Hori iraulketa hori, Kataluniako orga politikoarena! Itxuraz bai behintzat. Bitan pentsatu gabe atera zen PPko bozemaile bat erranik: “Aldakuntza nahi zuen jendeak eta hemen dugu” edo horrelako zerbait. Nago, ordea, ez dela aldakuntzarik gertatu, aldakuntza saio baten porrota baizik, eta horren ordez jendeak aurreko segurtasunera itzultzera deliberatu duela: kataluniar nazionalismo sosegatu eta pragmatikoa nagusi, espainiar nazionalismoaren banaketa “naturalagoa” PP eta PSOE artean (bai, PSOE diot nahita, PSOEk batik bat eraman duelako PSC porrotera), kataluniar nazionalismo ezkertiarraren postu-galera bere aurrekoraino…
Kataluniarren aldakuntza nahia, nonbait adierazi bada, 2006ko emaitzetan izan zen, hiru alderditako gobernua ahalbidetu zuten haietan. Alta, porrot egin du gero saioak. Batetik, PSOEk, erranik doa, urkabera bidali duelako PSC, bertzeak bertze kataluniarrei gorrarena eta oro har politika neoliberalari men egiteagatik. Bertzetik, ERCk meritu propioengatik irabazi du bere zigorra: berau zen, dudarik ez, gehien arriskatu zuena PSCrekin gobernu koalizioan sartzean, eta postura ausarta (egokia, nik uste) ipini zuen partidan, baina geroko jokaldietan ausarta bezain azkarra izan ez, eta noraezean ibili da (ahaztu gabe PSCren porrotak gobernukideena ekarri behar zuela, hein batean edo bertzean).

Hautesle anitzek, bada, aldatzeko saioaren porrota ikusirik, beren aurreko babeslekura jo izan dute, nire ustez, hauteskunde hauetan, atzera egin dute nazionalismoaren eta ezkertiartasunaren transbertsaltasunaren aldeko apustu hartan. Botoa PSCri baino gehiago PSOEri eman nahi izan ziotenetako ez gutxik, PPri eman diote orain, antza, eta PSCri sozialista ez hain nazionalistenak bakarrik gelditu bide zaizkio (ken etxeko egongelan geratu zaizkionak, agian). ERCrekin fidatu zirenetako asko CIUra itzuli dira, edo independentzia sartu nahi izan dute eguneroko menuan, edo etxeko egongelan ere gelditu. Badirudi 2006an kataluniar nazionalismoa gehi ezkertiartasuna vs. eskuina (kataluniar edo espainiar nazionalista) izan zela nola edo hala hautesleen ardatza, eta oraingo honetan, aldiz, espainiar eta kataluniar nazionalismoen artean moldekatu dela. Gauzak horrela, kataluniarrei matxuren artean matxurarik arinena etorri zaielakoan nago, CIU nagusi bihurtu denez.

Aspaldian dugu instalaturik ardatz nazionalista nafar organ, PSN eta UPN/PPren hautua –hau ugazaba, bertzea morroi zintzo–, euskaltzaletasun aktibo edo pasiboagoarekin zerikusirik duten planteamendu guztien aurka, amorruaren amorruz. Orain, baita Katalunian ere porrot egin baldin badu ardatza aldatzeko saioak, zer erran gure ardatz zurrun hau ordezteko aukerez Nafarroan?
EAEn ere, Blancok eta Lopezek erabaki zuten bi nazionalismo arteko ardatza ezartzea orga politikoari, PPrekin osatuz gobernua. Eta ardatz horrek du itxura osoa gurpilen artean jarraitzeko. Baina Katalunian orain gertatu izanaren antzeko zerbait gerta daiteke EAEn bere unean: PSEren aldeko boto anitzen hasierako frustrazioaz gain, hain larri baitabil Lopez PPri eskutik heldua, eta Zapateroren infernuak kiskal baitezake PSE.

Nazionalismoen arteko ardatz zurrunaren aldera jo dute PSOEk eta PP/UPNk, eta ideologia zurrunaren altzora –tamalez, ideologiaren “adierazle zurruna”ren eragina gurean, Žižek-en gogoeta psikoanalitiko eta politikoak ene burura etorriz– gonbidatzen gaituzte espainiar nazionalismoari uko egiten diogun guztiok.