Stockholmeko bahiketa hura
Stockholm, 1973ko abuztuaren 23a. Jan Erik Olsson, baimenarekin kalean zegoen presoa, Kreditbanken banketxeko Norrmalmstorgeko bulegoan sartu zen lapurreta egiteko asmoz. Polizia berehala iritsi zen, baina Olssonek tiroz eraso zien. Lapurretagileak lau pertsona bahitu zituen sukurtsalaren barruan, eta honako eskakizun hauek egin zituen: Clark Olofsson lagunari banketxean sartzen uztea –baldintza hori onartu egin zuen poliziak–, hiru milioi koroa (340.000 euro inguru), bi errebolber, balen aurkako atorrak, kaskoak eta auto bat.
Bi lapurren eta negoziatzaileen artean hainbat tirabira izan eta bezperan polizia barruan sartzen saiatu eta gero –goiko argazkia orduan egin zuten–, abuztuaren 28an gasez eraso zituzten. Ordu erdi geroago, bahituak askatu eta errenditu egin ziren. Sei egun horietan, lapurrek eta bahituetako batek Olof Palmerekin hitz egiteko aukera izan zuten eta Kristin Enhmark bahituak bere haserrea adierazi zion Suediako orduko presidenteari, lapurrei bahituekin batera ihes egiten uzten ez zietelako. Epaiketan ere bahituek akusatuen alde deklaratu zuten, haiekin seguru sentitzen zirela eta beldurra polizien jarrerak eta erasoek eragin zietela esanez. Olssoni hamar urteko kartzela zigorra ezarri zioten eta Olofssonen aurkako karguak kendu egin zituzten.
Ez zen bahituek bahitzaileenganako enpatia sentitzen zuten lehen aldia, baina jokaera horri orduantxe eman zion izena Nils Bejerot kriminologo eta psikologo suediarrak: Stockholm sindromea.
Handik 23 urtera, 1996an, alderantzizko jokaerari, bahitzaileek bahituekiko enpatia izateari, alegia, Lima sindromea esan zitzaion, Tupac Amaru Mugimendu Iraultzaileko hamalau kidek ehunka pertsona Peruko hiriburuko japoniar enbaxadan bahitu zituztenean. Baina, kasu horretan, bahitzaileek ez zuten ustezko enpatia horren lekukotasuna eman, Peruko armadak guztiak hil baitzituen.
1945ean Neuengammeko nazien kontzentrazio esparruan hil zen Jean Iribarne gamerearraren diru-zorroa berreskuratu eta bere senideei eman diete. Ipar Euskal Herrian gutxienez 350 herritar deportatu zituzten erresistentzian parte hartzeagatik, eta ia erdia ez ziren bizirik atera.
Gipuzkoako sorrera prozesuari buruzko bere doktore tesia aitzindaria izan zen, lurralde historikoen bilakaera ulertzeko. Deustuko Unibertsitateko irakaslea, historialari askorentzat eredu izan da bere lan egiteko eta irakasteko modua. Igande honetan hil da Elena Barrena Osoro... [+]
Gernikako "gazte langileen interes eta beharrei" erantzungo dien proiektu bat martxan jarriko duela adierazi du Egurre Gazte Asanbladak. Eraikina duela hamar urte itxi zuten, eta salatu dute Gernikako Udalak hiru legegintzaldi daramatzala esanez liburutegi bat jarriko... [+]
89 urterekin hil da, Liman, eta idazle perutarraren seme-alabek eman dute haren heriotzaren berri. Gaztelaniazko literaturaren egilerik ospetsuenetakoa izan zen, eta 1960ko eta 1970eko hamarkadetan Latinoamerikan literaturak izan zuen loraldian paper garrantzitsua jokatu zuen... [+]
Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak (EHKS) antolatuta, egun osoko jardunaldia egin dute igandean, Bilboko Campos Eliseos antzokian. Hainbat hitzaldik osatu dute egitaraua, eta jardnualdia amaitzeko Bigarrenez Aresti etorkizunaren aurrean antzezlana estreinatu dute.
Bozen lehen itzulian pare-parean geratu ostean, inkesta gehienek aurreikusten zutena baino tarte handiagoa atera dio egungo presidenteak Luisa González hautagai correistari. Oposizioak "iruzurra" salatu eta botoak berriz zenbatzea eskatu du.
Gure amak beti esaten du: “Ez dut sekula ulertu zergatik gertatu zen Lehen Mundu Gerra”. Ez dio batere zentzurik harrapatzen. Ez du ulertzen zergatik inplikatu ziren Europako potentzia zaharrak halako basakeria batean eta ez zaio buruan sartzen nola konbentzitu... [+]
Adierazpen askatasuna aldarrikatzeko eta "eskuin erreakzionarioaren ofentsibari aurre egiteko" batuko dira. Egun horretarako Euskal Preso Politikoen alde antolatua zuten hitzaldia eta ekitaldia salatu du UPNk, eta hura zelatatzeko agindu du Espainiako Audientzia... [+]
Maki gerrillari antifrankistek Euskal Herrian ez zuten presentzia bereziki nabarmena izan, baina batzuk pasatu ziren, baita erregimenaren errepresio bortitza pairatu ere. Guardia Zibilak hiru hil zituen Ibaetan 1947an eta bat Zubietan 1948an, ahaztuta badaude ere.
Ekimenak bakea eta justizia soziala sustatzeko proiektuak finantzatzea du helburu. Sustatzaile diren gizarte mugimenduek mezu argi bat bidali diete gobernuei eta armagintza industriari: "Ez dugu gerraren konplize izan nahi".
Hainbat lorpen kolektiboan soilik egin daitezkeela esaten denean, lerro artean joan ohi da behin kolektiboan pentsatu, gogoetatu eta eztabaidatu ondotik heldu ohi direla, heltzekotan. Baina zerbait lortzeko, ezinbestekoa da pentsatzen jartzea. Ez baitira gauzak besterik gabe... [+]
"Eskatu txanda eta egingo dugu bat zurekin", esan dio estudioetatik ari den esatari prestu eta animatuak Bilboko kaleetan dabilen berriemaile gazteari. Aurkezlea entzuleei zuzendu zaie segituan. "Bien bitartean, Iruñera goaz...". Han zabaldu dute linea... [+]
Urtearen hasieran, Zedarriak taldeak "defentsaren" industriari buruzko "eztabaida irekitzearen" alde egin zuen publikoki (baita nuklearrari buruz ere), eta Eusko Jaurlaritzak berehala egin du bat horrekin. Lehenik, Mikel Torres lehendakariorde eta Ekonomia... [+]
Sendabelarrak non bildu galdetuz idazten didate eta bide bazterrei erreparatzeko esan ohi diet. Erromantizismoak kalte egin digu bizitzako esparru askotan eta hemen ere bai, sendabelarrak ez baitaude mendi tontorretik gertu dauden bide zidorretan (bakarrik), ezta kostatik bertan... [+]