Gutarrismotik kamikazismora eta buelta


2011ko uztailaren 20an

Euskal Herria dugu, Euskal Harria baita ere, Euskal-tel, Euskal Pizza, Euskal Bideo, Euskal Kebab... Baina Euskal Bihotzik ez, antza. Ezagutzen dut proposamen bat baino gehiago –Kaixo, Holaxe...– buruan duenik, baina momentuz egitasmoak baino ez dira. Euskal Brangelina, Euskal Belen Esteban eta enparauei buruz ariko litzatekeen aldizkari edo dena delakoa dugula faltan, alegia. Halakotan besteren kontuekin asetzen da norberaren morbo beharra, eta akaso, Uxuek iradokitzen zuen gisara, euskaldunok gure artean ezin halakorik egin, gure besteak urrutiago daudelako beti. Euskal Herritik kanpo baino ezin ditugu besteak aurkitu ahal, eta horregatik ezin gure famatuen inguruko txutxu-mutxuka ibili, publikoki bederen. Bortitzegia litzateke.

Esana dut hemen bertan eta ez dut kontuaren gainean sobera tematu nahi, baina nabaria da atzerriko artista kaskar baten lepotik trufatzea naturala eta kasik osasuntsua dela, eta gure arteko bati buruz gauza bera egitea –arrazoiak berdin-berdinak izanik ere– ordea, gauza lohi eta laineza. Gutarrismoaren autokontsumorako joera-edo.

Ez dugu laidoztatzeko sortu den figura publikorik, beraz, bai ordea souvenir dendetan saltzeko moduko hamaika pertsonaia sinboliko eta mitifikatu. Ezbairik gabe, beharrezko dira mitoak. Gorrotagarriak dira sasi guztien gainetik ibiltzen diren pertsona inpartzial, hotz, ultrarrazional, ultrailustratu eta handiusteak, (ustez) mito oro mespretxatzen dutenak. Baiki, gutarron arteko gutarrismo goragutagutarra bezain gorrotagarria. Mitoak behar ditugu, egia da, baina ahal dela kafeina gabeak eta sakarinarekin, arren. Eta horixe da, hain justu, pop kulturaren ezaugarrietako bat: mitoak sortzen ditu baina serioskiegi hartu gabe. Erabili ostean zakarretara botatzeko moduko mito merkeak. Hamazazpi urterekin Morriseyren kamiseta eraman dezakezu, hogeita birekin Morrisey madarikatu eta berrogeita bostekin haren itzulera-kontzertu batera joan zaitezke bion tripatzarraren tamaina erkatzera. Horregatik, ez dakit Euskal Bihotza dugun faltan, baina bai behintzat Euskal Popa, askok adierazi izan duten bezala.

Honakoa dut denboraldi honetako azkeneko ttakuna. Aurtengoari so azkarra egin eta erraz ohartu naiz dexente izan direla buruz eta kaskorik gabe sartu naizen nahaspila, istilu eta abarrak. Lokatz-nahastetatik matazetara ibili naizela maiz. Hain zuzen, ziur aski, besteak gutarron artean bilatzen ahalegintzearren. Horren ondoriozko kalteak ere ez dira makalak izan: lau ezker crochet, eskuineko bi, bost uppercut, orotara zazpi zuzeneko ukaldi... kanpaiak salbatu nau anitzetan. Maite omen nautenek esan didate badela garaia kamikazismo eta mohikanokeria honi amaiera emateko. Uzteko baratzaren buztina eta joateko lorategiko lili, arrosa eta mitxoletetara. Uzteko gizon-kontu hauek eta hasteko behingoz literatura egiten. Ez dakit jabetzen diren askoz ere okerrago izan daitekeela hori, baina haatik, behingoagatik, jaramon egiten ahaleginduko naiz. Gainera, egungo literaturako joeretako bat han-hemenkako norberaren testuak –hitzaldiak, zutabeak...– nobeletan berrerabiltzekoa da. J. M. Coetzee eta Enrique Vila-Matasek egin izan dute halakorik. Bada, nire xumean gauza bera egiten saiatuko naiz hurrengo denboraldian. Literatura egiten. Balizko nobela batean berrerabiltzeko moduko ttakunak idazten. Aurreratuko dizuet: Uxue izango da hiltzailea eta Jose Luis, berriz, detektibea.


