Bobbyak ala zipaioak
Oraindik ere Iñigo Cabacasen hilketaren beroan ari naiz lerrook idazten; zuek irakurtzerako denbora pixka bat igaroko da, gaia apur bat ahaztu ere bai, eta saiatuko naiz ez hoztasunez baina distantzia moduko batez idazten.
Urrunera begiratzen hasita, hogeita hamar urtera egin dezakegu atzera. 1982: orduan hasi ziren ateratzen Ertzaintzako lehen promozioak, Arabako Berrozin PNV bere mutilak entrenatzen lehendik ari zen arren. Ez naiz historialari lanetan hasiko, ez da hau tokia ez ni espezialista, baina beharbada komeni litzateke hura ezagutu ez zuten gazteei esatea herrian ilusioz bizi izan zela garai hura: batetik, Guardia Zibilak eta Polizia Nazionalak Hego Euskal Herritik alde egitea nahi zen, eta haiek ordezkatuko zituen euskal polizia bat beharko zen horretarako, Komunitate Autonomoan bederen; bestetik, Ertzaintza bestelako polizia bat izango zela esaten zitzaigun behin eta berriz: hurbila, bertakoa, profesionala, jendea errespetuz tratatuko zuena... hau da, frankismoko okupazio indarrak izan ez ziren guzti-guztia. Konparazio bat ere erabili zen hasierako garai hartan, polizia-eredu hori irudikatzeko: Ingalaterrako bobbyen tankerakoak izango omen ziren, jendea zapaltzeko ez baizik laguntzeko egongo zirenak, pistolarik gabe... Irudi horren puntu inuxentea ukatu gabe ere, balio du oroitzeko zer-nolako espektatibekin jaio zen polizia berri hura.
Gero... gero gauza asko, eta ez da erraza denok ados jartzea historiaren bertsio batean. Kontakizun objektiborik ezean, nirea laburbiltzen saiatuko naiz hemen: Ertzaintzak neurri batean ordezkatu zituen guardia zibilak eta polizia nazionalak; ez erabat, ordea, hemen segitu baitute, guztion zoritxarrerako; polizia integralaren zereginak betetzeko gauza zirela erakutsi zuten oro har, arlo horretako profesionaltasuna neurtzen ez badakit ere; aldi berean, baina, sardinzaharren eta gris-marroi-urdinen lekua hartzeaz bat, haien zenbait ohitura eta aztura bereganatu zituztela ere nabaria da; beharbada ezinbestean, poliziak polizia baitira hemen eta nonahi: estatuak daukan bortxaren monopolioaren eskumakila. Kontuak kontu, esango nuke hasieran pizten zuen ilusio hori maxkalduz joan zela pixkanaka, eta zapuztuz geroago.
Zenbaterainoko garrantzia izan du prozesu horretan ETAren kontrako borrokak? Handia, seguru asko. Ertzaintzak “borroka antiterroristan” emandako pausoen arabera joan zen hazten erakundearen bortizkeria ere: lehenengo, Espainiako armadatik zetorren ertzainburua hil zuten, Diaz Arkotxa; gero, lehergailuak indargabetzen hil ziren ertzain batzuk, tiroketetan erori ziren beste zenbait (Garcia de Andoain, Mentxaka...); informazio-ardurak zituztenak bihurtu ziren helburu geroago (Goikoetxea, Doral, Uribe...), eta trafikoa zaintzen zebiltzan ertzain xeheak atentatu-xede izan ziren azkenik. Beste aldetik ere zerrenda beltz askoa dago: Juan Mari Ormazabal eta Ina Zeberioren hilketak, Anuken heriotza iluna, Beroiz eta beste askorekin erakutsitako jokabide zikina, tortura kasuak... Baina ez bakarrik hori: oroitu Calvo gizajoa, komisarian hila, edo Jose Atanes, errepidean tiroa jo ziotena; oroitu Lasa eta Zabalaren hileta tristea, hainbat manifestaziotan emandako egur merkea, sarri erakutsitako harrokeria...
Ez da elkarrekiko irainen inbentarioa egiteko garaia, aurrera begiratzekoa baizik. Zipaioak bobby bihurtzea ameskeria izan liteke, baina polizia berri bat behar dugu, beste estilo bat erakutsiko duena eta herritarren konfiantza irabaziko duena. Horretarako ez litzateke abiapuntu txarra, orain 30 urte ez bezala, hemendik aurrerako ertzain guztiak euskaldunak izango balira.
