Eskola munduaren beharrean
Jada inork gutxik ipiniko du zalantzan euskararen ezagutzan eta erabileran inguruak duen eragina. Askotan, eskolak mikrokosmos txikiak bilakatu ditugu, blindatu, euskara arloan erdiesten ditugun lorpenak haren ateetatik kanpo urtu ez daitezen.
Eskolak euskara-erreserba bilakatu behar izan ditugu. Eta beharrezkoa izan da, akaso, hainbat garai eta egoerari aurre egiteko, bizirauteko. Euskararen ezagutzari dagokionean emaitzak eman ditu horrek; ez hainbeste erabilerari begira.
Gaur badakigu hizkuntza bat erabilia izan dadin, baliagarria eta funtzionala gertatu behar zaiola hizlariari. Eta hori, eskolaz kanpo zabaltzen den mundu aberatsean sentitu behar da, batez ere: benetako bizitza garatzen den lekuan. Han haserretzen, maitemintzen, kezkatzen eta dibertitzen baikara, besteen ondoan pertsona gisa errealizatzen garen bitartean.
Azken urte luzeetako eskarmentuak erakutsi digu euskararen ezagutza eta erabilera bermatzeko ez dela nahikoa eskolan euskaraz bizitzea; noski, funtsezkoa da eta beharrezkoa, baina ez nahikoa. Eskolaz kanpoko munduaren beharra dugu.
Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseiluak euskararen normalizazio prozesua areagotzeko eginkizunean, 2.000.000 herritarri eragiten dieten 66 udalerriren Udal hizkuntza-politikak neurtu zituen iaz bigarrenez.
Emaitzek argitara ekarri dute 1.427.504 biztanleengan eragina duten 34 udalek hizkuntza-politika eskasa dutela. Beste aldean, gainditu duten udalak ez dira iristen aztertutako biztanleen laurdenera ere.
Hauteskunde kanpainan izan berri gara, eta alderdien jardunari begiratu diogu. Ikusi dugu ez dutela hizkuntza-politika homogeneorik egiten, ezagutza mailari erantzun diote gehienek. Ondorioz, politika eraldatzaileak baino errealitateari erantzuten dioten politikak dira. Ez da, bada, politika egokiena harago urratsak emateko!
Horien ondoan guk, eskola barruan bizi garenok, gainerako herritarrekin eragile bihurtu behar dugu tokiko administrazioetan hizkuntza-politika aldarazteko. Izan ere, administrazioekhizkuntza-politika aski eskasak aplikatzen dituzten bitartean, herritarren euskaraz bizitzeko nahia indartuz doa.
Determinazioz eutsi behar diogu euskaraz bizitzeari, eskola barruan eta eskolaz kanpo. Batak bestearen beharra du. Bestela, nekez ikusiko ditugu eskolan egindako ahaleginen fruituak mundu zabalean.
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Ekimena abenduaren 28an egingo da Iruñeko Baluarte plazan. Goizeko 11:00etan ipuin irakurketa antolatu du Yalak La diverxa Cris ipuin kontalariarekin eta, ondoren, 12:00etatik aurrera, BDZ (Boikota, Desinbertsioa eta Zigorra) ekimenak antolatuta egingo da irakurketa.
Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]
Siriako Arabiar Errepublikaren amaierak harridura handia sortu du, gertatu den moduagatik: azkar eta ia erresistentziarik gabe. Halere, ez da hain arraroa herrialdea suntsituta, pobretuta eta zatitua zegoela kontutan hartzen badugu. Aspalditik siriar gehienen ardura ez zen nor... [+]
Betidanik begitandu zait esanguratsuagoa han-hemenka topa daitezkeen guruztokiei gazteleraz esaten zaien modua: humilladero. Ez al da guruztoki edo santutxo izen nahiko light, zuri edo haragoko konnotaziorik gabekoa? Azken batez, bertatik pasatzen zen oro umiliatu behar zen... [+]
Askok, Gabonetan, ilusioa baino alferkeria handiagoa sentitzen dugu familia-otordu eta -topaketetan pentsatzean. Baina aurreratzen dizuegu ez dela otordua bera kolektiboki deseroso sentiarazten gaituena, familia tradizionala definitzen duen normatibitatea baizik. Are gehiago,... [+]
Ztandap
Nork: Mirari Martiarenak eta Idoia Torrealdaik.
Noiz: abenduaren 6an.
Non: Durangoko San Agustin kultur gunean.
------------------------------------------------------
Laugarren pareta hautsi eta zuzenean, zutik eta beldurrik gabe interpelatzen du publikoa stand... [+]
Balio digu ilunabarrarekin azken erretratu hori ateratzeko. Edo istant batean ordaintzeko barrako zerbitzariari eskatu berri diogun marianitoa. Eta ze arraio, Levi’sak imitatu nahi dituzten praken atzealdeko poltsikoan ezin hobeto datoz. Horretarako ere balio du... [+]
Xabier Badiola
Xabier Badiola
Gaztelupeko Hotsak, 2023
-------------------------------------------------
Ea, ba. “Gaur egungo musika” musika deitzen zaio erritmo kutxa elektroniko bat duen edozeri, eta, klaro, horrela ezin da. Lerro hauetan saiatu izan gara... [+]