Zelan eutsi sukar eraikitzaileari Biosferaren Erreserba batean
Bizkaiko Busturialdea eskualdeko zati handi bat Biosferaren Erreserba izendatu zuen UNESCOk 1984an, Urdaibai izenpean. Bost urte geroago, Eusko Legebiltzarrak Urdaibaiko Erreserbaren Babeserako Legea (5/89) onartu zuen. Aho batez egin zen onarpen hura, baina adostasunak ez zuen jarraipenik izan: 22 urtez, alderdi politikoen arteko polemika eta liskar iturri etengabea izan da Urdaibai. Azken urteotan batik bat. 2009an PSE-EEk Jaurlaritzan boterea eskuratu zuenetik, Oka itsasadarraren bazterrak gudu-zelai bihurtu dituzte sozialistek eta EAJk.
Urdaibairen Legeak hala ezarrita, Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailari dagokio Erreserbaren kudeaketa. Horrek ez du esan gura, haatik, eskumen guztiak hark dituenik. Hainbat alorretan, Bizkaiko Foru Aldundiak eta udaletxeek atxiki dituzte lehendik zituztenetako batzuk. Eta erakunde horietan EAJ da nagusi. Urdaibain dauden 22 udalerrietatik, hamaseik dute alkate jeltzalea gaur egun. Aldiz, eta bitxia eman badezake ere, 5/89 legea onartu zenetik Ingurumen Saila ez da behin ere EAJren esku egon, hainbeste urtez Ajuria Eneako maizterrak beraiek izan arren. Hogeitaka urte hauetan, Euskadiko Ezkerrari, EAri eta PSE-EEri egokitu izan zaie kartera hori. EAJ, berriz, Diputazioaren eta udalen bitartez saiatu da Urdaibaiko kontuetan zuena baino eragin handiagoa izaten.
Patronatua, hamaika ika-mikaren antzezlekua
Egoera horrek sortu duen eskumenen gerra Urdaibaiko Patronatuan igarri da. 5/89 legearekin batera sortu zen Patronatua, Erreserbaren kudeaketa-organoa, eta bertan daude ordezkatuta instituzio guztiak eta zenbait eragile sozial. 1997an egindako legearen erreforma batek haren osaketa aldatu zuen, administrazioei pisu handiago emanez. Udalei, batez ere: hiru ordezkari izatetik sei izatera pasatu ziren. Ondorioz, Urdaibairen arduradun nagusia, Jaurlaritza, gutxiengoa da Patronatuan. Udal gehienetako ordezkariak EAJkoak direnez, hala nola Aldundiko beste hiru, jeltzaleak dira pisu handiena dutenak.
Busturialdeako talde ekologista bateko kide batek esana da: “EAJ buru izan den udalerri gehienek –denak esatea injustua baita–, eta Aldundiak berak ere, Erreserbaren kontra jokatu dute”. Eragile sozial ugarik behin eta berriz leporatu diete Sabin Etxekoei higiezinen alorreko interesen arabera dantzatu izana, Urdaibairen Legearen aurka maiz. Esandakoaren lekuko dira epaitegiek baliogabetu dituzten hainbat hirigintza-plan, batzuk gauzatuak eta beste batzuk ez.
Eragile sozial horiek sano kezkatuta daude orain. Erreserbaren Erabilpenerako eta Kudeaketarako Egitamu Gidariaren berriztatze-prozesuari ekin berri dio Jaurlaritzak, eta haren ondorioetako bat izango da Jaurlaritzako Ingurumen Sailak aspalditxo iragarri zuen zerbait: eskuduntza batzuk, hirigintzari dagozkionak batez ere, Lakuaren kontrolpetik askatu eta udalen esku utziko ditu, Guggenheim aferak PSEren eta EAJren artean sortutako tentsioak zertxobait baretze aldera. Mugimendu ekologistako zenbait iturriren berbetan, oilategiaren zaindari azeria izendatzearen parekoa litzateke hori.
