Espainiako monarkiaren alde
Izenburua ikusita, harrika eta txistuka hasi baino lehen, utzidazu bi zehaztapen egiten: bat, printzipioz, erregetza sistemaren kontrakoa naiz, nonahi eta noiznahi, bi, Espainiarekiko nahi nukeena, enbaxada bidezko harreman diplomatiko adeitsua da.
Hala ere, inoiz ez nau ase gure artean askok Espainiako Errepublikari dion begikotasunak. Ez historikoari (II. Errepublika zekena eta itsua izan zen guretzat, eta sinpatia izateko arrazoi bakarra ondoren etorri zen izugarrikeria litzateke), ez III. Errepublika balizko bati ere.
Bere bostehun urteko historian, Espainia herrien harrapaketan eta zanpaketan oinarritu da beti; hori ez da hain arraroa, beste horrenbeste egin dute inguruko estatuek ere; berezitasuna litzateke, jarrera hori ADNan sartua duela, nonbait, eta herrien ukazioa ez inperialismo baizik eskubide gisa ikusten duela; gure hobebeharrez beti.
Etnozentrismoa, zabarkeria, jauntxokeria, katolizismoa eta monarkia: horra gure auzo-herriaren bost ezaugarri, ia beti loturik joan ohi direnak. Horietakoren bat galduz gero maitagarriagoa ote genuke? Batzuek uste dute monarkiarik gabe estatuaren izaera multikultural eta plurinazionala hobeki aitortuko lukeela. Nik duda egiten dut: ikus Frantzia, hain laikoa eta errepublikanoa, inor baino etnozidagoa.
Espainiak Errepublikako presidente bat aukeratuko balu, alderdi estatal batekoa litzateke beti, eta zentralista litzateke haren jokabidea, ezinbestean. Teorian bederen, errege edo erregina batek errespetu gehiagoz joka lezake erresuma osatzen duten herri eta hizkuntzekin (badakit zein den hemengo praktika, baina Belgikako koroa eskisitoa da alor horretan).
Sinestuta nago Euskal Herria biziko bada independentzia behar dugula, baina bi konstatazio: inoiz ez digute halakorik onez onean emango, eta ez dago ahalik ez baldintzarik indarrez lortzeko (aspaldi zegoen garbi, baina orain denek aitortzen dute, eta hobe); politika-fikzioa egiten hasita, quasi-independentziazko egoera bat imajina genezake; eta halakoak, ez irudimenean baizik errealitatean, monarkiarekin gauzatu izan dira: begiratu inperio britainiarreko Commonwealth-ari.
Denok hastio ditugu borbondarrak, ados, baina nork ez luke sinatuko Zeelanda Berriaren edo Kanadaren estatusa izatea? Eta orain bai: libre duzue, nahi baduzue, harrika eta txistuka hastea.
Kutxa Banku Fundazioak adierazi du Kutxabankeko presidentearen adierazpenek ez dutela fundazioaren pentsamoldea islatzen, "Hizkuntza aniztasuna beti da aberastasun iturri, nekez izan daiteke oztopo", argudiatu dute.
Lineal A duela 4.800-4.500 urte erabilitako idazkera minoikoa da. Berriki, Kretako Knossos jauregi ezagunean, bolizko objektu berezi bat aurkitu dute, ziurrenik zeremonia-zetro gisa erabiliko zutena. Objektuak bi idazkun ditu; bata, kirtenean, laburragoa da eta aurkitutako... [+]
Londres, 1944. Dorothy izeneko emakume bati argazkiak atera zizkioten Waterloo zubian soldatze lanak egiten ari zela. Dorothyri buruz izena beste daturik ez daukagu, baina duela hamar urte arte hori ere ez genekien. Argazki sorta 2015ean topatu zuen Christine Wall... [+]
Nafarroako Erriberako Andosilla herrian, sorpresa ugari ematen ari den indusketa arkeologikoa egiten ari dira Aranzadiko arkeologoak eta herritar boluntario taldeak. Resako aztarnategian orain arte oso ezezaguna zaigun Goi Erdi Aroko gizarteak hobeto ulertzeko aztarnak aurkitu... [+]
Pippi Kaltzaluzeren istorioak lehenengoz kaleratu zirenetik 80 urte bete direla-eta, leku berezia eskaini diote Boloniako Nazioarteko Haur eta Gazte Liburu Azokan. Azkarra, independentea, errebeldea, lotsagabea, menderakaitza, apur bat basatia, sormen handikoa, ausarta eta... [+]
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako trans pertsonei zuzendutako protokolo asistentziala eguneratzea da helburua. Lehen Mailako Arretako Taldeak (LMAT), trans pertsonentzako Lehen Mailako Arretako Zerbitzu berriak (tLMAZ) eta Gurutzetako Unibertsitate Ospitalean dagoen Genero... [+]
Jaurlaritzak ziurtatu du itxaron-zerrendak bi hilabetetik behera jaitsi direla azken hiruhilekoan. Manu Lezertua EAEko arartekoak, berriz, beste datu bat nabarmendu du herritarren kexei buruzko urteko txostenean: Osakidetzari dagozkion kexak %70 igo dira, eta batez ere... [+]
Gozamen aparta bezain deskribatzeko zaila dakar, norbaiten hitzak irakurri edo entzun ostean, zera pentsatzeak: “Horixe zen neu aurreko hartan azaltzen saiatu nintzena!”. Idazlea eta itzultzailea da María Reimóndez, eta galegoz aritzen da, hizkuntza... [+]
Ugaritu diren “txiringito pribatuei” muga jartzeko asmoz, unibertsitate berriak sortzeko baldintzak gogortu nahi ditu Espainiako Gobernuak. Euskal Herrian polemika artean jaio zen azken unibertsitate pribatuak adibidez, Gasteizko Euneizek, gaur gaurkoz ez ditu... [+]
Juan Bautista Bilbao Batxi idazleak barku batean egiten zuen lan, eta bere bidaietako kronikak bidaltzen zituen Euzkadi egunkarira. Horri esker, XX. mende hasierako mundu osoko kronika interesgarriak ditugu, euskaraz. 1915eko ekainean, hain zuzen, Murtzian egin zuen... [+]
Segurtasun falta dagoen irudipena handitu dela azaldu du Eustaten azken txostenak. Gurean, Trapagaranen, Segurtasuna orain, delinkuenteen aurka manifestaziora deitu dute herritar batzuek.
Bi izan dira sentsazio hori zabaltzeko arrazoiak. Batetik, udalak Udaltzaingoaren... [+]
Haurtzaroaren amaiera eleberri distopikoa idatzi zuen Arthur Clarkek, 1953. urtean: jolasteari utzi dion gizarte baten deskribapena. Eta ez al da bereziki haurtzaroa jolasteko garaia? Jolasteko, harritzeko, ikusmiratzeko eta galdera biziak egiteko unea. Ulertzeko tartea zabalik... [+]
Badira etxebizitzak saltzeko atarietara harpidetuta daudenak, etxe bat erosi nahiko luketelako. Tarteka etxeak ikusteko hitzorduak ere egiten dituzte, eta seguru nago saltzaileak badakiela pertsona horiek ez dutela etxea erosiko, ez bisitan etxeari aurkitzen dizkioten baina... [+]
