DNAren froga
Ezertarako balio ez zaigunean iristen omen zaigu jakinduria, dio Garcia Marquez idazleak. Bizitzan mundua hil arte giza baldintzan luzatuko diren xelebrekerien artean beste bat. Errealismo magikoa deitu zioten Hego Amerikan, joan den mendeko hirurogeiko eta hirurogeita hamarreko hamarkadetan eleberrigintzaren korronte berri handiak ekarrita. Errealitatea ulertzeko beste modu bat da, are gehiago, errealitatea bizitzeko modu bat dela esango nuke nik. Istoriorik gogorrena bihotz-irribarre batekin ikusten jakitearen askatasuna. Carlos Fuentes, Julio Cortazar, Mario Vargas Llosa maisu dira praktika horretan, eta, batez ere, Gabriel Garcia Marquez. Euskal eleberrian, errealismo magikoaren adibide dira, esaterako: Juan Mari Irigoienen Poliedroaren hostoak (1982) nahiz Babilonia (1989), Bernardo Atxagaren Bi anai (1985), Anjel Lertxundiren Hamaseigarrenean, aidanez (1983) edo oraintsuko Julen Gabiriaren Han goitik itsasoa ikusten da (2004) eta Unai Elorriagarenak, besteak beste. Errealismo subjektiboak edo ukitu ameslariak jota aberasten den errealitate hori leku guztietatik ageri da, ikusi nahi duenarentzat behintzat. Ez ditut ahots horien pareko jarriko, baina errealismo tragiko xelebre modernoaren barruan sailkatuta jarriko nituzke azken egun hauen bueltan gure inguruan jazotako batzuk, esate baterako, 70eko hamarkadan lapurtutako umeez ari diren gezur eta egiak. Euskadi Irratian horrela mintzatu zen Rosa Jauregi bizirik duela uste duen ahizpari buruz: “1971n jaio zen Tolosako Asuncion klinikan. Amari esan zioten hilda jaio zela, 10 egun zeramatzala hilda sabelean, baina amak haurra sentitu zuen barruan erditu zuen arte”. Donostian eta Gasteizen DNA probak egin berri dituzte, eta ehun lagunetik gora joan dira euren aztarna genetikoa jasotzera. Ni 70ean jaioa naiz, eta Tolosako Asuncion klinikan. Pixkanaka baretuz joan zait sabeleko dardara, baina azken asteetan nire gurasoekin batera garai hartan erakusten nauten argazki guztiei eta haien eta nire gaurko keinu guzti-guztiei arreta berezia jarri dizkiet gertu-gertutik. Kontzientzia lasai dutela ematen du, eta ez dut uste salaketarik jarri beharko dudanik. Baina beti geratzen zaizu zalantza hori... Udalak, ordea, beti dira zalantzen argitzaile. Txakurren Udal erregistroan, orain arteko datuez gain, txakurren DNA analisia ere jasoko dutela jakinarazi dute. Identifikazio genetiko horren bidez Udalek espazio publikoetan jaso gabe utzitako txakur-kakak zein txakurrenak diren jakitea lortu dezake. Udaltzainek lagin bat hartuko dute Euskal Herriko Unibertsitateko DNA bankuak ezarritako protokoloaren arabera. Ondoren, banku horretara bidaliko dute, txakurra identifikatu ahal izateko, eta azkenik, jabearen aurkako prozedura irekiko dute. Baina pentsa DNA probak egin eta gorotz hori txakurrarena izan ordez, bizilagun batena dela deskubritzen dutela, adibidez, 70eko hamarkadan lapurtutako ume haietako batena edota Lanbideren datuak eguneratzean inon ageri ez ziren eta zenbatu dituzten 7.500 langabe horietako batena edo Babcock enpresara lanera 2004an aurre-erretiratutako 258 pertsona horien artean hilda ere itzuli behar izan duten langileetako batena. Uxuek heriotzaz aipatu zigun zerbait. Hori da, niretzat, errealismo magikoa, errealitateari hil eta berehala egiten zaion DNA probaren emaitza.
Bagira prozesuaren emaitza, Herri bidea bide-orria izan zen. Bide-orri honetan, abertzaleen helburua herriari boterea itzultzea dela aipatzen da, eta boterea itzultzeko, herriari burujabetza maila maximoa emanen dioten instituzioak herriari eskaintzea adierazten da. Zehazten da... [+]
Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseilutik herritarrak animatu dituzte azoketan erostera eta ekoizleak gertutik ezagutzera. Uztailaren 29an Zigoitian izango dira, eta abuztuaren 23an, Zarautzen. Urriaren 27an amaituko dute udako denboraldia, Villabonan.
Hamas, Fatah, Palestina Askatzeko Herri Frontea, Palestinako Jihad Islamikoa eta beste hamar taldek hitzarmena sinatu dute, genozidioa amaitu ostean “Palestinako lurralde guztien” gaineko agintea izateko. “Okupazioaren aurka borrokatzeko” eskubidea dutela... [+]
Euskaltzaleen Topaguneko kideek euskara sustatzeko jarreren inguruko datu kezkagarriak hauteman dituzte. Hori dela eta, Gero eta aldeko gehiago gizartean ikerketaren bidez, herritarrak euskarara hurbiltzeko estrategia berriak landu dituzte. Horretaz mintzatu dira, apirilean,... [+]
1984ko urriaren 23an ETAren garaian Espainiako Barne Ministerioak onartutako aginduan, “arriskugarritasun eta nekagarritasun” kontzeptuengatik “ordainsari” bat zehaztu zuten Espainiako Polizia Nazional eta Guardia Zibilarentzat, “eremu... [+]
Ikusiker Ikus-entzunezkoen Behategiak Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) eta Nafarroako Unibertsitate Publikoko (NUP) 2.800 ikasleri egindako galdetegiaren arabera, plataforma digitaletan gazteek edukiak ez dituzte euskaraz kontsumitzen. Horrekin “arduratuta”... [+]
Ekida Arte Ekimen Sozialistak arte eskola antolatu du Donostian, asteazkenean hasi eta larunbatera bitartean. Paraleloki, lau egunez, bi formakuntza saio egingo dira: muralismoari eta arte bisualei buruzkoa bata; eta antzerkiari eta arte eszenikoei loturikoa bestea. Sarbidea... [+]
Arkaiako erromatarren eremu termalean San Tomas ibaiari loturiko azpiegitura hidrauliko handi bat aurkitu dute, baita lur azpian 3.000 metro koadroko eraikin bat ere, garai hartako etxalde batenak izan daitezkeen arrastoekin.
Lakuak bere eskumenei muzin egin die berriro langile publikoen dekretua Madrilen onartu aurretik??Hiru urtean, EAEko langile publikoek erosahalmena %6 galdu dute, sindikatuaren aburuz.
"Kereilatuei –Chorche Tricas eta Iker González kazetariak– egotzi eta iraingarritzat jotzen zaizkien artikuluak "adierazpen- eta informazio-askatasunaren barruan daude", eta Zaragoza en Común-eko zinegotzi Suso Domínguezen kasuan... [+]
Dimako Udalaren atzen osoko bilkuran, garagarrilaren 17an, Dimener Dimako Energia Barriztagarrien Komunitatearen estatutuak onartu eta Udala alkartearen kide laguntzaile izatea eztabaidatu eta onartu zen.
Palestinar errefuxiatuen kanpalekuen ondoko ur zikinetan Poliomielitis birusaren kontzentrazio altuak topatu dituzte. UNICEFek ohartarazi du “hondamendia” gertatzeko aukera asko daudela.