Langabezia: Bankuen ardura larria
Joan den astean Espainiako Estatuko iraileko langabezia datuak argitaratu ziren: 95.817 langabetu gehiago, guztira 4.226.774 lagun. Alarma gorria piztu da, langabezia asko hazi baita eta hurrengo hilabeteak ez direla hobeak izango aurreikus daiteke. Hego Euskal Herrian, abuztuan, 182.136 langabetu zeuden, eta irailean 184.524. Araban 22.209 dira; Bizkaian 79.654; Gipuzkoan 40.243; eta Nafarroan 42.618 langabetu. Nafarroan gertatu da gorakada ikusgarriena, hilabete bakarrean 1.211 langabetu gehiago baitauzka. Ohikoa den bezala, zigortuenak emakumeak eta gazteak izan dira.
Langabeziaren hazkuntzaren arrazoiak aztertzeko orduan, batzuek –Espainiako Gobernuak– “autonomietako doikuntzak” aipatu dituzte, eta beste batzuek –Euskal Herriko sindikatuek– hainbat erakundek daukaten doikuntza politikek huts egin izana jarri dute mahai gainean, enpleguaren egoera eta babes soziala okertzen dutelako eta politika horiek kapital handiaren interesak baino ez dituztelako defendatzen. Badaude ordea beste erakunde batzuk, finantzarioak kasu –bankuak eta aurrezki kutxak–, langabezian ardura larria dutenak. Kredituen iturria itxi dutenez, ehunka enpresa txiki itotzen, gelditzen eta hiltzen ari dira, horrek dakarren langabezia hazkuntzarekin. Adituek diote kredituaren iturriak itxita jarraituko duela eta iragarri dute bost urtetan ez dela %1 edo %2 baino gehiago haziko. Santanderrek, adibidez, esan du ez duela bi urtez kreditu gehiago emango Espainiako Estatuan. Hor daude langabeziaren benetako arduradunak. Sindikatuek eta langileek argi izan beharko lukete euren ekintzak eta mobilizazioak bideratzerakoan. Enpresa txiki eta ertain askotako administrazio kontseiluak ez dira, egungo krisian, langabeziaren arduradun; Bankua bai.
Bost hilabete bete dira otsailaren 6an traktoreen mobilizazioak hasi zirenetik. Mirene Begiristainek eta Isabel Alvarezek ekofeminismoaren betaurrekoak jantzita aztertu dituzte mobilizazio hauek eta fokutik kanpo geratu diren laborariak eta aldarrikapenak ekarri dituzte lehen... [+]
Aurtengo neguan INRAPeko (Ikerketa Arkeologiko Prebentiboen Institutu Nazionala) arkeologoek nekropoli berezia aurkitu dute Auxerreko (Frantziako Estatua) erdigune historikoan: haur jaioberrientzako edo hilda jaiotako haurrentzako erromatar garaiko hilerria. K.o. I. eta... [+]
Viena, 1824ko maiatzaren 7a. Ludwig Van Beethovenen (1770-1827) 9. Sinfonia estreinatu zen. Konpositore alemaniarrak bukatu zuen azken sinfonia izan zen, baina, asmoari erreparatuta, lehena izan zela ere esan liteke. Beethovenek 1799 eta 1800 urteetan idatzi zuen 1. sinfonia;... [+]
Adimen artifiziala denen eskueran jartzearekin, multinazional teknologikoek cloud datu zentro erraldoiak eraikitzeko planak ugaritu dituzte. Ekipamendu informatikoz betetako mega-fabrikon aztarna ekologikoa ikaragarria da: elektrizitateaz gain, milioika litro ur behar dute euren... [+]
Hezbollahren goi mailako bi agintari militar hil ditu Israelek hilabete batean. Tentsioak gora jarraitzen du, erabateko gerra pizteko kezka artean.
Ostiral arratsaldeko 15:00etan deportatuko dute Bilbotik Tangerrera doan hegaldi batean, EITBk informatu duenez. Espainiako Auzitegi Nazionalaren arabera, “gaur egun ez dago demandatzailearen bizitzarako edo osotasun fisikorako berehalako arrisku edo arrisku... [+]
Durangoko Hitz liburu-dendan otu zitzaidan Saturraran operak merezi zuela kritika. Jose Julian Bakedanoren arrapostua batetik, liburu-dendako Gaizka Olabarriren berben ilusioa, horrenbeste urtean Hitz liburu-dendako ardura eraman izan duen Nekane Bereziartuak opera hori ikusteko... [+]
1991n zauritu zuen larri ke pote batekin Espainiako Poliziak Iruñean eta 31 urte ondoren lortu du instituzio publiko baten aitortza biktima gisa. Espainiako Gobernuak ere kalte-ordaina ordaindu behar izan zion, baina ez da kasuagatik poliziarik zigortu.
Presoa ziegan aurkitu dute hilik ostegun iluntzean. Eusko Jaurlaritzak esan du suizidio kasu baten aztarnak dituela. Gainera, Jaurlaritzak 2021ean espetxeen eskumena jaso zuenetik hiltzen den zazpigarren presoa da.
Etxebizitza turistiko berriak erregistratzeko baimenik ez ematea erabaki du Mundakako gobernu taldeak, ostegun honetan egin duen ezohiko bileran. Hirigintza Antolamendurako Plan Orokorrean (HAPO) behar diren aldaketak egingo ditu lizentzien etetea burutzeko.
Alderdi Laboristak bete ditu aurreikuspenak eta sekulako garaipena lortu du Erresuma Batuko hauteskundeetan. Keir Starmer alderdiko buruzagia izango da lehen ministro berria. Eskozian SNPk porrot handia jaso du, Sinn Feinek boto emaitzak hobetu ditu eta Galesko independentismoak... [+]
Eskuin muturra garaile izateak kultura eta gizarte mailan ekar dezakeenaren ikuspuntua partekatu dute, adierazpen bateratu baten bitartez. Guztira 94 artista eta kultur eragilek sinatu dute idazkia momentuz.