BAKE PROZESUA. Eta normalizazio politikoa. Ekonomi krisiarekin batera, horiek dira une honetan euskal gizarteak dituen lehentasun nagusiak, eta alde horretatik estrategikoa da aurrera begira EAJk eta Bilduk elkarrekin egin behar duten lana. Hamar urtez elkarri begiratu barik egon ondoren –Batasuna eta EAJ– bada ordua gutxienez gai honetan arduratsu jarduteko, beti ere bakoitzak bere izaera eta helburuei eutsiz.

Bi eremuek aitortzen dute badirela elkar lanerako tarteak, eta alde bietatik ezagun dute elkarlan horrek gizarteko esparru oso zabaletan sortzen duen ilusioa. Bildu aspaldi ari da egiten bere bidea bakearen eremu honetan, gizartean ondo ikusi da lan hori eta saritu ere bai. EAJk bide garrantzitsua du egiteko oraindik eta, horretarako, Madrilen Zapaterorekin lantzen ari dena ikusgarri egin behar du, bakearen eremuan estrategiarik bada behinik behin.

Hiru eremu giltzarri dira mugimenduak egiten hasteko: presoena, alderdien mahaia eta bizikidetza prozesuari ekitea. Euskal gizartean, gehiengo oso handi batek dagoeneko ez du ulertzen zergatik ezin den abian jarri bake prozesu sendo bat. Hemengo PPk ere badaki hori denbora kontua besterik ez dela, nahiz eta formalki beren gotorlekuan eusten dion. PSEren jarrera ofiziala, ordea, ulertezina da –barruko askorentzat ere bai– eta ezingo du asko iraun egungo posizioan.
                                                                                                                                                                                                                                               BILDU GUTXIENGOAN.  Oso litekeena da Bilduk agintzea Gipuzkoako Diputazioan eta Donostiako Udalean. Esperientziak dioskunez, hala ere, azken unera arte itxaron behar da. Larunbatean erabakiko da udaletan eta datorren astelehenean eratuko dira Biltzar Nagusiak, eta beranduenez uztailaren lehen egunetan hautatuko da diputatu nagusia.

Bildu bere programa aurrera eramaten saiatuko da unean uneko akordioak lortuz, eta gobernagarritasuna hain funtsezkoa bada, hor ikusiko da egunerokoan oposizioak zein arduratsu jokatzen duen. Baina zenbait gai garrantzitsutan ez da akordiorik izango (erraustegia eta Pasaiako kanpo portua eraikitzeko behintzat). Bilduk ezingo ditu proiektu handiak atzera bota besterik gabe, baina bai geldotu edo geldiarazi. Adibidez, behin eta berriz erraustegiaren alde eginda ere, oposizioak ezin du aurrera atera. Zentsura mozioa da bide bakarra eta Bilduk legealdi osoan zehar izango du berau buru gainean.
                                                                                                                                                                                                                                                   PSE, AZKENEAN ZER?  Donostian EAJk Ernesto Gasco sostengatuko duen zain daude sozialistak, baina jeltzaleek argi esan dute ezetz. Biltzar Nagusietan, Iñaki Arriolak argi dio “ezetz eta ezetz”, oraingoan ez dutela Markel Olano sostengatuko ezeren truke. Baina Olanok, badaezpada, bere burua hautagai gisa aurkeztuko du, ea miraria ematen den, berak dioen bezala, “bere lurralde eredua eta programa azaltzeko ezinbestekoa delako hautagai gisa aurkeztea”.

Jaurlaritzaren osaketan bere sorreratik da korapiloa, baina hemen zalantza gutxiago dago oraingoz eta Araban PP sostengatzearen truke, honek PSEri eutsiko dio Ajuria Enean. Eta itunak 2013ra arte irauteko aukera asko ditu, baldin eta PSOEk bake prozesuari sendo ekiten ez badio. Baina ez dago garbi zer egingo duen Alfredo Perez Rubalcabak. Garai batean Euskal Herrian oso garbi zegoen ETAk armak utziz gero Madrilek presoena di-da konponduko zuela; gaur egun ez dago hain argi. Beste garai batzuetako aukerak ez baliatzeak –Lizarra-Garazikoa eta Loiolakoa bereziki–  alor honetan faktura serioa pasa diezaioke ezker abertzaleari. Hala ere, logikoena eta zentzuzkoena da alor hau ere apurka konpontzen joatea.
                                                                                                                                                                                                                                   
PSN-REN GAINBEHERA. Ados, azken unera arte oraindik denetik gerta daiteke, baina dagoeneko gauzatutzat ematen da UPNk eratuko duela Nafarroako Gobernu berria; Roberto Jimenezek atea zabaldu ondoren, jakina. Aurrerapauso garrantzitsu bat: PSNk Bildurekin hitz egingo du. Orain gobernu alternatiboa eratzen urratsik emango ez dutenez, basamortuko trantsizio gisa ez litzateke txarra gutxienez oposizio gogorra egitea UPNri. Eta Yolanda Barcinak gorriak ikusiko lituzke behin baino gehiagotan. Berdin Iruñeko Udalean: Simon Santamaria udaltzain burua kargugabetzea litzateke lehen neurria, bakarrik horrekin asko adieraziko luke PSNk. Baina badakizu, irakurle, Nafarroako egonkortasun instituzionala…