Euskal Herriko etxeetan erretzen dugun gasa Errusiatik eta Ipar Afrikatik datorkigu, eta gas horren jatorria erregai fosilen bera dela esan dezakegu. AEBetan, aldiz, erabiltzen den gasak, eskisto-gasak, oso gutxi ezagutzen den jatorria du. Gai honetaz luze-zabal mintzatu ginen orain dela hilabete batzuk Net Hurbil atalean (Argia, 2.260. zbkia.).
Eskistoa harri mota bat da eta munduko leku askotan topa daiteke lur azpian. Bertatik gasa ateratzeko, harria bihotzeraino zulatu ondoren ura eta hainbat katalizatzaile sartzen zaizkio. Esan bezala, AEBetan erabiltzen den gas gehienaren jatorria da eskistoa; Europan, Polonian eta Frantzian ere kantitate handiak topatu dituzte. Euskal Herrian, Bermeotik iparraldera, hogei kilometroko distantzian, kopuru handiak daude ustez. Astetik astera gero eta herrialde gehiagok aurkitzen dituzte gas mota horren putzuak.
Eskistoaren erabilera areagotu ahala, ingurumenarekiko kezka ere handitu egin da eta batez ere, gasa ateratzen den inguruetako ur-putzu edangarriekikoa. Frantzian, adibidez, Parlamentuan erabakitzen ari dira ustiapenari baimena eman ala debekatu. Antza, ustiapen-guneetatik hurbil dauden ur-putzu edangarrietako metano kontzentrazioa normala baino 100 aldiz handiagoa da. Eta ez dakigu oraindik hain kontzentrazio handiak zer eragin izan dezakeen gizakion osasunean.
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Ekimena abenduaren 28an egingo da Iruñeko Baluarte plazan. Goizeko 11:00etan ipuin irakurketa antolatu du Yalak La diverxa Cris ipuin kontalariarekin eta, ondoren, 12:00etatik aurrera, BDZ (Boikota, Desinbertsioa eta Zigorra) ekimenak antolatuta egingo da irakurketa.
Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]
Siriako Arabiar Errepublikaren amaierak harridura handia sortu du, gertatu den moduagatik: azkar eta ia erresistentziarik gabe. Halere, ez da hain arraroa herrialdea suntsituta, pobretuta eta zatitua zegoela kontutan hartzen badugu. Aspalditik siriar gehienen ardura ez zen nor... [+]
Betidanik begitandu zait esanguratsuagoa han-hemenka topa daitezkeen guruztokiei gazteleraz esaten zaien modua: humilladero. Ez al da guruztoki edo santutxo izen nahiko light, zuri edo haragoko konnotaziorik gabekoa? Azken batez, bertatik pasatzen zen oro umiliatu behar zen... [+]
Askok, Gabonetan, ilusioa baino alferkeria handiagoa sentitzen dugu familia-otordu eta -topaketetan pentsatzean. Baina aurreratzen dizuegu ez dela otordua bera kolektiboki deseroso sentiarazten gaituena, familia tradizionala definitzen duen normatibitatea baizik. Are gehiago,... [+]
Ztandap
Nork: Mirari Martiarenak eta Idoia Torrealdaik.
Noiz: abenduaren 6an.
Non: Durangoko San Agustin kultur gunean.
------------------------------------------------------
Laugarren pareta hautsi eta zuzenean, zutik eta beldurrik gabe interpelatzen du publikoa stand... [+]
Balio digu ilunabarrarekin azken erretratu hori ateratzeko. Edo istant batean ordaintzeko barrako zerbitzariari eskatu berri diogun marianitoa. Eta ze arraio, Levi’sak imitatu nahi dituzten praken atzealdeko poltsikoan ezin hobeto datoz. Horretarako ere balio du... [+]
Xabier Badiola
Xabier Badiola
Gaztelupeko Hotsak, 2023
-------------------------------------------------
Ea, ba. “Gaur egungo musika” musika deitzen zaio erritmo kutxa elektroniko bat duen edozeri, eta, klaro, horrela ezin da. Lerro hauetan saiatu izan gara... [+]