Vera Candidaz dakidana

  • Vera Candidaz dakidana.

    Véronique Ovaldé.

    Itzulpena: Alberto Barandiaran.

    Alberdania. 240 orrialde.

    20 euro.
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Eleberriaren izenburua, gonbidapen gisa ageri zaio irakurleari. Ez da izenburu pasiboa, orrialdeetan zehar aurkituko dugunari buruzko deklarazio zintzoa baizik; “hau da Vera Candidaz dakidana. Ezagutu nahi baduzu, aurrera”. Eleberria zabaltzea pertsonaiaren barne munduan murgiltzea da, bere emozioetan barreiatzea, funtsean, Vera Candida irakurtzea.

Originala izatetik urrun, literatur tradizioan etengabe birmoldatua izan den motiboetariko bat berreskuratu du idazle frantsesak. Efektu askatzaile-depuratibodun idazkera modu bati helduz, Ovaldék eleberri zirkularra eraiki du, askatasun pertsonalaren metafora izan nahi duen joan eta etorriko bidaian formulaturik.

15 urterekin haurdun, desio batek bultzatuko du Vera Candida bere jaioterria uztera: sendi bereko hiru emakumek garraiatzen duten estigmarekin haustea, bere alaba aske hazi eta bizi dadin. Amona Rose Bustamenteren oroitzapen ezabaezina gogoan, eta alabaren aitaren izen aipaezina erraietan gorderik, kontinentera alde egingo du etorkizun berri baten bila.

Vatapunak eta Lahomeriak Karibeko uharteetan eta kontinenteko edozein hiritan topatzen dute beren baliokide geografiko erreala baina, edozein kasutan, pertsonaiaren barne munduan eraiki eta definitzen diren espazio imaginarioak dira, alegia, Vera Candidaren aldarte psikologikoaren errepresentazio grafikoa. Eleberrian elkarrizketarik eza garatuz doa, esaldi laburren bat noizean behin txertatuz baina, bereziki, lekuen deskripzioei eta prozesu mental zein animiko bati hertsiki lotutako adjektiboen ugaritasunari esker, narrazioak astiro egiten du aurrera. Prosa borobil eta zorrotzegiaren erabilerak astun xamar egiten du irakurketa zenbait momentutan baina, era berean, eleberri psikologikoa denez gero, generoaren konbentzioekiko fideltasun froga gisa ulertu behar dugu Ovaldéren aldetik.

Eleberriaren erritmoa, pertsonaiaren heltze prozesua gauzatu ahal izateko beharrezkoa den denboraren araberakoa da: subjektiboa, pertsonala, bizia. Irakurlea, Vera Candidak aurrera ematen dituen urrats txikien menpe geratzen da. Orrialde bat, urrats bat. Orrialdeak pasatzearen keinuaz Vera Candidaren azal geruzak askatuz doaz, eta harekin batera bere sekreturik intimoenak. Konturatu gabe haren barruan gara, bere erraietan barrena, hitzez inoiz aipatuko ez duen izen horren jakile bilakatzen gaitu.

Azkenak
AEBek “portu humanitarioa” kenduko dute Gazatik, bertatik laguntzarik ia sartu gabe

25 egun baino gutxiagoz egon da martxan hasieratik polemikoa izan zen portua. “Distrakzio neurria” izan dela salatu dute eragile ugarik.


Milioika migratzaile esplotazioaren eta eskubide gehiegikerien biktima, Europako nekazaritza-sektorean

Langile migratzaileek indarkeria, lanaldi luzeak eta ordainketa eskasak modu ohikoan jasaten dituzte, Europako bederatzi estatutan egindako ikerketa baten arabera. Gutxienekoa baino soldata baxuagoak jaso ohi dituzte ia estatu guztietan, eta emakumeek are soldata baxuagoak.


Greba egingo dute asteartean Iruñeko FCC-ko langileek, Iosu lankidearen heriotza salatzeko

Lan istripuz 33 pertsona hil dira Euskal Herrian aurten. Azkenekoa, Iruñeko sanferminetan garbiketan lanean ari zen Iosu izeneko langilea. Kamioiaren gainetik erori zen eta hartutako golpe larriaren ondorioz hil da. LABek FCC (Iruñerriko Mankomunitateko... [+]


Bidenek uko egin dio hauteskundeetarako hautagaitzari, eta Kamala Harrisen alde egin du

“Indar guztiak presidente karguan zentratzea” erabaki duela adierazi du, eta Kamala Harris presideneteordeari “babes eta abal osoa” eskaini dizkio. Harrisek baieztatu du bere hautagaitza aurkeztuko duela Alderdi Demokratak presidentegai izendatu dezan... [+]


Hondakinak tratatzeko Artaxoako planta itxita mantentzeko agindu du Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiak

Nafarroako Ecofert Sansoain enpresa itxita dago 20.000 tona hondakin toxiko legez kanpo jasotzeagatik Zubietako (Gipuzkoa) erraustegitik eta Tuterako (Nafarroa) Oleofat enpresatik.


Hamasei hondartza itxi dituzte asteburuan Lapurdin, uraren kalitate eskasagatik

Horrez gain, Biarritzen ostreopsisa atzeman dute, itsas alga toxiko mikroskopiko bat, eta karabela marmokak agertu dira Donostiako kostaldean.


Atsedenerako eskubidea eta beharra aldarrikatu dute zaintza arloko langileek Donostian

Manifestazioa egin dute etxeko eta zaintza arloko langileek igandean, hainbat eragilek deituta. Hitzarmenen premia eta aisiarako eskubidea aldarrikatu dituzte, oztopo burokratikoak salatzearekin batera.


Palestinako kolonizazioa nazioarteko legediaren aurkakoa dela ebatzi du Nazioarteko Justizia Auzitegiak

NJAk dio Israelek Palestinako lurralde okupatuetan duen presentzia “lurrak anexionatzea” dela, eta “ahalik eta azkarren” amaitu behar dela. Erabakia ez da loteslea.


Israelek Yemen bonbardatu du, gerra zabaltzeko arriskua areagotuz

Hodeidahko portuan gutxienez sei pertsona hil dituzte sionistek larunbatean. Ostiralean, Huthiek Tel Avivi eraso egitea lortu zuten lehen aldiz.


Eguneraketa berriak daude