Pasadizoa: Zurikaldai, zapatari diplomatua
"Iruñeko adin batetik gorako jendea hartaz gogoratuko da; gizon bizkar oker konkorduna, elbarria, Comedias kaleko loteria-saltzailea, karrikotxe batean ibiltaria. Gurpilei pedalez eragiten zien, baina ez hankekin, eskuekin baizik, pedalak bularraldearen parean baitzeuden. Hantxe ibiltzen zen Alde Zaharrean, Roch tabernatik Bar Espejo-ra.
Ongi jaio zen; baina 18 urtetan izan zuen gaitza, Gaztelako komentu batean fraide legoa zela; ibili ezinik gelditu zen. Iruñera itzulita, zapatak konpontzen hasi, eta bezeroen artean, toreroak izan zituen; besteak beste, Manolete hura; bai, Islero izeneko zezen lepabeltzak Linaresko zezen-plazan hil zuen huraxe bera.
Martzeliano Etxeko Juantxok eman zion goitizena, Zurikaldai, auskalo zergatik. Zurikaldai zapatari diplomatua.
1955ean-edo, Radio Requete sonatuak (egungo Iruñeko Cadena Ser-ek) ekimen bitxia antolatu zuen: boluntarioak eskatu zituen gure gizon konkorduna Iruñetik Lourdesera oinez eramateko; hau da, aulki gurpildun bat bultzatuta. Hiru boluntario agertu ziren: bata, Leringoa; bestea, Paternaingoa; hirugarrena, Etxaurikoa. Abiatzerakoan jendetza handia bildu zen, azken agurra emateko. Aulkia txandaka bultzatzen zuten errepidez errepide, mendatez mendate: Erro, Mezkiritz, Ibañeta… Zurikaldai, beti umoretsu: “Aupa, mutilok: itzultzerakoan, zuek karroan eserita, eta nik bultzatuko zaituztet”. Atzetik furgoneta bat jarraikitzen zitzaien, zer gerta ere. Euria bidelagun, lau gizonak euritako handi baten azpian iritsi ziren Arnegira, propio bidaia hartarako egindakoa. Baionako egunkari batek Zurikaldairen bidaiaren berri eman ondoren, manexak montioka atera zitzaizkion bide bazterrera, animoak emateko, txalotzeko, konkorra ukitzeko, horrek zoriona ekarriko zielakoan. 250 kilometro egin ondoren, noizbait ere Lourdesera iritsita, kobazulo saindua bisitatu ondotik, inguruko gain batean hartu zuten atseden. Bazkalondoren, gure hiru boluntarioak erdi modorro zeudela, ustekabean Zurikaldairen aulki gurpilduna aldapan beheiti hasi zen, gero eta abiada handiagoan. “Ama Birjina Lourdeskoa, Ama Birjina Lourdeskoa, gera nadila nagoen moduan!!” egin zuen oihu, eta, harrizko borda bat jotzera zihoanean, azken unean aulkia jiratu zen, eta gure gizona belar-meta batean sartu zen.
Nonbait, Lourdesko aldia egin ondoren, gauza izan zen zutitzeko eta, nekez bada ere, oinez ibiltzeko, bai eta, omen, entzierroan laster egiteko ere".
Herriko elkarte eta eragileek antolatzen dute Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen, sorreratik. Goizetik gauera jakin dute udalak hartu duela ekitaldiaren jabetza eta beraz, ekitaldiaren inguruko azken erabakiak haren gain geratu direla: “Udalari eskatzen diogu... [+]
Ugaztun hitza entzutean, askotan burura etortzen zaizkigun lehen ordezkariak tamaina handienekoak izan ohi dira: hartza, otsoa, oreina… Batzuetan etxekotutako katua edo txakurra dira agertzen lehenak, edo urruneko lehoiak eta elefanteak. Ikusgarritasunak lehia irabazi ohi... [+]
Laster urte guztian izango ditugu malko ilar goxoak (Pisum sativum). Oraindik, ordea, negua eta udaberria dira, ia erabat ilar freskoak jateko sasoia; udaberrian jango ditugun azken ilarrak ereiteko garaia orain hasten da. Eta oraintxe jango ditugu urria aldera erein zirenak.
Gero eta nekazaritzako test gune gehiago ditugu inguruan, hau da, nork bere proiektua martxan jarri aurretik nekazaritzan eta abeltzaintzan trebatzeko guneak. Nafarroako Zunbeltz espazioa eta Gipuzkoako eta Ipar Euskal Herriko Trebatu dira horietako zenbait adibide, gurean... [+]
Palestinarren genozidiorako Israelek erabiltzen duen arma nagusietako bat gosea da. Alde batetik, Gazara elikagaiak sartzeko debekuarekin, eta, bestetik, Palestinako elikadura-burujabetza ezabatuta.
Pertsona nagusiekin edo aniztasun fisiko eta neuronalak dituzten pertsonekin lanean zaudenean, dugun gizartean gaitasunaren ideiak espezie bezala asko mugatzen gaituela ohartzen zara. Hau da, dugun sistemak gauzak modu espezifiko batean egiteagatik jartzen zaitu balioan, eta... [+]
Idatzi nahi nuen gabonetako argien alde, eta urteroko ohitura bilakatu aldarrikatzea, kaleak argitzen dituzten aro honetan, espazio publiko apain, alai eta gozagarri bat, klase ikuspegitik. Baina, noski, espazio publiko epelak ere bai, zenbait gazte liburutegietan liburuak... [+]
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Ekimena abenduaren 28an egingo da Iruñeko Baluarte plazan. Goizeko 11:00etan ipuin irakurketa antolatu du Yalak La diverxa Cris ipuin kontalariarekin eta, ondoren, 12:00etatik aurrera, BDZ (Boikota, Desinbertsioa eta Zigorra) ekimenak antolatuta egingo da irakurketa.
Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]