Salaketak, adostutako ordutegiak eta murrizketak dira Donostiako tabernek gaur egun duten egoera egokien azaltzen duten hitzak. Donostia 2016an Europako Kultura Hiriburu izateko lehian dabilen garai honetan, zuzeneko kontzertuak murriztuz doaz.
“Udala orain arte Le Bukowskin programatzen aritu da legedia betetzen ez zuela jakin bazekien arren” dio lokal horretako arduradun Asier Aizpuruak. Izan ere, Le Bukowskin Donostikluba zirkuituko kontzertuak ematen dira, eta Udalak erabakitzen du horietan zein taldek jotzen duen. Tabernak hogei urteko ibilbidea du eta Donostiako musikan erreferentea da, baina orain debekuaren itzalak ilundu du. Lokala intsonorizatuta dagoen arren ez du Kafe Antzoki izaerarik eta, legediak azaltzen duenez, bereizgarri hori izatea beharrezkoa da kontzertuak eman ahal izateko. Orain arte Udalak Le Bukowskiri kontzertuak emateko trabarik jarri ez badio ere, eraikinean bizilagun berriak sartu eta legedia betetzen ez duela jakinda, salaketa jarri du batek. “Ez da soinuagatik izan, aurreko astean dezibelioen neurketa egin genuen eta legearen barruan geunden” dio Aizpuruak. Halere, azken hilabeteetan Udaleko langileak dezibelio maila ikustera “mila bider” gerturatu dira eta hori kontuan hartuta salaketa ez da ezustean etorri.
Le Bukowskiko jabeak uste du salaketa etorri dela legedia ez delako urtetan moldatu; zaharkituta dagoela, alegia: tabernak dituen bafleez gain, beste batzuk jartzea debekatzen da, adibidez. Hau da, muga jartzeko ez da soinuaren dezibelioetan oinarritzen, bafle kopuruan baizik. “DJak kontzertu batean baino ozenago jar dezake musika eta legearen barruan egongo da, baina kontzertua ez. Ez da logikoa” dio Le Bukowskiko jabeak.
Hilero hamabi kontzertu inguru ematetik, Donostiklubaren egitaraukoez gain soilik lau eskaintzera pasa da Le Bukowski. Hasieran Udalak Donostikluba zirkuituan programatuta zeuden saioak bakarrik eskaintzeko baimena eman zien. Tabernako jabeei onartezina iruditu zitzaien, eta horren aurrean kontzertu guztiak bertan behera geratuko zirela jakinarazi zioten Udalari. Horrek mugimendua sortu zuen kalean, baita sare sozialetan ere (Twitter-en adibidez, hamaika mezu zabaldu zen #freebukowski etiketarekin) eta Udalak jarrera aldatu zuen azkenerako. Kontzertu kopurua asko murriztu dieten arren, tabernako jabeak ez daude erabat triste, gutxieneko akordio hori lortu dutelako.
Urtetan ikusi da mota honetako lokal guztiak iraunkorrak eta indartsuak direla. Asteburuetan jendeak deskantsatu eta lasai egoteko gogoa izaten du eta musika horretarako tresna bikaina da. Bada Donostian kontzertu gutxi emateaz kexatzen denik. Horiei erantzunez, tabernariek diote kontzertuak egiten direla; Donostiako kultura musikala klandestinoa den arren, eta gaur egun musika komertzialak indar gehiegi duen arren, Donostian ere badela underground eszena. Taberna hauetara mota guztietako jendea joaten da, musikaz gozatzeko gogoa duena. Batzuek musika komertzialagoa jartzen dute eta besteek aldiz alternatiboagoa. Le Bukowskik, adibidez, orain arte kontzertua eskaini nahi izan duen talde orori baiezkoa eman izan dio. Egoera berriaren aurrean kalitate oneneko taldeak hartu beharko dituzte, hasiberri askori ateak irekitzeko aukerarik izan gabe.
Eta legediaren zaharkitzea gogorren jasan duen taberna Le Bukowski den arren, besteek ere murrizketak eta ordutegi mugatuak jasaten dituzte, Dokak eta Leize Gorriak, kasu.
Kontzertuak emateko aukera duten tabernek eta Kafe Antzokiek ordutegia bizilagunekin adostu behar izaten dute. Eurekin duten akordioari esker, Dokak eta Leize Gorriak musika emanaldiak eta poesia errezitaldiak lasai antolatzeko aukera dute, betiere, 23:00ak baino lehenago ixten badute.
Leize Gorriak gaur egun ez du arazorik, baina Le Bukowskin gertatutakoa ikusi ondoren, etorkizunean beraiek ere egoera berdina pairatzeko beldur dira, eta horren aurrean legedia errealitatera molda dezatela eskatu dute. “Kulturaren hiriburua izan nahi badugu, argi izan behar dugu jendea gure hirira musika entzutera eta kulturaz gozatzera etorriko dela, bestela jai dugu” dio Julio Biurrun Leize Gorriako jabeak. Kultura anitza dela eta Euskal Herrian orokorrean oso kultura zapaltzailea dugula ere azpimarratu du: “Zein kultura eskaini dezakegu? Mozala daraman kultura? Non dago tolerantzia? Hori faxismo gogorrenaren herentzia da”.
