Eskozia: zer utzi zer hartu
MARGARETH-EK jangelako ateazabaldu zigunean hunkitu ere egin ginen euskaldun ikasle koadrila, Edinburgheko adineko emakume haren fineziaz: otordu ederraz gain, Eskoziako banderak eta ikurrina txiki banak apaintzen zuten mahaia. Haren etxean bizi zen arrasatearraren koadrilakoak ginen, hori dagoeneko nahikoa zen, baina gainera euskaldunak. Horrek borobiltzen zuen egoera eta harremana.
1996ko udazken-negua zen eta Braveheart oraindik ere indarrez zebilen eskoziarren memoria astintzen, baina ingelesak ez ziren beste anglofono askorena ere bai. Gure etxeko Tom eta Scott australiarrak ere pozarren ziren filmarekin, lagun eskoziar ugari zituzten, eta Lothian Roadeko leiho hartatik ikusten genuen Edinburgheko Gazteluko bandera handi eta bakarti hura baino harroago ziruditen filmarekin. Ikasle festetan ere behin baino gehiagotan ateratzen ziren gure alde ikasle euskaldun eta espainiarren arteko eztabaidetan.
Baina oso molde desberdinean bizi genuen gure naziotasuna eta sarri harritu ere egiten ginen haiek jasaten zuten kultur kolonizazioaz. Ipar Irlandan aritzean ere antzerako sentipenak azaleratzen ziren, eta agian gehiago, gatazkaren ondorioz Irlandako abertzaletasuna askoz ukigarriagoa ere bazelako. Gu gure hizkuntz egoeraz kexu ginen, eta aldiz, eskoziar gazte batzuk harro ziren haien ingelesa dialekto itxura hartzen ari zelako.
Eskozia estatu gabeko herrien ipar bilakatzen ari zaigu 2014ko erreferenduma medio. Independentzia kimera eta kontzeptu zaharkitua baino, posiblea eta gaurkotasunezkoa dela erakusten digu. Herri bakoitza bere ezaugarriekin heldu da XXI. mendera eta egoera ekonomiko aurreratua da eskoziarren abantailetakoa, euskal herritarrena izan daitekeen moduan. Hori da egun eskoziarren argudiorik indartsuena oraindik independentismotik harago diren gehiengoak erakartzeko. Hemen ere argudio sendoa bilakatzen ari da abertzaletasuna sendotzeko. Eta gainera, PPk sentipen hau gizendu besterik ez du egingo bakegintzaren eremuan neurriak hartzen zenbat eta gehiago atzeratu.
HERRI TXIKIEK krisiei aurre egiteko baliabide gehiago dauzkate eta gainera hobeto bizitzeko aukera ere bai, hori da gero eta txosten gehiagok dioena. Herri txikiak dira mundu mailako bizi maila handiena dutenak: Luxenburgo, Norvegia, Danimarka, Suitza... Horiengandik urruti gaude, baina akaso Espainiatik baino gertuago. Gainera, krisi ekonomikoak aukera bikaina ematen du egun bizi dugun gizarte eta garapen ereduaz ere jarduteko. Areago, egin behar ezinbestekoa da hori. Eskoziari begira, hemengo euskaltasunetik begiratuta bederen, argi dago begia non jarri behar den eta non ez. Etxera begira, bada oinarriez, estrategiez eta ereduez jarduteko ordua. ETAren oztopo edota aitzakia –nondik begiratzen den– historia da jada eta ezin da elkarren artean modu eraikitzailean hitz egiteko aukerarik galdu.
1.075 pertsona artatu ditu Barakaldoko ospitaleko genero-identitateko unitateak, 2016ean unitate hori martxan jarri zenetik. Erdiak baino gehiagok adin-nagusitasuna bete aurretik jaso zuen lehen arreta. Eta, kopuru osoaren herenak hamasei urte baino gutxiago zituen.
