Ingeles kaxkarra abantaila denean
O Brother, where art thou? filmaren soinu-banda. Hainbat egile. Mercury Records. 61 minutu. 2000.
Coen anaien pelikulekin seme-alabekin bezala gertatzen zait: arreta handiz begiratu behar diet akatsen bat ikusteko, eta hala ere ezin. Beldur naiz, hortaz, Minnesotakoenganako miresmenak haien lanaren kritika zintzoa egitea eragozteaz. Eta horregatik aipatzeke utziko ditut, oraingoan bederen, O Brother! film luzearen alderdi bikain gehienak, eta haren musikari lotuko natzaio bakarrik.
Hein handi batean O Brother!-en soinu-bandari esker deskubritu nuen –eta harekin liluratu– bluegrass musika, country-aren azpisail bat. Seguruenik antzeko zer edo zer jazo zitzaion beste askori; AEBetan beretan, genero horri bultzada handia eman zion pelikulak, kritikarien esanetan.
Ez dakit filmaren eragin horri zor zaion, baina bertan entzun daitekeen kantetako bat euskaratua du Pil Pil taldeak. Hegaldaka da euskal bertsioa, eta baxenafarren disko bakarrari izena ematen dion kanta da, hain zuzen. Estatubatuar jatorrikoak, berriz, I’ll fly away du izenburua. Itzulpen zuzena, itxuraz. Baina ez fidatu itxurekin: euskarazkoak preso baten askatasun ametsez dihardu, ingelesezkoak Jainkoaz. Horretaz konturatzean ohartu nintzen bluegrassak Bible Belt delakoa daukala sorlekua. Pelikulako beste abesti batzuen hitzak Interneten bilatu, eta bat baino gehiagotan topo egin nuen AEBetako hego-ekialdeko fundamentalismo protestantearekin.
Iban Zalduak esan berri du, aldizkari honek egindako elkarrizketan, pop kanta askoren hitzek ez dutela gutxieneko kalitate labelik, eta musikari esker salbatzen direla. O Brother!-en kanten hitzen kalitatea ez dut nik epaituko, oraindik ere oso gustukoak izatea ahalbidetu didan arrazoi beragatik: nire ingelesa ez da hain ona, kasu honetan zorionez.
Irutxuloko Hitzak asteartean parte hartu zuen Hordago - El Saltok antolatutako mahai inguruan, Hibai Arbide, Lucia Mbomio, Xalba Ramirez eta Miriam Najibi kazetariekin.
Grebak 27 egun iraungo ditu, urtarrilaren 6 arte. Gutxieneko soldata kobratzeko “365 egunez eta 24 orduz” lan-baldintza “jasanezinetan” lan egiten dutela salatu dute, eta lanaldiaren benetako zenbaketa egin dezan exijitu.
Azken hamar urteetan turismoak eragindako CO2 isurketen emendioa ekonomia orokorrarena baino bi aldiz handiagoa izan da. Nature Communications aldizkari zientifikoak abenduaren 10ean plazaratu ikerketaren emaitzak dira.
HTSk boterea hartu duenetik, babes-eskaerak gelditu dituzte Mendebaldeko hainbat gobernuk. Alemaniak 47.270 eskaera utzi ditu bertan behera bat-batean, "Siriako etorkizun politikoa zalantzazkoa" dela argudiatuta.
Erasoen aurrean “kikilduko ez direla” eta "nazkaturik" daudela adierazi dute Lezo eta Errenteriako feministek eta autodefentsa feminista eta ekintza zuzena aldarrikatu dituzte.
Uharteko artzain egunean azaldu zuten Euskal Herriak nazioarteko ardi mozketa txapelketatan aritzeko onarpena lortu duela. Ofizialtasuna Eskoziako 2023ko munduko txapelketan etorri zen, euskal moztaileek aurkeztutako dosierra eta bertan egindako defentsa bikainaren ondorioz... [+]
Segur aski, gutariko gehienek jada erosiak dituzte, han eta hemen, Eguberrikari banatzeko opariak. Olentzeroren bisita gautar hori hitzordu handia baita, bereziki haurrentzat. Denak prestatzen dira urteko garai emankor horretarako: Bilbo sutan agertzen da, Gasteiz, Iruña... [+]
Zerk harritu zintuen gehien kartzelatik atera zinenean? Galdetu didate maiz azken urte eta erdian.
Bilboko kaleak turista eta bi hankadun txakurrez lepo daudela ikusteak, adibidez? Edo egoera politikoaren aldaketak? Lehenengoak akitu eta amorratu nau, badago zer borrokatzen... [+]
Benetan nahasia da euskara ikasteko dirulaguntzen kontu hori. Euskara ikasi nahi duen herritarrak leihatila bat baino gehiagotara jo beharko du egin nahi duen ikastaroa zenbat kostatuko zaion eta dirulaguntzak nondik, nola eta noiz lortuko dituen jakiteko. Oraindik ere dirua... [+]
Hizkuntza matematikoa ondo ulertu eta interpretatzeak badu garrantzia ikasketa prozesuan; horixe esan ohi diegu guk geure ikasleei, bederen. Matematiken lengoaia unibertsala da, eta oro har, interpretaziorako errore marjina txikia izan ohi da. Nekez marraztuko genuke hiruki bat... [+]
Frantziako eta Espainiako konstituzioek eta legediak euskaldunon eskubideak baztertzen dituzte. Kulturak folklorizatu eta turismo eta kontsumorako apaingarri bilakatzen ditu neoliberalismoak. Indarrean ditugun askotariko hezkuntza sistemek ez dute ikasleak osotasunez... [+]
Beharbada gizakion ahultasunetariko bat gehiengoari entzuteko eta kasu egiteko dugun joera da. Ziur gure espeziearen garapenaren ezaugarri garrantzitsua izan dela, eta beharrezkoa biziraupenerako. Baina digitalizazioarekin, dugun ezaugarri horrek zaurgarriagoak bilakatu... [+]