Udaleko Kultura eta Gazteria saila saiatzen ari da musikarekin orokorrean dagoen arazoa konpontzen, baina Biurrunek dioenez, “Udala da legeak erregulatzen dituena eta argi dago pertsonen askatasuna urratzen duten legeak aspaldi aldatu behar zirela”.
Doka da Donostian dagoen Kafe Antzoki bakarra. Kontzertuak, antzerki obrak, hitzaldiak, bideo ikuskizunak eskaintzen dituzte eta bertara joaten den jendeak 20-30 urte inguru dituen arren, kontzertu zehatzak ikustera joaten dira asko. Dokako jabeek diote mugimendu kulturalarentzat tresna dela Kafe Antzokia eta gizarteak dituen behar batzuei erantzuteko sortu zela. Mota guztietako taldeek jotzen dute bertan, nahiz eta euskaldunei indarra ematen saiatzen diren. “Guk euskara bultzatu nahi dugu, baina Udalaren programaren barruan euskarak ez du lekurik; edo, lekurik badu, ez da behar adinakoa” dio Haritz Barela Dokako arduradunak.
Dokak ere salaketak eta murrizketak jasan ditu azkenaldian. Leize Gorriak bezalaxe bizilagunekin ordutegia adostu du, eta egun batean kontzertu bat emateko baimena eskatu ez zutenez bizilagunek salaketa jarri zieten. “Normalean udaltzainek bost neurketa egiten dituzte bolumenaren berri izateko. Egun hartan hemezortzi egin zituzten eta batez bestekoan positiboa atera zen”. Guztia konpondu bitartean lokala ixtera behartu zituen horrek. Hala ere, gauzak azkar konpontzea lortu zuten eta egun bat baino ez zen egon itxita. Baina gauzak ez ziren hor amaitu, handik gutxira konturatu zirenez, jendea euren kartelei argazkiak atera eta salaketak jartzen hasi baitzen, ezin zen lekuan kartelak jartzeagatik. “Bizilagunarena ulertzekoa da. Kartelaren kontua da gehien mintzen gaituena. Zehazki ez dakiguna da Udalak bultzatutako zerbait izan den edota bizilagunengandik datorren guztia” dio Barelak.
Tabernetako jabeek garbi daukate gizarteak aldez aurretik jakin behar duela zer eskatzen ari den. Gaur egun dauden tabernak mantendu eta hiriak bizitza izatea gustatuko litzaieke, baina horretarako Udalak laguntza ematea eta jendearen jarrera positiboa izatea beharrezkotzat jotzen dute. Gainera, hiriarentzat eta hiriko biztanleria osoarentzat musika lagungarria izan daitekeela azpimarratu dute.
Scientia funts pribatuak Bilboko San Pedro Apostol eskola erosi, eta langileen eskubideak eta hezkuntzaren kalitatea hondatu dituela salatu dute. Bederatzi hilabete daramate langileek soldatarik gabe, eta Eusko Jaurlaritzaren esku-hartze eza kritikatu dute.
Erretiroa hartu berri dutenen %4,9k uztartu behar dituzte pentsioa eta lanen bat Espainiako Estatuan. Estonian %55 dira.
Israel entitate sionista Palestinan egiten ari den "genozidio eta sarraski terrorista" salatzeko Lekeitioko hainbat eragilek txandakako hamar orduko elkarretaratzea egingo dute abenduaren 28an.
Isunak baliogabetzeko helegitea jarri zuten Ernaiko gazteek eta arrazoi eman die epaileak. Naiz-ek eman du epaiaren berri eta ostegun honetan 10:30ean eginen du prentsaurrekoa Ernaik, zehaztapen guztiak plazaratzeko.
Sare sozialik opakoena da TikTok: ez du bere isurketei buruzko daturik argitaratzen. Gainontzeko sare sozialek baino gehiago kutsatzen du. 2030erako "karbono neutral" bilakatzeko konpromisoa hartu duela esana du.
"Pictura est laicorum literatura", utzi zuen Umberto Ecok idatzita, Il nome della rosa eleberrian. Irudien bidez mintzatzen da herria, hitzez baino maizago. Artearen funtzio narratiboa nabarmena da Erdi Aroko irudietan, egungo begiekin zail gerta daitekeen arren haiek... [+]
“eXodoa” gertatzen ari da egunotan sare sozialetan. Erabiltzaile ugarik X plataforma uztea erabaki –Elon Musk enpresariaren eskutik izandako eboluzio “toxikoaz” kokoteraino– eta Mastodon edota Bluesky-ra egin dute jauzi. Proiektu horiei begira... [+]
Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.
Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]
Valentziako tanta hotzaren kudeaketa txarrak aldaketa ekarri du muturreko eguraldiagatik izan daitezkeen alerten inguruan, “neguko” lehenengo denboraldian agerian geratu den bezala. Hego Euskal Herrian ibaiek gainezka egingo zutelako mehatxuaren aurrean, hainbat... [+]