Neurea den guztia
Herta Müller ::Hatsaren kulunka
Elkar
orrialdea ::344
prezioa ::22€
Hori ez da fikzioa, iraganeko historiaren gertakari gordina baizik, etorkizuna idatzi beharreko momentuan, argi intermitente baten antzera, gogoan izan beharreko abisua. Herta Müllerrek beste idazle askorekin batera, piztuta mantentzen du esparruetako gupidagabekeria jasan zutenen memoriaren argia. Hatsaren kulunka (Atemschaukel) azken eleberria, “hor izan nintzen” esateko, zorionez, hatsa mantendu zutenen oroitzapenen bidetik abiatzen da. Zehazkiago, Oskar Pastior (1927-2006) poetarekin izan zituen solasaldietatik bildutako oharretan oinarritua.
Leopold Aubergek hamazazpi urte zituen 1945eko urtarrilean Soviet Batasunera deportatu zutenean, eta 1950eko urtarrila arte ez zen etxera itzuli. Orainaldiko lehen pertsonan idatzitako hirurogeita bost narrazio laburrek josten dute esparruan iragandako bost urteen tartea. Baina hainbeste urte ez dira dohainik pasatzen, eta horren dentsitatea esaldi bakoitzak bereganatzen duen pisuan antzematen dugu. Xehetasun minimoenak berebiziko garrantzia hartzen du: hondar horia, ikatza, zepa mokorrak, porlana. Paisaia osatzen duten elementuak presoekin bizi diren pertsonaiak dira eta materiak protagonismoa hartzen duen heinean, gizakia bera ere materia bihurtuz doa, “objektuak bezala, ziurrenik gauzakiak” (183. orrialdean). Bizidun/bizigabe batasunak baina aldi bereko kontrasteak, gorrotorik helarazten ez duen idazkeraren tonu patetikoa agerian uzten du. Gizakia potentzia minimoenetara mugatua da, lan tresna bihurtu den arren bere mekanismo bitalak ez dira desagertu; gose-aingeruaren eldarnioa, nekea, gaixotasuna eta batez ere hatsaren kulunka, premiazko tresna autodefentsiboak dira, presoek daukaten guztia, biziraupen automatikoaren seinale.
Hatsaren kulunka da Gulag-ari aurre egiteko baliabide bakarra. Leopoldek dioen bezala “nirekin daramat neurea den guztia” (lehenengo orrialdean). Izan ere, gauzaki ala gizaki, arnastu bitartean bizirik gaude eta hortik kanpo ez dago beste ezer, inguratzen gaituen munduaz gainera.
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]
Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]
Atxik Berrituz giristino taldeak Kristauak Euskal Herriko bake prozesuan liburua argitaratu du Maiatz argitaletxearekin. Giristinoek euskal bake prozesuan zer nolako engaiamendua ukan duten irakur daiteke, lekukotasunen bidez.
Ertzaintzarekin bigarren negoziazio mahaia ireki du Bigen Zupiriak, martxoan ERNE, ESAN eta SIPErekin ertzainei urteko soldata gutxienez 4.200 euro igotzea adostu ostean. Agente kopurua areagotzeko plan horretan Arkautiko (Araba) akademiak "berebiziko... [+]
Maiatzaren 17an Erriberako lehenengo Euskararen Eguna eginen da Arguedasen, sortu berri den eta eskualdeko hamaika elkarte eta eragile biltzen dituen Erriberan Euskaraz sareak antolatuta
EH Bilduk aurkeztutako mozioa onartu dute osoko bilkuran. Udalak egitasmoa sustatzen duen enpresari, Cañaveras Solarri eskatu dio proiektuak ez ditzala hartu balio estrategiko handiko gisa kalifikatutako nekazaritza lurrak, eta gune populatuetatik gutxienez 500 metroko... [+]
Duela egun batzuk iragarri zuen Puntueu-ek La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien kaltea monitorizatuko zuela. Asteburu honetan izan dira partiduak, hain zuzen, eta monitorizazioaren datuak hor daude, penagarriak dira.