Omenaldia egin diote Iñigo Cabacasi, bere heriotzaren hamargarren urteurrenean. Iñigo Cabacas Lizeranzu plaza izendatu dute Ertzaintzaren pilotakada batek hil zuen kantoia. Antolatzaileek eta gurasoek herritarren babesa eskertu dute, eta erakundeen... [+]
Apirilaren 5ean hamar urte bete dira Ertzaintzak jaurtitako gomazko pilota batek Iñigo Cabacas larriki zauritu zuenetik. Apirilaren 9an, ostera, Cabacasen heriotzaren hamargarren urteurrena beteko da, pilotakadaren ondorioz hil egin baitzen gaztea. Data seinalatu... [+]
Abenduaren 15ean Ertzaintzak artxibatu egin zuen Cabacasen hilketari buruzko barne ikerketa, eta gurasoek gutun batean adierazi dute “harridura eta atsekabea” eragin ziela erabakiak. Josu Erkoreka Jaurlaritzako Segurtasun sailburuari leporatu diote euren samina... [+]
Eusko Jaurlaritzako Segurtasun sailburu Josu Erkorekak azaldu duenez, sei auzipetuei ezin zaie ardura diziplinariorik eskatu, haietako bost (Juan José de Pablo 'Ugarteko' ertzainburua tartean) jada ez direlako funtzionarioak, eta seigarrenak, tiro egiteko agindua... [+]
Bizkaiko Auzitegiak erabaki du bi urtez bertan behera uztea Iñigo Cabacas hiltzea kondenatutako Ertzaintzako agenteari ezarritako bi urteko kartzela zigorraren gauzatzea. Ebazpenaren arabera, espetxe zigorra betearaziko diote, baldin eta Juan Jose de Pablo ertzain... [+]
Bizkaiko Probintzia Auzitegiaren epaia berresten du bere erabakiarekin Espainiako Epaitegi Gorenak. Ertzain bakarra izan zen zigortua Iñigo Cabacasen heriotzagatik.
Ertzaintzak “eraldaketa sakona” aurrera eraman ondoren, “hobera” egin duela dio Segurtasun sailburuak. Cabacasen familiak “gezurretan” aritzea leporatu dio.
Cabacas kasuko auziperatuen “inpunitatea hautsi” eta berriz horrelako gertakaririk ez izatea bermatu behar dela azpimarratu dute manifestariek. Justizia egiteko borrokan jarraituko dutela ere adierazi dute.
Paintballeko eskopetekin koloredun pilotak tirokatuz Olagibel kaleko Ertzaintzaren komisaldegia margotu du Ernaik, Cabacas auziaren epaia salatzeko.
Cabacas auziko epaia salatzeko elkarretaratzeak egin dituzte Bilbon asteazkenean eta igandeko manifestazio handirako deia egin dute. Gasteizen mobilizazioekin jarraituko dute ostegunean.
Ostegunean eman zuen epaia Bizkaiko Lurralde Auzitegiko epaimahaiak. Iñigo Cabacasen guraso, senide, lagun eta kasuko abokatuek jakinarazi dute Auzitegi Gorenean helegitea jarriko dutela.
Iñigo Cabasen heriotzagatik kondenatutako ertzainak ez du kartzelara sartu behar izango, baina lau urteko inhabilitazioa ezarri dio Bizkaiko Lurralde Auzitegiko epaimahaiak.
Iñigo Cabacasen senide eta lagunek epaiketaren balorazioa egin dute ostiralean Bilboko Kafe Antzokian deitutako prentsaurrekoan. Beraien ahotik kontatu nahi izan diote jendarteari gertatutakoa, baita nola sentitzen diren ere.
Iñigo Cabacasen heriotza argitzeko epaiketaren azken aurreko egunean, behin betiko ondorioak eta eskaerak aurkeztu dituzte alde guztiek. Hasierako eskaerari eutsi dio fiskalak: ez du deliturik ikusten eta absoluzioa eskatu du akusatuentzat. Minduta, haserre, malko artean... [+]
Urriaren 15ean ekin zitzaion Iñigo Cabacasen heriotzaren gaineko epaiketari, eta azaroaren 9an amaituko da. Orain arteko saioetan kontrajarri egin dira ertzainen gehiengoen eta kaleko testiguen bertsioak. Asteartetik aurrera adituek deklaratuko dute.