OCU kontsumitzaileen Elkarteak hiru arrazoi zehaztu ditu, horien artean kanpoko janaria eta edaria Kobetamendiko esparruan sartzeko debekua, eta eskudirutan edo banku-txartelaren bitartez ordaintzeko ezintasuna. Facuak aurreko urtean egindako salaketan zehazturiko arazoak... [+]
Diskriminazioaren ahotsak txostenak zenbakitan jasotzen ditu 2023an Bizkaiko SOS Arrazakeriaren Informazio eta Salaketa Bulegoan pertsona ugarik agertarazitako esperientziak, eta haietan "arrazoi arrazista eta xenofoboen aurkako indarkeria, eraso eta diskriminazioak”... [+]
Enpresa batek Irimo mendian zentral eolikoa eraikitzeko asmoa zuela iragarri zigun aspaldi batean haize kolpe batek. Gehienek ezin zuten sinistu, inondik ere. Are gutxiago Irimo mendiaren orografia eta izaera harritsua ezagutzen dituztenek. "Baina ba al dakizu ze nolako... [+]
Zestoako Iraeta auzoan, Urola ibaiaren meandroan daude Amilibia baserria eta bere lurrak. Horiek modu kolektiboan erosteko dirua biltzen ari da Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkartea. 2025 bukaerarako dute hitzartua azken ordainketa, baina erosketa fasean egon arren,... [+]
Larunbatean egingo dute San Martin Harriaren inguruan 600 urte baino gehiago dituen ohitura eta aurten emakume alkateentzako jantzi erronkariarrak prestatu dituzte, orain arte gizonezkoentzako baino ez baitzeuden.
Orgullo Cazurro talde faxistako kide bati kontra egin zion atxilotuak, eta bideo batean jaso zuen hori. Guardia Zibilak atxiki du berriki, eta badirudi "gorroto-delitu bat" egotzi diola.
Donostian, 300 pertsona baino gehiago “pobrezia eta muturreko bazterkeria egoeran” bizi direla salatu dute Kaleko Afari Solidarioak (KAS) eta Hiritarron Harrera Sarea taldeek. “Michelin izarrak dituzten zortzi jatetxe dituen hirian eta Basque Culinary Center... [+]
Angeluko Cyclopotes elkarteak ikusmen-gabeko jendeer parada ematen die bizikletaz ibiltzeko. Tandem club des déficients visuels du zinezko izena elkarteak eta 2004ean sortu zen. Joan den astean Amikuze eta Oztibarren gaindi pasa dute aste osoa, egun guziez ibilbide... [+]
Ostiral goizean ekitaldi politiko bateratua egingo dute Gironan, Herrialde Katalanetan. Puigdemont faltako da, ezin baitu itzuli.
Bere sorterri Ataunen hil da Maximo Aierbe Muxika, 74 urterekin. Euskaldunon Egunkariaren sortu aurreko eta ondoreneko urte malkartsuetako eginahaletan parte hartu zutenek gogoratuko dute proiektu berriaren akziodun bila hainbeste lan egindako gizon hura. Disziplina eta... [+]
Bilboko AZET plataformak pisu turistiko bat okupatu zuen atzo, auzoaren turistifikazioa salatzeko.
20:00etan atera dira lehen datuak, harridura orokorra eraginez: zundaketa guziek lehen kokatzen zuten eskuin muturreko RN hirugarren atera da eta ezkerreko FHB Fronte Herritar Berria garaile. Gehiengoan edota gehiengo osoan ikusten zen RN Batasun Nazionalarentzat zaplaztekoa... [+]
Israelgo egunkari Haaretz-ek hilabeteetako ikerketa egin du Israelgo Armadak iragan urriaren 7an Hamaseko erasoari nola erantzun zion aztertzeko. Armadako soldadu eta ofizial ugarirekin hitz egin du eta ondorioa argia da: Israelek Anibal direktiba indarrean jarri zuen, aurretik... [+]