Bada krisialdiaren eraginik nozitu ez duen sektore bat Espainiako Estatuan: armagintza. Aitzitik, aurreko urtearekin alderatuta arma esportazioak ia bikoiztu egin ditu, marka historiko guztiak hautsiz.
Ez dirudi armagintzari eragin dionik azken bi urteetan Espainiako Estatuko ekonomia eta industria sektore ia guztiak gogor jo dituen ekonomia eta finantza krisialdiak. Espainiako Estatuko armagintzak –Hego Euskal Herrikoak barne– 2010ean marka historikoa lortuko luke, baldin eta, aurreikusten denez, aurreko urtearekiko esportazioak bikoiztu –edo ia bikoiztu– baditu. 2009an, datu ofizialen arabera, Espainiako Estatuak armetan 1.346,52 milioi euro esportatu zituen.
Bestalde, 2009an munduko xahutze militarra 1,5 bilioi dolarrekoa izan zen, gutxienez. Horrek esan nahi du egunero 4.200 milioi euro gastatu zirela, inoiz iritsi gabeko zenbatekoa, ezta Gerra Hotzean ere, Stockholmeko Bakearen aldeko Nazioarteko Ikerketa Institutuaren (SIPRI) azken txostenaren arabera.
Sektorearen 2010. ekitaldiko datu ofizialik ez dago oraindik, baina ekainean edo uztailean jakinaraziko dituztela aurreikusten da. Hala ere, Zerga Agentziaren estatistiketatik ateratako 2010eko lehen seihilekoko datu objektiboak badaude. Datu horien arabera, Espainiako Estatuak 2010eko lehen seihilekoan aurreko urteko aldi bereko arma esportazioak bikoiztu zituen, hau da, 900 milioi euro baino gehiago saldu zituen. Joera horri eutsi bazaio, litekeena da 2010eko ekitaldia 2.000 milioi euro inguruko arma salmentekin itxi izana, hau da, aurreko urtean baino %33 gehiago.
Esportatutako armen %42,3 Europar Batasuneko (EB) eta NATOko herrialdeei saldu zitzaien, eta gainerako %57,7 banatu zen 60 herrialderen artean. “Kezkagarritzat” jotzen diren herrialdeei ere saldu zaizkie, hala nola Saudi Arabia, Kolonbia, Israel, Ghana, Pakistan eta Marokori. Zehazki, 2010eko lehen seihileko horretan, Espainiako Estatuak armatan 3,2 milioi euro saldu zizkion Israeli, 453.000 euro Saudi Arabiari, eta 285.000 euro Kolonbiari.
Datu horiek erakunde serio eta profesionalek jakinarazi dituzte: Nazioarteko Amnistia, Greenpeace, Intermon Oxfam eta Fundació per la Pau. Erakundeok, Gatazkei eta Ekintza Humanitarioei buruzko Ikasketen Institutuarekin batera (IECAH), salatu dute esportazioak handitzeak areagotu dezakeela 2007ko Legea hauts dezaketen “salmenten arriskua”; giza eskubideak urratzeko erabil daitezkeen armaz hornitzea debekatzen du lege horrek .
2010eko datu ofizialik ezean, 2009koak jakinarazi dituzte. Eta hor ikusten da aipatutako GKEek hizpide dituzten herrialde “kezkagarriei” armak saldu zitzaizkiela. Israelera 790.635 euro esportatu ziren –2008ko 2,35 milioiak baino gutxiago–. Baina kezkagarriena da 2009an Israeli 2,8 milioi euro saltzea onartu zela, horietatik 2,5 milioi lehergailutan, koheteetan eta misiletan –salmentak ez ziren 2009an oraindik gauzatu eta, beraz, 2010eko ekitaldian agertuko dira–.
Kolonbiak garraio hegazkin bat eta dagozkion babes logistikoa eta ordezko piezak erosi zituen 33,3 milioi euroren truke. Indiak itsasontzientzako ordezko piezak eta munizioa erosi zituen, 10,6 milioi euro ordainduta. Pakistanek hegazkinentzako ordezko piezak eta Bengalako suziriak erosi zituen 760,321 eurogatik. Marokok Espainiako material militarrean 113,90 milioi euro xahutu zituen 2008an eta 31,12 milioi 2009an. Zenbatekoa asko murriztu arren, onartutako eta gauzatu gabeko operazioak 50,5 milioi eurora iritsi ziren. Saudi Arabiak 5,1 milioi euro ordaindu zuen hegazkinentzako ordezko piezak eta arma arinentzako munizioa lortzeko. Ibilgailuetan eta hegazkinetan beste 9,3 milioiko salmentak onartu ziren. Saharaz azpiko Afrika ere arma espainiarren bezero garrantzitsua izan zen: Botswanak bi garraio hegazkin erosi zituen, 37,5 milioi euroren truke. Ghanak, tropak garraiatzeko 30 ibilgailu, 2,3 milioiren truke. Ruandak, radar bat, 15,2 milioiren truke. Kenyak, hegazkin bonbak, 511.000 euroren truke. Eta Gabonek, hegazkinentzako ordezko piezak, 89.858 euro ordainduta. n
Espainiako Estatuko arma industria 850 enpresek osatzen dute. Urtean 3.600 milioi euro inguru fakturatzen dituzte eta zuzeneko 18.000 lanpostu inguru sortzen. Hauek dira sektoreko enpresa nagusiak: Madrilgo Construcciones Aeronauticas, CASA; Madrilgo Izar Construcciones Navales; Madrilgo General-Dinamycs-Santa Barbara; eta Iveco-Pegaso, hau ere Madrilgoa.
