Egipto makillajeak batuta

Narmer faraoiaren paleta 64 zentimetro luze eta 45 zentimetro zabal da.
Narmer faraoiaren paleta 64 zentimetro luze eta 45 zentimetro zabal da.www.egyptian-gods.org
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Egipto, K. a. 3050. Antzinako Egiptoko lehen faraoi Narmerrek egiptoar lurraldeak batu eta I. Dinastia fundatu zuen. Batasun horren xehetasunak eguneroko objektu soil batean, paleta kosmetiko batean jasota iritsi dira guregana.

Paletaren gainaldean Narmer gudu zelaia ikuskatzen ageri da, parean, bi ilaratan paratuta, burua moztutako etsai multzoa duela. Faraoiaren segizioko kideek hainbat probintziatako estandarteak daramatzate, eta behean Narmer ikus daiteke berriz, hazpegi asiarreko arerioa zapaltzen ari den zezen bihurtua.

Atzealdean, faraoiak giza itxura du eta Horus jainkoaren azpian belauniko dagoen etsaiari kolpeka ari da. Horusen eta etsaiaren artean Niloren deltaren sinbolo bat dago, lurralde hura jainkoaren eta, beraz, faraoiaren menpe zegoela adierazteko. Behealdean faraoiak aurrez mendean hartutako bi gizaki agertzen dira. Atzealdeko arerio horiek guztia ile luze kizkurra eta bizarra dute; egiptoar ikonografian libiarren ezaugarriak dira horiek.

Baina paletaren mezu guztiak ez daude gudu aferei lotuta. Gainaldean Narmerrek “koroa gorria” delakoa darama; Behe Egiptoko koroa, alegia. Azpialdean faraoiak beste forma bat duen koroa du buruan, “koroa zuria” deitua, Goi Egipto mendean zuela adierazten duena. Batasun mezu hori gainaldeko irudi nagusiak indartzen du; lepo luze eta bihurriak elkar gurutzatuta dituzten bi felino ageri dira. Irudi horren alegoria garbia da: bi erresumak, Goi eta Behe Egipto, errege bakar baten mendean, Narmer faraoiaren mendean daude. Eta, hain zuzen, horixe da paletaren zatirik erabilgarriena, lepoek eratzen duten zirkulua erabiltzen baitzuten makillaje hautsak nahasteko.

Horrenbestez, historiako inperiorik iraunkorrena abiatu zen eta historiako une gailen hura makillajeari lotutako objektu banal batean jaso zuten.

Kanal honetatik interesatuko zaizu: Egiptologia
Mizerinok eztabaida piztu du

Mostafa Waziri Egiptoko Antzinaroko Kontseilu Goreneko idazkari nagusiak Mizerinoren piramidea zaharberritzeko proiektu erraldoia aurkeztu du berriki: Gizako piramiderik txikiena granitozko blokez estaliko dute, jatorrizko itxura berreskuratu dezan. Wazirik proiektua gogo biziz... [+]


Wasabia papiroak garbitzeko

Kairoko Egiptoar Museoko Kontserbazio Zentroko ikerlariek egiaztatu berri dute Eutrema japonicum edo Cochlearia wasabi izeneko errefaua egokia eta eraginkorra dela papiroak garbitu eta kontserbatzeko. Hau da, nagusiki japoniar sukaldaritzan erabiltzen den wasabia baliatu dute,... [+]


Esfingea haizeak zizelkatu zuen

New Yorkeko Unibertsitateko ikerlari talde batek esperimentu bat egin  berri du, Gizako esfingearen materialak eta eraiki zuten garaiko baldintza klimatikoak imitatuz.


Eternitatearen usaina

Antzinako Egipton, momifikazio prozesuan, zenbait organo ontzi kanopotan sartzen zituzten, eta hainbat substantziaz osatutako baltsamoak erabiltzen zituzten horiek kontserbatzeko.


Gela Berdeko hegaztiak

Duela 3.300 urte inguru, Meritaton printzesa, Akhenaton faraoiaren eta Nefertitiren alaba zaharrena, Tell al-Amarnako Iparraldeko jauregian bizi izan zen.


Rosetta harria etxera!

 Egiptoar arkeologo talde batek Rosetta harria Egiptora itzultzeko eskaera egin dio British Museumi.


2021-04-28 | Ander Perez
Maria Luz Mangado. Egiptologoa
“Zerbait aurkitu arte beti ibiltzen gara fikzioaren eta errealitatearen arteko marran”

Orain dela 3.400 urte inguru eraikitako hiri baten arrastoak aurkitu ditu arkeologo talde batek Luxorren, Egipton, Nilo ibaiaren ertzetako batean. Amenhotep III faraoiaren garaiko hiria da (k.a. 1390-1352), haren semeak, Akenaton faraoiak hiriburu berri bat sortzeko atzean utzi... [+]


Ramses II.aren bidaia Parisera

Le Bourget (Île-de-France), 1976ko irailaren 26a. Ramses II.a faraoiaren momia zeraman hegazkin militarrak lur hartu zuen.


Antzinako Egiptoko ogia dastatzen

Sorbonako Unibertsitateko Adeline Bats ikerlariak arkeologia esperimentaleko proiektu bat gauzatu berri du: ogia antzinako egiptoarrek bezala egitea lortu du, tresna, prozesu eta lehengai berberak erabiliz.


Egiptoar tratamendu ginekologikoa

Antzinako Egiptoko hainbat papirotan jasota dagoenez, arazo ginekologikoak arintzeko asmoz, fumigazio baginalak erabiltzen zituzten, baina orain arte, idatzizko erreferentzia horiez gain, ez zen horren froga fisikorik aurkitu.


Nilometroak ekonomia aurreikusteko

Nilometroak Nilo ibaiaren ibilgu naturaletik hurbil eraikitzen zituzten era askotako eskalak ziren: eraikin konplexuak ziren batzuk, beste batzuk putzu soilak edo harrian zulatutako eskailerak. Antzinako Egipton, basamortua zeharkatzen duen Nilo ibaia funtsezkoa zen nekazaritzan... [+]


Zerua, burdina eta uteroa

Hiru kontzeptuok aztertu eta antzinako egiptoarren sinesmenekin lotu ditu Brown unibertsitateko (AEB) Victoria Almansa Villatoro egiptologoak (Journal of Egyptian Archaeology).


Emakumeak historian
Nitokris existitu zen?

Egipto, K.a 2162 edo 2191. Nitokris faraoiaren bi urteko erregealdia amaitu zen eta, hala, VI. dinastia amaitu eta Egiptoko lehen tarteko aroa hasi zen.


Zazpi urte segundo baterako

Nesiamon duela 3.000 urte inguru Karnakeko Amonen tenpluan jardun zuen apaiz egiptoarra izan zen eta haren momia Leedseko (Ingalaterra) museoan egon da 1823az geroztik.


Janaria nola gorde duela 3.000 urte

Alexandriatik 75 kilometrora dagoen Tell Abqain aztarnategian, Ramses II.aren garaian (K.a. 1279-1213) eraikitako gotorlekuaren arrastoen artean, zerealak eta beste jaki batzuk kontserbatzeko bi biltegi aurkitu dituzte.


Eguneraketa berriak daude