Tolkienen unibertsoaren “big bang”-a
Hobbita. J.R.R. Tolkien (George Allen & Unwin, 1937). Itzulpena: Xabier Olarra (Igela, 2008).
J.R.R. Tolkien bere seme-alabentzako ipuin modura idazten hasi zen XX. mendeko literatur obrarik ezagunenetako baten hazia izan zena. Aurten beteko dira 75 urte Hobbita lehen aldiz argitaratu zutela; apika, bera da umeentzat sortua izanik irakurle heldu gehien eduki duen eleberria. Argitaratzaileen eskariari men eginez Tolkienek idatzitako segidari zor zaio hori, zer esanik ez. Eraztunen jauna ondu ahala, istorioa sakonago bihurtuz joan zen Tolkien, eta haren obra, azkenik, literaturaren mugak gainditu eta unibertso beregain bihurtu zen, gaur egun milaka edo milioika, ez ditut zenbatu, jarraitzaile amorraturen bizileku alternatiboa dena. Edo agian ni bizi naizen hau da alternatiboa haientzat.
Mitologia horren guztiaren background-a gogoan nuela ekin nion berriki Hobbita berrirakurtzeari –lehen aldia zeregin horietarako adin egokiagoan izan zen–, eta jakina, dezepzio txiki bat hartu nuen, aldez aurretik ongi ohartarazita egon arren. Azken batean, gauzak umeei esplikatzen zaizkien moduan esplikatzen ditu Tolkienek nobelan. Eta Eraztunen jauna obra handi –nire iritziz– bihurtzen duten elementu gehienak falta dira hemen. Ez naiz orain hasiko elementu horien zerrenda egiten. Hobe, laburbiltzeko, Tolkienek berak behin esandakoa errepikatzea, bere literatur lanaren gai nagusia zein zen galdetu ziotenean: “Heriotza, ezinbestean”.
Okzitaniako Tolosako elkartea da aipatu kolektiboa eta Frantziako Gobernuak dekretuz desegin zuen 2022an. Orain Estatu Kontseilua gobernuaren erabakia egokia dela berretsi du.
Sare Herritarrak antolatuta, pasa den urtarrilaren 11n Bilboko kaleak bete zituen manifestazio jendetsuaren ondoren, berriz sortu da eztabaida, euskal presoei salbuespen legeriarik aplikatzen ote zaion. Gure iritzia azaltzen saiatuko gara.
Espetxe politikan aldaketa nabarmena... [+]
Duela gutxi think tank izateko jaioa omen den Zedarriak bere 6. txostena aurkeztu zuen. Beren web orrialdean azaltzen dutenaren arabera, zedarriak ebidentea ez den bidea topatzeko erreferentziak dira. Hots, hiru probintzietako jendarteari bidea markatzeko ekimena. Agerraldi... [+]
Eskoziako Lur Garaietara otsoak itzularazteak basoak bere onera ekartzen lagunduko lukeela adierazi dute Leeds unibertsitateko ikertzaileek.. Horrek, era berean, klima-larrialdiari aurre egiteko balioko lukeela baieztatu dute, basoek atmosferako karbono-dioxidoa xurgatuko... [+]
Karen Daniela Ágredok dioenez, atxilotu zutenean berak ez zuen ertzainik zauritu, haiek lurrera bota zuten eta konortea galdu zuen. Ondoren, Ertzaintzaren komisariaren zoruan iratzartu zen eta handik ospitalera eraman zuten.
Hiuzz + Bloñ + Adur
Noiz: otsailaren 15ean.
Non: Iruñeko Aitzina tabernan (Egun Motelak kolektiboa).
--------------------------------------------
Larunbat goiza Iruñean. Neguko eguzkitan lanera doazen gizon –eta ez gizon– bakarti batzuk... [+]
.jpg)
Hizkuntz Eskubideen Behatokiak jaso ditu kexak: bisita gidatuak gaztelania hutsean, eta sarrerako zerbitzuetan ere bai. Bitxia da kontua: baskoien mintzairaren hitzak dituela uste den brontzezko objektua ikustera joan... eta azalpenak gaztelaniaz. Kexek eragina izan dute, eta... [+]
Julen Linazaroso Macsonrisas-eko kideak azaldu duenez, sari-bolek, harrapakin-kutxek eta enparauek bideojokoetan ordu gehiago jokatzea dute helburu. 35 eta 64 urteko pertsonen artean bideojokoen erabilerak gora egin du 2023tik 2024ra, Ipsosek emandako datuen arabera.
Zubiak eraiki Xiberoa eta Boliviaren artean. Badu jadanik 16 urte Boliviaren aldeko elkartea sortu zela Xiberoan. Azken urteetan, La Paz hiriko El Alto auzoko eskola bat, emazteen etxe baten sortzea, dendarien dinamikak edota tokiko irrati bat sustengatu dituzte.
SPRI sozietatearen eraikinaren aurrean elkartuko dira langileak hurrengo asteko ostiralean.
Ostegunean egoera hori ikertzeko eta zuzentzeko eskatu dio EH Bilduk Nafarroako Gobernuari legebiltzarreko osoko bilkuran. UPNk eta PPk bat egin dute eskaerarekin, eta Osasun Departamentuak urtebete du ikerketa gauzatzeko.
Oldarraldi faxistaren aurrean askatasuna leloarekin manifestaziora deitu dute dozenaka herritarrek. Ostiralean —hilak 21— 19:00etan Herriko Plazatik abiatuko da protesta, eta ahalik eta jendetsuena izatea nahi dute deitzaileek, faxismoaren oldarraldiari galga... [+]