Gure M-15
Maiatzaren 15a iragan berri da. Gurean horrek, esango nuke ez duela beste munduko esanahirik, ez dugula behintzat hain gure bizitzen. Baina egia da gurean haserre bizitzen ikasi dugula, ez ginela orain urte bete haserretu, ez esnatu, ez altxa. Gurea diodanean, ez pentsa Euskal Herriaz soilik ari naizenik, gurea diot, mugimendu sozial deitzen dugun hori aipatzearren, gurea diot, herria mobilizatzeko gaitasuna adierazten duen hori aipatzearren, gurea diot sistema kapitalista heteropatriarkal horri hortzak erakusten dizkiogunok aipatzearren.
Hemen badakigu egun bizi dugun ustezko bakerako paraje demokratiko honek, gutxi duela baketsu eta demokratikotik. Indar polizialak ez duela bakerik ulertzen, ez sekula ulertuko, indar eta neurri politiko eskuindar eta bortitzek ezer gutxi dutela baketsutik, matxismoak osasun egoera paregabea bizi duela, eta mila kontu gehiago.
Horren guztiaren aurrean esan behar diogu gure buruari, egunero bizi dugula M-15 batzuok. Gure bizitzak haserreak eta etsipenak jan ez ditzan, asko gara kaleak etengabean hartzen ditugunak, eraso matxista, lesbofobo, autoritario eta errepresiboen aurrean makurtzen ez garenak, milaka kilometro astebururo egiten ditugunak, borroka molde eta eszenatoki berrietara moldatzen saiatzen garenak, pedagogia lanen hondar alearen balioa ikusten saiatzen garenak... eta indignatu edo suminduak ez bagara ere, horixe bera garela: egin egiten dugunak eta saiatu saiatzen garenak.
Zeren indignazio hitzak beti izan du niretzat resignazio kutsu bat, eta duintasuna terminoak ere askotan alarmak piztuarazi izan dizkit. Baina, ukaezina dena da, hori dena ere existitzen dela. Espainiako Estatuan mugimenduen berpizte bat sortzerainoko modukoa den muturreko egoera bizi dugula, eta horregatik bakarrik bada ere, poztuko naizela, aurten M-12an tokatuko den egunagatik.
Nik neuk goizero errepikatu behar izaten diot nire buruari eskubidea dudala bizitza hau bizigarriagoa egiteko, eskubidea dudala uste dudan horren alde edo aurka borrokatzeko, ez etsitzeko, agian eta gutxi bada ere, Europako panoraman Frantzia gorriz margotuko duen emaitza horrek barrenak poztu diezazkidan uzteko, teleberria ez ikusteko, nireak alboan ditudala aurrera jarraitzeko, egun batean paperak galtzeko, maitasunez batean eta hurrengoan gorrotoz borrokatzeko... Azken batean bai, azken batean, hori baita gure M-15. Besterik ez.
AEBko John C. Coughenoiur epaileak onartu du Washington, Arizona, Illinois eta Oregon estatuek elkarrekin aurkeztutako helegitea, eta horren arabera atzera bota du Donal Trumpek AEBn jaiotako migratzaile ez legezkoen seme-alabak kanporatzeko dekretua.
Màtria o barbàrie (Angle Editorial) liburua aurkeztera etorri da Júlia Ojeda irakasle eta literatur kritikaria, Donostiako Emakumeen Etxera. Liburuan parte hartu duten 30 emakume katalanek matria eraikitzea proposatzen dute feminismo nazionalista ardatz... [+]
Donald Trumpen agintaldia hasi da politika atzerakoiak ezartzen woke edo DEI izan daitekeen guztiaren kontra, eta baita neurri teknologikoak iragarriz. Lehen unetik, karguaren zina egin zuenetik, teknologiako erraldoien buruak lehen lerroan egotea deigarria izan zen: bereziki... [+]
Mark Rutte NATOko idazkari nagusiak arrazoia eman dio Trumpi eta esan du "Europak inbertsio militarra handitu" behar duela.
Hamarkada askotako eskaeraren ostean, Parisko Marceau etorbidearen 11. zenbakian dagoen jauregi historikoa EAJren esku geratu da azkenean. Jeltzaleentzat, balio monetariotik harago, balio sinboliko itzela du eraikin horrek, erbestearekin eta faxismoaren kontrako borrokarekin... [+]
.png)
Gutxienez hamar palestinar hil eta 35 zauritu ditu Israelek Zisjordaniako Jenin hiriaren aurkako operazio militar batean, Palestinako Osasun Ministerioak jakinarazi dutenez. Hildakoen eta zaurituen kopurua etengabe handitzen ari dela eta, kopuru zehatzak jakiteko zailtasunak... [+]
Contigo-Zurekinek proposatutako idatzian azaltzen da Europako eta Hego Amerikako merkatari erakunde nagusien arteko hitzarmen berriak muga-zergen deuseztatzea ekarriko lukeela, bertako ekoizleak, txikiak bereziki, kaltetuz. UPNk, EH Bilduk, PPk eta Voxek mozioaren alde bozkatu... [+]
Euskal Herriko eta Kataluniako indar eskuindarrek bat egin dute PPrekin eta Voxekin, zerga ez luzatzeko.
Bi erizainetatik batek lanean eraso sexistak jasaten dituela azalerazi du Erizainen Ordenak joan den urte bukaeran egin ikerketak. 21.000 erizainek ihardetsi dute, sektore pribatu, publiko eta liberaletik. Hauetan 2.500 gizonak dira.
Asiak jarraitzen du izaten kazetari gehien atxilo dituen kontinentea: 2024an atxilotutako kazetarien %30 baino gehiagorekin. Txina, Israel eta Myanmar izan ziren berriemaile gehien espetxeratu zituzten estatuak iaz. Osotara, 200 kazetari baino gehiago hil eta ehunka zauritu eta... [+]
Valentziako tanta hotzaren ondoren hondamendiaren itzala beste leku batzuetara ere hedatu da: zer gertatuko litzateke horrelako denborale erraldoi batek Esako urtegi handitua kolpatuko balu? Eutsiko ote lioke presak? Urak gainezka egingo ote luke? Galderak hor daude eta... [+]
-(1).jpg)
Brasilen suteek 30,86 milioi hektarea baso eta eremu natural suntsitu zituzten iaz, Italia osoaren azalera baino gehiago. Suteek %79ko igoera izan zuten 2023arekin alderatuta, Fire Monitorren ikerketa batek agerian utzi duenez.
Groenlandia, X. mendearen amaiera. Lehen esploratzaile eta kolono eskandinaviarrak uhartera iritsi ziren. Baina XV. menderako kokaleku horiek abandonatuta zituzten eta jatorrizko inuitak geratu ziren. Baina 1721an, Hans Egede misiolariak espedizio bat antolatu zuen eta kolonoak... [+]
Burgosko Gamonalen 2014ko urtarrilean gertaturikoa M15 mugimenduak eta antzekoek hauspotutako protesta soil batzuk izan zirela uste duena, oso erratuta dabil. Auzoaren memorian arakatzea besterik ez dago konturatzeko zer nolako eragina izan zuten iraganeko galera sentimenduak,... [+]
Stargate izeneko proiektuarentzat 500.000 milioi dolarreko inbertsioa iragarri du AEBetako presidente izendatu berriak. OpenAI, SoftBank eta Oracle konpainiek hartuko dute parte.