EITB Kultura telebista saioak jaso du Argia Saria euskal kulturgileen lana bistaratzeagatik, Euskal Herriko txoko guztietako proiektuak telebista publikora ekartzeagatik, eta egiten duten kalitatezko ikus-entzunezkoagatik. Saria Leire Ikaranek eta Kerman Diazek jaso dute, Berde... [+]
Galtzaileen herri ondarea sarean jartzeko erakunde publiko batetik egindako ahaleginagatik, ahots gabeen ahotsa entzuteko aukera emateagatik, eta batez ere, Nafarroak aitzindari izaten segi dezan oroimen historikoa berreskuratzeko bidean, Interneteko Argia Saria Nafarroako... [+]
Sei sari banatu ditugu aurten: ikus-entzunezko saria EITB Kultura telebista saioari eman zaio, prentsako saria Irutxuloko Hitza Donostiako hedabideari, entzunezko saria BaDa!bil podcastari, interneteko saria Oroibidea bilatzaileari eta komunikazio kanpaina onenaren saria Altxa... [+]
Onintza Irureta Azkunek egin du hitzartzea ARGIAko lantaldearen izenean:
"ARGIAko komunitatea osatzen duten milaka lagunetako batek berriki adierazi digu batzuetan ARGIA iluna dela, barruak mugiarazten dizkion albiste gogorrak daudela. Lan ona egiten dugula, baina... [+]
Prentsako Argia Saria Irutxuloko Hitza-rentzat izan da, eskuin muturraren igoerari egindako jarraipenagatik eta talde erreakzionarioen benetako aurpegia erakusteko kalean hor egoteagatik. Aurten 20 urte beteko ditu Donostiako hedabideak. Aizpea Aizpurua, Andrea Bosch,... [+]
Seme-alabek lehen mugikorra izateko adina atzeratzeko eskolaz eskola egindako lanagatik eta lortutako emaitzengatik, ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasgune izateko borrokagatik, kanpaina onenaren Argia Saria guraso elkarteek osaturiko Altxa Burua ekimenarentzat izan da... [+]
Hamabost urteotan gazteenen artean euskara sustatzeko egindako lanagatik eta lortutako arrakastagatik, Merezimenduzko Argia Saria Ene Kantak proiektuarentzat izan da. Saria Nerea Urbizu, Fermin Sarasa eta Jesus Irujok jaso dute.
Entzunezko Argia Saria BaDA!bil podcastak jaso du, Hiru Damatxo ekoiztetxeak ekoitzitakoa, eta Gerediaga elkarteak eta EITBk finantzatutakoa. Podcastak kulturgintzan dabiltzan lau mahaikidez osaturiko bost mahai inguru jaso ditu Durangoko Azokaren bueltan. Saria jaso dute Amets... [+]
Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.
Estatuaren biolentziaren biktima gisa onartzeko 125 eskaera egin zaizkio Nafarroako Gobernuari 2023an eta 2024an. Horietatik 41 onartu dira. Egiari Zor eta Torturatuen Elkarteak ongi baloratu dute egiten ari den bidea.
Arizona
Aktoreak: Aitziber Garmendia eta Jon Plazaola..
NOIZ: urtarrilaren 26an.
NON: Berrizko Kultur Etxean. plazan.
-------------------------------------------
Arizona eta Mexiko banatzen dituen muga zaintzera abiatu da Idahotik Margaret (Aitziber Garmendia) eta George (Jon... [+]
'Tristan und Isolde' opera
Bilbao Orkestra Sinfonikoa. Zuzendaria: Erik Nielsen.
Bilboko Operaren Abesbatza. Zuzendaria: Boris Dujin.
Eszena zuzendaria: Allex Aguilera.
Bakarlariak: R. Nicholls, G. Hughes Jones, M. Mimika, E. Silins, C. Daza, D. Barcellona, J... [+]
Lehen itzulitik bigarrenera, auzapezgotzara jauzi egin zuen Ramuntxo Labat-Aramendi abertzalearen zerrendak. Erdiespena "xinaurri lanari esker" egin zela uste du Labat-Aramendik. Ahetzen zerrendak bozen %44,39 lortu zuen urtarrilaren 12an eginiko behin betiko bozketan... [+]
Zestoan (Gipuzkoa), 2024ko irailaz geroztik, baliabide ekonomiko urriko haur eta gazteak bost kultur eta kirol ekintzen artean bat aukeratu, eta horretan doan aritu daitezke. Udalak dirulaguntzen araudia berritu du, haurren aisialdia eskubide bat dela argudiatuta. Aldaketarako... [+]
Prozesu onkologikoetarako tresnak lantzen ditu Paula Barrio yoga onkologikoko irakasleak: “Gorputzarekin eta lesionatutako zonaldearekin konektatzen dugu”.