Arte pornografikoa
Lars von Trier zinemagileak Cannesen Hitler uler zezakeelako adierazpen polemikoak egin ondoren iragarritakoa oharkabean pasa da. Bere hurrengo filma zuzenean pornografikoa izatea nahi omen du. Zuzentasun politikotik harago joan izana artearen inplosioarekin berarekin berdintzen saiatzen zelako irudipena eman zidan. Beharbada apokaliptiko jartzeko unea da eta, Atxaga “haur eta gazte literaturak literatura osoa irentsiko duelakoan” dagoen bezala, zinemagintza osoaren pornografikotzearen aldarrikatzekoa. Haurrentzako liburu ez lotsagarri bat edo Nafarroa Oinezen abestiaren letra idaztea bezain desafio zaila iruditzen zait “helduentzako” film baten gidoia egitea. Egia da badagoela bidea urratzen eta beharbada batasun osoaren egun handia aurreratzen ere hasi duenik: Virginie Despentes-en Baise-moi edo Michael Winterbottom-en 9 songs; Hedoi Etxarteri gomendatzera inoiz ausartu ez naizen Bruce Labruceren The Raspberry Reich (“masturbazioa kontrairaultzailea da” bezalako kontsignaduna) edo, ez hain radical chic, Travis Mathews-en I want your love laburmetraia nire ustez maitagarria.
Umberto Ecoren ustez, film porno bat film, esan dezagun, konbentzional batetik bereizteko modurik zehatzena elipsiaren erabilera da. Beste nonbait azaldu dudanez eta lagunek maiz entzun behar izan didatenez, halako pelikuletan egin beharrekoa egin ondoren eta hurrengo tour de force iristen den bitartean, zuzendariak minutu batzuk bete behar ditu, betegarri huts, ikuslea indarberritu dadin, eta horretan ekoizleek ez omen dute gidoilaritan edo zuzendari artistikotan diru gehiegi xahutu nahi, badakitelako trantsizio funtzioa baino ez duela betetzen, eta ikuslea zeren zain dagoen. Horregatik, protagonista eskalera bat igotzen agertzen da, lehen solairutik atikoraino. Hain zuzen ere, beste filmetan (salbuespen iraniarrak salbuespen) elipsian emango luketena.
Elipsi gabezi honek arazotsu bihurtzen du, ezinezko ez bada, pornografiaren arte izaera. Ez dago guk bete beharreko hutsunerik. Bizitzaren ekintza guztien atzean dagoen motibazio sentsuala sublimatu ordez, artelan guztiek modu inplizitu edo esplizituagoan –badakizue, kontzeptu horiek– egin ohi dutenez, bestelako fikzioen barne mekanismoa, lehen eragilea, desestaltzen digute. Alde horretatik, artea deitzen ahal bazaio, arte tekniko bat da, ez istorio ez interpretaziorik (nahiz eta, hori ezin baita ukatu, aktoreak, batez ere hitz egiteari uzten diotenean, beren pertsonaietan guztiz sartzen diren, eta, gehienetan, baita ondoko pertsonaien barruan ere), baina, hala ere, ikusleak astintzeko eta eragiteko ahalmen handikoa, hala epe laburrean, nola –seguruenik garrantzitsuago– luzean. Eleberri erromantikoek maitasuna erakutsi ziguten (cf. Madame Bovary) eta zinema ez pornografikoak (nahasgarriki, “zinema” izenarekin ere ezaguna) muxu nola eman erakutsi zigun XX. mende hasieran. Pornoak, inolako zalantzarik gabe, larrua jotzearen koreografia irakatsi digu, imintzioak, hitzak eta guzti.
Lagun batek, goi arnasadun gai batek solasera ekarrita, hala bota zuen: “Ohean, atzetik hartzen duenak maitasuna egiten du (sic) eta ematen duenak bere burua aktore pornotzat dauka”. Septimioren esaldi hari oihartzun eginez: “Idazten duenak maitasuna egiten du (sic), irakurtzen duenak atzetik hartzen du”). Beharbada, oheetan burutzen dugu beste inon ezinezkoa den arte pornografikoa. Argiak, kamera, ekin!
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
Soco Lizarraga mediku eta Nafarroako Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkarteko kidearen ustez bizi testamentuak heriotza duin bat eskaini eta familiari gauzak errazten dizkio.
Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.
Laudion, Aiaran eta Okondon izango du eragina energia azpiegiturak eta plataformaren aburuz, proiektuak eta ingurumen-inpaktuaren azterketak gabezia garrantzitsuak dituzte.
"Entseatzen gira arnas gune bat sortzen Donibane Lohizunen, hain turistikoa den herri honetan". 250 kiderekin Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak 90 urte bete ditu aurten. Lau emaztek sortu zuten talde hauetan eramaile izan zen Madeleine de Jauregiberri... [+]
Karmela espazio autogestionastuan egingo ditu, eta Euskal Herriko zein nazioarteko gonbidatuak egongo dira bertan. "Koiuntura analisi orokorretik abiatu eta Euskal Herriko borroka internazionalistaren gakoetarainoko bidea" egingo dutela adierazi du Askapenak... [+]
33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]
2025 amaitu baino lehen Gernikako Estatutuan jasotzen diren eskumen guztiak izatea espero du Jaurlaritzak. Oraindik 25 eskumen falta dira. Transferentzia Batzordea aurreko astean biltzekoa zen baina "agenda arazoak" zirela eta atzeratu zuten.
Elgarrekin izena du Duplak egin duen aurtengo abestiak eta Senpereko lakuan grabatu zuten bideoklipa. Dantzari, guraso zein umeen artean azaldu ziren Pantxoa eta Peio ere. Bideoklipa laugarrengo saiakeran egin zen.
“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.
Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]
Alemaniako Poliziak asteleheneko gertakariaren arrazoiak "politikoak" zirela baztertu duen arren, 35 urteko Alexander Scheuermann Ring Bund talde neonaziko kide zen. Bi hildako eta hamar zauritu utzi dituen atentatuaren egileak sare sozialetan "gorroto mezuak"... [+]
“Bi pertsona mota daude munduan: euskaldunak, batetik, eta euskaldunak izan nahiko luketenak, bestetik”. Gaztea zela, Mary Kim Laragan-Urangak maiz entzuten omen zuen horrelako zerbait, Idahon (AEBak), hain zuzen. Ameriketan jaio, hazi, hezi eta bizi izandakoak 70... [+]
Martxoaren 8a, Emakumeen Nazioarteko Eguna, munduan zehar milioika emakumeontzat berdintasuna, eskubideak eta justizia eskatzeko borroka eguna da. Hala ere, gerrek, gatazkek eta politika militaristen hazkundeak markatutako testuinguru global batean, inoiz baino premiazkoagoa da... [+]
Geroa Baiko lehendakari eta Nafarroako lehendakariorde izandakoa enpresa bati 2,6 milioi euroko diru-laguntzak ustez modu irregularrean emateagatik zegoen auzipetuta, Davalor auzia deiturikoan. Nafarroako Probintzia Auzitegiak erabaki du auzia behin betiko artxibatzea, legalki... [+]
Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.