Esperientzia

Nahiagoko nuke hainbeste bidaiatzea eskatzen ez duen belaunaldiren bat, baina eskerrik asko Beñat, onartzen dut zure Seneca, “Ze-neke!”n izen emateko gonbidapena (Volgako batelariek zerbait ezin badugu, belaunaldi bat osatzea da), gutxienez Erasmusarekin baino gutxiago mugitu behar dut, Madrilen bizi naizenez batere ez. Niri, eta Orgasmus liburua irakurri gabe, bigarren partea gustatzen zait, adjektibo luzeak jartzearena; Koldo Izagirrek lideratzen duen –ez aginte zuzenez, sinbolikoki baizik– belaunaldi maskulino “biktimista-folklorista-enpresarial” monakala, adibidez; a ez, feminismo zen (feminitate guztiak dira feministak?), eta Irati Jimenez, nahastu egiten zaizkit niri jartzen ez dizkidaten etiketak, ni gainera ez dakit Orgasmusetik kanpo gera naitekeen ere (Erasmusetik bezala), galdetu izan didaten eran, orain bat-batean, uholdeka, agertzen ari garen emakume mordoaren parte garen guztiok (etorkinen kopuruarekin ere izaten dira halako portzentaje-irudipenak), berdin eta gai berdinei buruz idazten dugunez. Nik egia esan, eta aukera eman didazunez, gustura larrutuko nuke Uxue Alberdi mozorro teoriko batekin, izan ere, duela gutxi izan nuen bazkari batean lagun batek seinalatu zidan eran, inbidia diot nire izen berarekin arrakasta handiagoa lortu duelako (eta guapagoa delako, eta nobio guapoagoa duelako eta Google-en desagerrarazten nauelako…), gorrotoa diot irratiko nire kolaborazio batean bere izenez aurkeztu nindutenetik; baina ondo pentsatu eta ohartu naiz ez dagoela Orgasmus koadrilan. Denok berdin idazten dugunez, nahastu egiten naiz ni ere; agian horregatik zuk ezin duzu egon Beñat, gizon bakoitza bat eta bakarra zaretenez oraindik.

Belaunaldi izenetara itzuliz gaztetasunarekin oso loturik dauden izenak dira denak hala ere, oso ikusia; ni zahartzaroaren zain nengoen berez ezer aldarrikatzen hasteko, Estrellita Castroz mozorrotu eta medioak konkistatu, emakume zahar, makillatu eta mozkortzat agertu, “Benidorm” belaunaldia, osasun sexuala pitorik inporta ez zaion bat. Baina ez, zahartzaroa aldarrikatzearena, emakume gaztearena bezala, Arantxa Urretabizkaiak kendu digu; belaunaldi batzuek aldarrikapen asko berenganatu dute.

Nik zerbait arinagoaz aritu nahi nuen berez, hauteskunde kanpainaz adibidez, gure gurasoen belaunaldia, edo haien bidean, politikariak paternalki guretzat antzezten, dena hain historiko, simulazio, ideia baino etiketa gehiago, irudien atzetik, koadrila bila bezala, eta ETA, denen kanpaina, gure “kezka” ulertuz, ezer aukeratzen ez dutenen festan, dagoeneko liturgia baino ez den sigla bat kanpainen zutabe, aukeratuko bagenu bezala egiten dute guretzat, klasean inperio garaietako senatuez esaten ziguten eran, nork agintzen duen jakinik ere, eta bozkatzen ditugunak gestore esanekoagoak edo kexatiagoak izango direla, zentratzen gara denok antzerki gero eta sinesgaitzagoan, non gaur egungo krisian eztabaidagai eta kontraesan handiena ETA den, eta Troitiño kokatzea (gure belaunaldi fundatu berriaren izena alferrik erabili dut ia, gero eta gehiago gustatzen zait “Ze-neke!”rena).

Errealitatea kontatu behar duenak gezurra bizi badu, fikziogile zenbaitek ezin dugun zerbait, eta belaunaldietara itzuliz, Arantxa Urretabizkaiari aurrea hartzeko beste modu bat erabil dezakegu (uste dut lehen aipatu dudan Angel Errorekin elkarrizketaren batean sortu zela ideia); idazteari utzi behar genioke, eta Guggenheimeko instalazio batean jarri idazten ari garela performatuz, idazten ez duen idazle belaunaldia behar genuke, edo gure holograma bat jar daiteke besterik gabe, etiketaz: “Idazle esperientzia”. 


Azkenak
2024-12-31 | Julene Flamarique
24 urteko espetxe-zigorra bete ostean libre da Guillermo Merino durangarra

Merino 2001. urtean atxilotu zuten, eta dispertsioa jasan du, zigorraren zati handi bat Euskal Herritik kanpoko kartzelatan igaro baitzuen baldintza “zailetan”. Orain, askatasuna berreskuratu du.


2024-12-31 | Leire Ibar
Prezioek gora egingo dute urte berriarekin batera

Urte berriaren hasierarekin, hainbat zerbitzu eta produkturen prezioetan igoerak izango dira. Elikagaietan, energia fakturetan, udal-zergetan eta etxebizitza gastuetan garestitze nabariak atzemango dira.


