren bi barne dokumentu eman zituen argitara urtarrilaren 30ean. Udalerrian erroldatzeko irizpide murriztaileak jasotzen dira bertan, “bidegabeak eta ilegalak”, eragilearen esanetan, herritar baztertuenen kaltetan... [+]


2025-02-10 | Behe Banda
Barra warroak |
Gaia atera

Batzuetan ez dakit gehiegi ez ote den. Pipa janean gaudela, beste edozer gauzaz hitz egiten gaudela, gaia ateratzea. Ozen hitz egitea gustatzen zaigu guri, ia isilunerik ez uztea, ahotsak teilakatzea, zeinek handiagoa botatzea. Hitz egitea bakoitzak bereaz, bakoitzak... [+]


2025-02-10 | Hala Bedi
[Hala bideo] Palestinaren aldeko eta Israelen aurkako oihua ozen entzun zen ostiralean Gasteizen

Ehunka pertsona mobilizatu ziren Maccabi Tel Aviv talde israeldarrak Gasteizen jokatu duela gaitzesteko. «Israelgo Estatuaren normalizazioari» ekarpena egiten diola kritikatu diote Baskoniaren zuzendaritzari.


Save the children, saldu bonbak

Pilar Kaltzada Zedarriak taldeko kidea da. Urtarrilaren 15ean taldeak armagintza industria bultzatzeko hurrengo urteotan egongo den “aukera bikaina” aprobetxatzera deitu zuen, oihartzun handia izan zuen ekitaldi arranditsuan. Gasteizkoak talde antimilitaristaren... [+]


2025-02-10 | Amanda Verrone
Euskal Herriko lurra deskolonizatu:
Euskara agroekologikoa da

Horrela eman diogu amaiera deskolonizazioari buruzko lantaldeari, joan den azaroan Arraia-Maeztun (Araba) egin ziren “Euskal Herrian ekofeminismoak gorpuzten” topaketen baitan. Lurraldearen defentsaren hainbat espresioren babesleku izan zen, ideia emankorren hazitegi... [+]


2025-02-10 | Irati Diez Virto
Izotz arotik hona, endemismoa kolokan

Azken glaziazioan Euskal Herriko lurraldea zapaltzen zuten mamutek, leizeetako hartzek, bisonteek eta baita hienek ere. Elur iraunkorrera eta hotzera egindako animalia horiek desagertu egin ziren baldintza glaziarrekin batera. Baina dinosauroen desagerpenaren garaian ugaztun... [+]


2025-02-10 | Jakoba Errekondo
Migranondoa, beste bat etxerako

Mingrana urrutitik ekarritako fruitua da. Punisagarra da mingrana edo alesagarra edo alegorria edo milagrana edo xokorra edo granada: Punica granatum. Punica izena latinetik dator, eta “punicum malum” izenaren laburdura da, eta punicum horrek Poenus edo Phoinikes du... [+]


2025-02-10 | Garazi Zabaleta
Herrizoma
Gasteizko elikadura sarea eraldaketarako tresna

Pandemiaren ondorengo testuinguruan, elikadura –ustez oinarrizko eskubide den hori– lantzeko mugitzen hasi zen talde bat Gasteizen. “Militantzia esparruan beste gaiak jorratzen ari ziren ordurako, etxebizitzarena kasu, baina elikadura ardatz hartuta ez zegoen... [+]


ANALISIA
Aznarrek lagundu diola Aitor Estebani?

Aitor Esteban izango da EAJko EBBko hurrengo lehendakaria eta jeltzaleek salduko dute horrela, zuzendaritza berrituta, buruzagitza berria prest dagoela alderdiaren berrikuntza prozesuarekin jarraitzeko.


Udaltzainen hizkuntza eskakizunen aurkako oldarraldia Donostian, Astigarragan eta Usurbilen

Donostiako Udalak 2024ko irailean helegitea jarri zuen, urte bereko urtarrilean epaileek bi udaltzainen B2 hizkuntza eskakizuna baliogabetu zutelako. EAEko Auzitegi Nagusiak helegitea ez du tramitera ere bideratuko, “kasaziorako interes objektiborik” ez dagoelako... [+]


“Mezu faxistak” zabaltzen dituen EHUko Arabako Campuseko irakaslea salatu du Ikamak

Gasteizko EHUko Farmazia Fakultateko irakasle batek sare sozialetan “mezu faxistak” zabaltzen dituela salatu du Ikama ikasle taldeak. Joan den irailean, EHUk Leioako Campuseko irakasle bat kanporatu zuen sare sozialetan zabaltzen zituen mezuengatik.


Raimundo el Canasterori babesa adierazi diote 230 musikarik, eta musikaren bidez boterea kritikatzea zilegi dela aldarrikatu dute

Belako, Chill Mafia, Eñaut Elorrieta, Fermin Muguruza, Ibil Bedi, J Martina, ØDEI, Olaia Inziarte, Nøgen eta Tatxers daude sinatzaileen artean. 237 musikariren zerrenda argitaratu dute.


'Itzal(iko) bagina'
Hemen gezurra nagusi

Itzal(iko) bagina
Taldea: Lokatz Loreak.
Aktoreak: Araitz Katarain, Janire Arrizabalaga eta Izaro Bilbao.
Zuzendaria: Iraitz Lizarraga.
Noiz: otsailaren 2an.
Non: Usurbilgo Sutegi aretoan.

-------------------------------------------------------
 
Bertsoa bertsolaritza,... [+]

Eguneraketa berriak daude