Estutu eta hertsatuak
Mundua laua zen garaietan, bazen herri bat festari begira bezala, indarkeriari ere begira bizi zena. Udaldian izaten ziren bertako ospakizun erlijiosoak eta ludikoak, eta udaldian bertan baita bortxaketa izugarrienak ere. Ez jaiegun epel horietan bakarrik; baina, horietan egin zen bereziki nabarmen ezen batzuentzat jolasa zenean abusua eta basakeria, beste batzuentzat olgeta hori errespetu-falta eta min bihurtzen zela; eta inoiz, heriotza, gerora ikusiko dugunez.
Amamaz amama eta aitaitaz aitaita, goitik behera aldatu zen mundua, urteen poderioz. Atzean geratu ziren munduaren lautasunaren sineskeria haiek guztiak. Zientziak ongi asko erakutsi baitzuen biribila zela habitatzen dugun planeta hau. Lurra ezagutu genuen benetan; Ilargia, baita Martitzen ere.
Halere: jaiak jai, eta bortxak bortxa. Kontu horietan, deus ere ez zen berritu. Eta egun, berdin segitzen du denak.
Kaosaren brigadak. Festetarako, zapi zale amorratua da herri hura: jaiak heldu direla adierazteko, painelu bat eramaten dute denek lepoan lotuta. Gorria daramate herritarrek egun batzuetan, beste batzuetan daramate urdina, eta, inoiz, baita berdea ere.
Munduko lau bazterretan legez, udako solstizioaren inguruan izaten dira festa erraldoien arteko lehenak herri hartan. Zapi gorria hartu eta hor abiatzen dira gazteak nahiz zaharrak festara: dela zezenaren aurrean korrika-saioa egitera, dela musika jotzera, dela lagunartean afaltzera.
Modus operandi berarekin, zapi gorria hartu eta lepoan lotuta, hor abiatzen dira kaosaren eta nahasmenduaren brigadak: gainerako herritarrekin nahastuta, ikusezin bihurtzen dira. Ordu txikietan, ordea, oldartu eta nabarmendu egiten dira: batzuk pattarraren kausaz, beste batzuk auskalo zeren kausaz.
Lehendabizi isolatu eta, ondoren, laidoz betetzen dituzte sasiko horiek gainerako herritarrak; gehienetan, emakumeak. Eta hor hasten da emakume festazalearen zama, emakumearen ez beste inorena.
Gogoz kontra hartzen dituzte emaztekiak, barren-barreneraino gogoz kontra, hori beti legez; baina, honatx aspaldiko berrikuntza: bortxatu ondoren, harresietan abandonatzen dituzte, edo auto baten azpian, edo itsasoan... gorputz lerden horiek puztu eta zarta daitezen begi guztien aurrean.
Besta libreak. Asko eta ugariak dira jaiak, nonahi. Baina, ez datoz beti bat batzuen jolasa eta besteen olgeta.
Besta libreak eskatu dituzte emakumeek. Alkoholarekin mozorrotzen diren eskuadroi horiek pertsegitzeko erregutu dute. Auto-defentsa eratu dute. Eta eskatu, agintariei eskatu diete stop-txipa ezartzeko lepoko zapietan. Inoiz gorri, inoiz urdin, edo inoiz berde diren horietan guztietan.
Stop-txipa zer den ez dakienarentzat, esan dezagun gailu bat dela, aparatu elektroniko arrunt txiki eta nanoa, eramailea geldiarazten duena bulkada elektriko indartsu baten bidez. Bulkada elektrikoa aktibatzen da “ez, joder; utzi bakean” esaldia metro bateko distantziara entzuten den aldiro. Hirugarren bulkadak gailuaren eramailea utz dezake betirako inpotente, apo eta aketz; menbru tentekorra ez baitzaio berriz ere zutituko.
Besta libreak eta sexu askea. Zapia lepoan eta zakila zuloan. Zapia lepoan eta alua aluaren ondoan. Nahierara, baina adostasunean. Eguraldi ona, eta aldarte hobea.
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
Soco Lizarraga mediku eta Nafarroako Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkarteko kidearen ustez bizi testamentuak heriotza duin bat eskaini eta familiari gauzak errazten dizkio.
Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.
Laudion, Aiaran eta Okondon izango du eragina energia azpiegiturak eta plataformaren aburuz, proiektuak eta ingurumen-inpaktuaren azterketak gabezia garrantzitsuak dituzte.
"Entseatzen gira arnas gune bat sortzen Donibane Lohizunen, hain turistikoa den herri honetan". 250 kiderekin Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak 90 urte bete ditu aurten. Lau emaztek sortu zuten talde hauetan eramaile izan zen Madeleine de Jauregiberri... [+]
Karmela espazio autogestionastuan egingo ditu, eta Euskal Herriko zein nazioarteko gonbidatuak egongo dira bertan. "Koiuntura analisi orokorretik abiatu eta Euskal Herriko borroka internazionalistaren gakoetarainoko bidea" egingo dutela adierazi du Askapenak... [+]
33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]
2025 amaitu baino lehen Gernikako Estatutuan jasotzen diren eskumen guztiak izatea espero du Jaurlaritzak. Oraindik 25 eskumen falta dira. Transferentzia Batzordea aurreko astean biltzekoa zen baina "agenda arazoak" zirela eta atzeratu zuten.
Elgarrekin izena du Duplak egin duen aurtengo abestiak eta Senpereko lakuan grabatu zuten bideoklipa. Dantzari, guraso zein umeen artean azaldu ziren Pantxoa eta Peio ere. Bideoklipa laugarrengo saiakeran egin zen.
“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.
Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]
Alemaniako Poliziak asteleheneko gertakariaren arrazoiak "politikoak" zirela baztertu duen arren, 35 urteko Alexander Scheuermann Ring Bund talde neonaziko kide zen. Bi hildako eta hamar zauritu utzi dituen atentatuaren egileak sare sozialetan "gorroto mezuak"... [+]
“Bi pertsona mota daude munduan: euskaldunak, batetik, eta euskaldunak izan nahiko luketenak, bestetik”. Gaztea zela, Mary Kim Laragan-Urangak maiz entzuten omen zuen horrelako zerbait, Idahon (AEBak), hain zuzen. Ameriketan jaio, hazi, hezi eta bizi izandakoak 70... [+]
Martxoaren 8a, Emakumeen Nazioarteko Eguna, munduan zehar milioika emakumeontzat berdintasuna, eskubideak eta justizia eskatzeko borroka eguna da. Hala ere, gerrek, gatazkek eta politika militaristen hazkundeak markatutako testuinguru global batean, inoiz baino premiazkoagoa da... [+]
Geroa Baiko lehendakari eta Nafarroako lehendakariorde izandakoa enpresa bati 2,6 milioi euroko diru-laguntzak ustez modu irregularrean emateagatik zegoen auzipetuta, Davalor auzia deiturikoan. Nafarroako Probintzia Auzitegiak erabaki du auzia behin betiko artxibatzea, legalki... [+]
Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.