Abiada hartzen hasteko

abiadura handiko trena
POBREZIA ERLATIBOA (Wikipediaren arabera): “Garapen bidean dagoen gizarte batean, adibidez, bizitzeko ‘beharrezko’ produktuak janaria eta jantzi batzuk besterik ez dira; garatutako herrialdeetan, berriz, ‘beharrezko’ gauzen artean hilean behin ateratzea edo Gabonetako opariak daude. Bizitzeko behar denaren kontzeptua, eta ondorioz pobreziaren kontzeptu hau, erlatibo da, bizi garen gizartearen araberakoa”.


Espainiako Estatistika Institutuaren (INE) arabera, bost pertsonatik bat bizi da egoera horretan, %20tik gora. EAEn kopurua %9,4koa da eta Nafarroan %7,4koa. Baina ezaguna da egungo egoera okerragoa dela, INEren inkesta hau 2009an egin baitzen, eta 2008ko diru-sarrerekin. Denok dakigu, gizarteko eremu zabalentzat, 2008tik ona bizimaila biziki kaskartu dela. Ez dago zalantzarik, hemendik urtebete edo bira, oraingo diru sarrerek behera egingo dute jende askorentzat. Oraintsu, adibidez, iraupen luzeko milioi erdi langabetu 425 euroko laguntzarik gabe utzi du Espainiako Gobernuak. Hego Euskal Herriko pobrezia erlatiboaren datuak Estatu osoko onenak dira, baina hauek ere handituz jarraituko dute, egoera ekonomiko-sozialak okerrera jarraituko duelako.

Norbera ekonomialaria izan gabe akaso ausarta da aurrera begirako halako aurreikuspen gaiztoak egiten aritzea, baina bizi diren garaiekin eta adierazle ekonomiko eta politikoak elkar gurutzatuz, ausartagoa aurreikuspen onak egitea da, baita ekonomialaria izanda ere.

Kontua da egoerari aurre egin nahian, gure gobernuek errezeta neoliberalekin ase nahi dituztela finantza merkatuak eta sakrifizioaren aldarean jartzen ari direla ongizate gizartearen zutoin sakratuetako batzuk. Noiz arte? Hor dago gakoa, inork ez dakiela zenbateko sakrifizioa beharko duten diruaren jainkoek. Istilu eta protesta ugariren ondoren, Frantzian udazkenean onartu zen erretreten erreforma. Espainian hilaren bukaeran onartuko da, nekez pentsa baitaiteke gizarte mailan dagoen mobilizazio ahalmenarekin PSOEren erreforma berri hau gerarazi daitekeenik. Orain arteko lan erreformaren bidetik, EAJk bere abstentzioarekin –edo onarpenarekin– aurrerabidea emango dio eta listo.

Eta horrexegatik, hain zuzen, 27ko greba orokorrerako deialdia zentzuz betea da, jakinik tren hori gerarazteko baldintzarik ez dagoela, entzun dadila protesta ahalik eta ozenen eta balio dezala krisiaz hitz egiteko, nola iritsi garen honaino finantza kapitalaren aginduz, eta nola ez dagoen irtenbide duinik bide beretik. Denak adierazten du garai latzak datozela eta horiek klabe askoz sakonagoekin bideratu beharko dira, eta protestek balio behar dute baita ere norabide berri hori elikatzeko. Elkartasuna, banaketa, kontsumo aldaketa, deshazkundea... horiek dira bultzatu beharreko uholde berriak. Eta batez ere behingoz lortzeko desarroilismora bideratzen den diruaren zatirik handiena ikerketara bidera dadila, hori bai, ikerketa lerroaren oinarria aldatuz: “ea gutxiagorekin nola hobeto bizi”, hori da mendebaldeko gizarte eredu honek bideratzeke duen ikasgairik nagusiena.

Gero eta gehiago entzuten da petrolioaren gailurraren gaia, eta apurka joango da zehaztuz gainera. Oraindik ez da gizarteratu energiaren krisia nola kateatuko zaion egun bizi dugun krisiari, baina hori ere badator edo gurean da jada. Horregatik, 27ko greban ezin gara pentsioei begira bakarrik geratu, eredu oso bat da dantzan dagoena... Marrazoek norantz tiratuko duten garbi dago. Justizia soziala, banaketa, elkartasuna, desazkundea eta oreka ekologikoan sinesten dugunok beste norabidean egin beharko dugu. Ez dago beste erremediorik. Zer hobea urtea egiazko bizitza ariketekin hastea baino?

Azkenak
Berwick eta gu

Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]


Zerbitzu publikoak: motozerrari bidea erraztu ala basoa garbitu?

Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]


2025-04-16 | Haritz Arabaolaza
Hizkuntza

Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]


Leku ‘kuttunak’

Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]


2025-04-16 | Rober Gutiérrez
Trebetasunak

Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]


2025-04-16 | Euskal Irratiak
Mikel Epaltza
“Nire etxea utzi nuen ETAk nazioarteko begiraleen esku armak utz zitzan”

Atxik Berrituz giristino taldeak Kristauak Euskal Herriko bake prozesuan liburua argitaratu du Maiatz argitaletxearekin. Giristinoek euskal bake prozesuan zer nolako engaiamendua ukan duten irakur daiteke, lekukotasunen bidez.


Ertzaintza handitu eta 8.000 polizia nahi ditu Jaurlaritzak 2030erako

Ertzaintzarekin bigarren negoziazio mahaia ireki du Bigen Zupiriak, martxoan ERNE, ESAN eta SIPErekin ertzainei urteko soldata gutxienez 4.200 euro igotzea adostu ostean. Agente kopurua areagotzeko plan horretan Arkautiko (Araba) akademiak "berebiziko... [+]


Iñaki Bakero (Erriberan Euskaraz)
“Batzuek ez gaituzte hemen nahi, baina bagaude”

Maiatzaren 17an Erriberako lehenengo Euskararen Eguna eginen da Arguedasen, sortu berri den eta eskualdeko hamaika elkarte eta eragile biltzen dituen Erriberan Euskaraz sareak antolatuta


Aguraingo Udalak atzera bota du 50.000 plaka fotovoltaiko instalatzeko proiektua

EH Bilduk aurkeztutako mozioa onartu dute osoko bilkuran. Udalak egitasmoa sustatzen duen enpresari, Cañaveras Solarri eskatu dio proiektuak ez ditzala hartu balio estrategiko handiko gisa kalifikatutako nekazaritza lurrak, eta gune populatuetatik gutxienez 500 metroko... [+]


2025-04-16 | Sustatu
Bi hilabete igaro dira eta berdin gaude: IP blokeoak dozenaka euskal webguneren kontra futbola dagoenean

Duela egun batzuk iragarri zuen Puntueu-ek La Ligaren blokeoak euskal domeinuei eragiten dien kaltea monitorizatuko zuela. Asteburu honetan izan dira partiduak, hain zuzen, eta monitorizazioaren datuak hor daude, penagarriak dira.


Eguneraketa berriak daude