Sektore horretako Hego Euskal Herriko industria 20 bat enpresek osatzen dute, 3.000 lanpostu zuzen inguru eragiten dituztenak. Hauek dira enpresa nagusiak: Industria Turbo Propulsores, ITP, egoitza nagusia Zamudioko Parke Teknologikoan duena eta hegazkinetako motorrak eta turbinak ekoizten dituena. Arabako Gamesa Industrial, hegazkin militarren osagaiak eta azpimultzoak egiten dituena. Sener, ingeniaritza eta diseinu lanak egiten dituena. Explosivos Alaveses, Expal, mortero granadak, jaurtigaiak, lehergailuak eta pizgailuak egiten dituena –Gasteizko fabrika itxi zuten, baina egun egoitza nagusia Madrilen du, eta beste fabrika bat Burgosen–. Sociedad Anonima Placencia de las Armas, SAPA, kanoiak egiten dituena.
Milaka pertsona kalera atera dira larunbatean, Eusko Jaurlaritzari eta Osasun Sailari "konponbide errealak" eskatzeko, Osakidetzaren arazo estrukturalak konpon ditzaten.
Milaka eta milaka lagun elkartu dira larunbat bazkalondoan Iruñean, Baztango Aroztegiaren makroproiektuari aurkakotasuna adierazteko eta maiatzean epaituko dituzten zazpi auzipetuen absoluzioa eskatzeko. Bideoz grabatu dugu amaiera ekitaldiko hitzartzea [albistearen... [+]
Jan-edanean zeuden denak, itxuraz alai, baina baten bat urduri zebilen aperitibo eta aperitifa artean. Bigarrenez jasoko zuen saria, baina eskuetan edukiko zuen lehenbizikoa izango zen. Eta urduri zegoen, oroigarriak bulegora heldu beharra zeukalako, joder. ARGIA Sariak ez dira,... [+]
Gauzak bizi eta azkar aldatzen badira ere, zenbait kontu ez dira aldatzen: Argia Sarien ekitaldia da horietako bat. Horixe esan dio kronikagile honi beharrera etorri den kanpoko kazetari batek, ARGIA asko aldatu dela esatearekin batera, sari-banaketa hasi aurretik. Onerako ari... [+]
Galtzaileen herri ondarea sarean jartzeko erakunde publiko batetik egindako ahaleginagatik, ahots gabeen ahotsa entzuteko aukera emateagatik, eta batez ere, Nafarroak aitzindari izaten segi dezan oroimen historikoa berreskuratzeko bidean, Interneteko Argia Saria Nafarroako... [+]
Sei sari banatu ditugu aurten: ikus-entzunezko saria EITB Kultura telebista saioari eman zaio, prentsako saria Irutxuloko Hitza Donostiako hedabideari, entzunezko saria BaDa!bil podcastari, interneteko saria Oroibidea bilatzaileari eta komunikazio kanpaina onenaren saria Altxa... [+]
Onintza Irureta Azkunek egin du hitzartzea ARGIAko lantaldearen izenean:
"ARGIAko komunitatea osatzen duten milaka lagunetako batek berriki adierazi digu batzuetan ARGIA iluna dela, barruak mugiarazten dizkion albiste gogorrak daudela. Lan ona egiten dugula, baina... [+]
Seme-alabek lehen mugikorra izateko adina atzeratzeko eskolaz eskola egindako lanagatik eta lortutako emaitzengatik, ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasgune izateko borrokagatik, kanpaina onenaren Argia Saria guraso elkarteek osaturiko Altxa Burua ekimenarentzat izan da... [+]
Hamabost urteotan gazteenen artean euskara sustatzeko egindako lanagatik eta lortutako arrakastagatik, Merezimenduzko Argia Saria Ene Kantak proiektuarentzat izan da. Saria Nerea Urbizu, Fermin Sarasa eta Jesus Irujok jaso dute.
Entzunezko Argia Saria BaDA!bil podcastak jaso du, Hiru Damatxo ekoiztetxeak ekoitzitakoa, eta Gerediaga elkarteak eta EITBk finantzatutakoa. Podcastak kulturgintzan dabiltzan lau mahaikidez osaturiko bost mahai inguru jaso ditu Durangoko Azokaren bueltan. Saria jaso dute Amets... [+]
Prentsako Argia Saria Irutxuloko Hitza-rentzat izan da, eskuin muturraren igoerari egindako jarraipenagatik eta talde erreakzionarioen benetako aurpegia erakusteko kalean hor egoteagatik. Aurten 20 urte beteko ditu Donostiako hedabideak. Aizpea Aizpurua, Andrea Bosch,... [+]
EITB Kultura telebista saioak jaso du Argia Saria euskal kulturgileen lana bistaratzeagatik, Euskal Herriko txoko guztietako proiektuak telebista publikora ekartzeagatik, eta egiten duten kalitatezko ikus-entzunezkoagatik. Saria Leire Ikaranek eta Kerman Diazek jaso dute, Berde... [+]
Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.