2024-12-31 | ARGIA
Apirilaren 11n egingo da Aberri Egun bateratua, Euskal Herria Baterak deituta

Euskal Herria nazio dela aldarrikatzeko ekitaldia egingo dute Donostiako Kursaalean. Astebeteko ekitaldi sorta izango da.


2024-12-31 | ARGIA
Gontzal Fontaneda euskaltzale gasteiztarra hil da

Euskaltzale eta militante gasteiztarra abenduaren 30ean hil da. Gontzal Fontaneda Orille (1943-2024) 1960ko hamarkadan euskarak Gasteizen egin zuen bidearen lekuko eta bidelagun izan zen. 15 urterekin hasi zen euskara ikasten. Euskara ikasteko metodo bat asmatu zuen eta euskara... [+]


Eraikiz kolektiboa: “Gizonok matxismoaren aurrean ardurak hartzeko unea iritsi da”

Ander Magallon, Mikel Irure eta Xabier Jauregi Metropoli Forala saioan egon dira maskulinitate berrien inguruan mintzatzen.


2024-12-31 | ARGIA
Zarautzen terapia kontsulta duen gizon bat atxilotu dute, emakume bati sexu-erasoa egitea egotzita

Getariako etxebizitza batean egin dio eraso, Segurtasun Sailaren arabera. Emakumea astero joaten zen terapia naturaleko kontsultara, eta Ertzaintza ikertzen ari da ea antzeko ekintzen biktima gehiago dauden.


2024-12-31 | Leire Ibar
Kataluniako emakume kazetarien erdiak baino gehiagok jasaten du sexuagatiko diskriminazioa

Media.cat-ek egindako azken ikerketak agerian utzi du emakume kazetariek Katalunian jasaten duten sexu-diskriminazioa. Inkestatutako emakumeen %54,4k sexu-jazarpena jasan dutela eta %55,1ek sexu-generoaren araberako jazarpena izan dutela adierazi dute.


2024-12-31 | Julene Flamarique
Akusazioak hemezortzi urteko espetxe-zigorra eskatu du Mario Lopez Gernikako entrenatzaile ohiarentzat

Sexu erasoak 1998an hasi ziren, biktimak 13 urte zituenean. 2003an kluba utzi bazuen ere, emakumeak iaz salatu zituen sexu erasoak, Mario Lopezek taldeko entrenatzaile gisa jarraitzen zuela. Orain 18 urteko espetxe-zigorra eskatzen du akusazioak, fiskaltzak baino lau urte... [+]


Israelgo espetxerik ankerrenean atxiloturik dago Gazako azken ospitaleko zuzendaria

Hussam Abu Safiya medikua askatzeko eskatu du Osasunaren Mundu Erakundeak, eta bere aldeko kanpaina ere abiatu dute sareetan. Abu Safiya medikua ez da edonor; nazioartean erreferente bihurtu da, berak zuzentzen zuen ospitalearen aurka egindako erasoak kontatzen zituelako.


2024-12-31 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Obrak eta obrak, marra horia lausotzeko

Garai aproposa izaten da urteburua iraganeko lorpenak goraipatzeko eta, are gehiago, etorkizuneko asmo-usteak aldarrikatzeko. Eta halatsu da Txinan ere, alafede. Bide batez, ez da harrigarria abenduko azken orduetan, aurreikusitako planari aurrea hartuz, Xinjiangeko Urumqi-Yuli... [+]


Petardo eta bengalak, albo-kalteak dituen tradizioa

Urtezahar gauean petardo, bengala, traka, suziri eta bestelako gailu piroteknikoekin jolasean arituko dira asko eta asko aurten ere, horietako ez gutxi adin txikikoak. Eta errepikatuko dira istripuak, suhiltzaileen esku-hartzeak, eta burrunba gordin sufritzen duten ume, adineko... [+]


2024-12-31 | Usurbilgo Noaua
Beste sute bat izan zen erraustegian

Suhiltzaileek beste sute bat itzali behar izan zuten abenduaren 27an Zubietako erraustegian.


2024-12-31 | Josu Iraeta
Borroka luzearen ametsak, egiazko nahi ditut

Badira, garun distiratsua izanik, "zehaztasun gutxiko" definizioekin, gauza bera, beste era batera esanda, aldatzen eta itxuraldatzen adituak direnak. Berea zen, eta hainbat hamarkadatan errepikatu den proiektu in eternum bat izan da. Hasiera batean hori zen hegemoniko... [+]


2024-12-31 | Sustatu
Max streaming plataforman ere euskarazko edukiak agertzen hasi dira

Nazioarteko ordainpeko streaming plataformetan, Amazon Prime Video eta Netflix izan ziren lehenak euskarazko edukiak eskaintzen, eta orain Max gehitu zaie (2024 arte HBO edo HBO Max izan dena). Pantailak Euskaraz-ek azpidatziak moldatu ditu, eta EITBk bikoizketak eskaini, eta... [+]


Eguneraketa berriak daude