Azkenak
Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen: “Herritik sorturiko ekitaldiaren jabe egin da Udala”

Herriko elkarte eta eragileek antolatzen dute Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen, sorreratik. Goizetik gauera jakin dute udalak hartu duela ekitaldiaren jabetza eta beraz, ekitaldiaren inguruko azken erabakiak haren gain geratu direla: “Udalari eskatzen diogu... [+]


2024-12-23 | Irati Diez Virto
Ez naiz sagua, ezta satorra ere; lursagua naiz

Ugaztun hitza entzutean, askotan burura etortzen zaizkigun lehen ordezkariak tamaina handienekoak izan ohi dira: hartza, otsoa, oreina… Batzuetan etxekotutako katua edo txakurra dira agertzen lehenak, edo urruneko lehoiak eta elefanteak. Ikusgarritasunak lehia irabazi ohi... [+]


2024-12-23 | Jakoba Errekondo
Ilarraren entzumena

Laster urte guztian izango ditugu malko ilar goxoak (Pisum sativum). Oraindik, ordea, negua eta udaberria dira, ia erabat ilar freskoak jateko sasoia; udaberrian jango ditugun azken ilarrak ereiteko garaia orain hasten da. Eta oraintxe jango ditugu urria aldera erein zirenak.


2024-12-23 | Garazi Zabaleta
Ekin Dulantzi
Nekazaritzako elikagaien test gunea Dulantzin

Gero eta nekazaritzako test gune gehiago ditugu inguruan, hau da, nork bere proiektua martxan jarri aurretik nekazaritzan eta abeltzaintzan trebatzeko guneak. Nafarroako Zunbeltz espazioa eta Gipuzkoako eta Ipar Euskal Herriko Trebatu dira horietako zenbait adibide, gurean... [+]


Gabonetan tokikoa eta sasoikoa kontsumitu eta, bide batez, Israelgo produktuak boikoteatu

Palestinarren genozidiorako Israelek erabiltzen duen arma nagusietako bat gosea da. Alde batetik, Gazara elikagaiak sartzeko debekuarekin, eta, bestetik, Palestinako elikadura-burujabetza ezabatuta.


Teknologia
Gai izango ez garenean

Pertsona nagusiekin edo aniztasun fisiko eta neuronalak dituzten pertsonekin lanean zaudenean, dugun gizartean gaitasunaren ideiak espezie bezala asko mugatzen gaituela ohartzen zara. Hau da, dugun sistemak gauzak modu espezifiko batean egiteagatik jartzen zaitu balioan, eta... [+]


Materialismo histerikoa
Idatzi nahi nuen

Idatzi nahi nuen gabonetako argien alde, eta urteroko ohitura bilakatu aldarrikatzea, kaleak argitzen dituzten aro honetan, espazio publiko apain, alai eta gozagarri bat, klase ikuspegitik. Baina, noski, espazio publiko epelak ere bai, zenbait gazte liburutegietan liburuak... [+]


2024-12-21 | Iñaki Lasa Nuin
Pagadiak

Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.

Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]


Elkar mugituz?

Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.

Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]


Gobernu berriaren aurrekontu neoliberal zaharrak

 Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.


Israelek hildako 17.000 haur palestinarren izenak irakurriko dituzte Iruñean 30 orduz jarraian

Ekimena abenduaren 28an egingo da Iruñeko Baluarte plazan. Goizeko 11:00etan ipuin irakurketa antolatu du Yalak La diverxa Cris ipuin kontalariarekin eta, ondoren, 12:00etatik aurrera, BDZ (Boikota, Desinbertsioa eta Zigorra) ekimenak antolatuta egingo da irakurketa.


2024-12-20 | Nekane Txapartegi
Izartxoak *, arriskutsuak patriarkatuarentzat

Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]


Eguneraketa berriak daude