Jose Ariztimuño, Aitzol (1896-1936)
Aitzolen heriotzaren 75. urteurrena dela eta Tolosako herriak gogoan du euskaltzale eta kultur eragile nekaezina. Bigarren Euskal Pizkundearen bultzatzaile sutsua izan zen Aitzol eta horregatik fusilatu zuten Francoren tropek Hernanin, 1936ko urriaren 17an.
El Día, egunkari elebidunean, eta Euzkadin ere artikulu ugari idatzi zituen, abertzaletasuna, progresismoa eta euskaltzaletasuna txertatzeko. Bereziki, euskarekin zuen kezka handia eta Belgika, Estonia, Katalunia eta Proventzako kasuak aztertu zituen honako ondorio eraginkorrak ateratzeko. La muerte del euzkera liburua ere idatzi zuen. Garbi zeukan hezkuntza eta komunikabideak zirela euskara eta euskal kultura salba zitzaketen bi zutabe nagusiak eta horiei eman zien garrantzia. Iritzi artikuluak, iruzkin kritikoak, erreseinak, euskal produkzioaren erreferentziak… argitaratu zituen aipatu egunkarietan. Gero Yakintza aldizkaria sortu zuen.
Baina Aitzolen ekimena ez zen horretara mugatu. Eusko Olerti Jaiak antolatu zituen, Euskal Antzerkiaren Eguna, Bertsolari Guduak, Euskadiko Nobela Saria, Euskarari Omenaldiak, Haur Euskaldunaren Eguna… Euskaltzaleak elkarteko zuzendari izendatu zuten eta euskararekin eta euskal kulturarekin zerikusia zuen guztiaren bultzatzaile bihurtu zen. Bigarren Euskal Pizkundeko hainbat poeta eta idazle elkartu eta hauspotu zituen. Horrela, Lizardi, Lauaxeta, Orixe, Loramendi, Jautarkol, Antonio M. Labaien eta beste asko sorkuntza lanetan jarri zituen, euskarak bere literatura propio eta duina ukan zezan.
Aitzolen heriotza eta haren odoletik sortu ziren landareak gogoan izanik, ez dakit ez ote genukeen hitz egin behar berak amesten zuen aro berri batez: 1960-1980 inguruko Hirugarren Euskararen Pizkundeaz. Francoren garaian errepresio bortitza jasan ondoren, euskal baratzeak inoiz izan duen pizkunderik indartsuena ezagutu zuen: ikastolak, alfabetatze-euskalduntze eskolak, abeslariak, literaturan eleberri moderno eta poesia berritzaileak, bertsolaritzaren berrindartzea, herrietan antzerki gosea, umeei euskal izenak jartzea, argitaletxe berriak, euskarazko aldizkari eta komikiak, Deia eta Egin egunkari elebidunak, euskal irratiak, laster etorriko zen Euskal Telebista ere. Eta baratze emankor honetan lan isila egin zuen hainbat jende: Elvira Zipitria, Imanol Urbieta, Joxantonio Ormazabal, Fermin Iraolagoitia, Cortés Izal, Jesus Atxa, Xabier Yaben eta beste hainbat. Aitzolek euskal baratzea ikustean, hauxe esango du berekiko: “Merezi izan zian lan hark guztiak”. n
Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]
Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.
_2.jpg)
EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".
Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]
EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.
----------------------------------------------------
Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]
Adin txikiko neskak 2023an salatu zuen entrenatzaileak hiru aldiz musukatu zuela bere baimenik gabe. Nafarroako Probintzia Auzitegiak Iruñeko epaitegiak ezarritako zigorra baieztatu du. Entrenatzaileak ezingo du harreman zuzenik izan adin txikikoekin inongo lanbidetan eta... [+]
Kaskarotak eta maskaradak urtarriletik dabiltza martxan, Malerrekakoak etorri dira segidan eta pixkanaka han eta hemen ospatu dira inauteri festak. Aurten, ordea, data nagusiak berandu datoz oso; Kandelaria egunean Hartza esnatu zen, baina ilargiari begiratu eta beste pixka... [+]
Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]
Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]
Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.
"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.
.jpg)
Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]