Eraztun beltza

Antton Olariaga
Gerora urtero egingo zuten bezala, uda hartan lehenengoz ekarri zuten Tinduf-eko kanpamentuetatik. Egun batez, hemengo haurrek bizikletaz txango bat egitea erabaki zuten, baina ez zitzaien bururatu ere egin neskatilak ibiltzen jakingo ote zuen. Alabaina, hark ez zuen halakorik aipatu, eta denak garajetik irten zirelarik, berak atea itxi, eta puska batean geratu zen barnean. Noizbait ere, dingili-dongolo irten zen, hainbat urratu gorputzean, baina bizikleta gainean... Lagunak egun hartan jabetu ziren sahararraren izaera isil bezain irmoaz.

Geroa gurea da izenburua du Ibarretxeren memoria liburuak, baina ez dut uste pasadizo hau jasoa izango duenik, nahiz eta berak kontatua izan. Egun batez, bi idazle espainiar eta EAJko parlamentari batekin agertu gintzaizkion, Sahararako bibliobus bat –ibilgailua– eskatzeko. Idazleak etsiturik zetozen hainbat aldaba jo ostean –Kultura eta Atzerri Ministerioak, Cervantes Institutua...–, eta, ordubeteko solasaldi mamitsua amaitutakoan, harriturik irten ziren gaztelaniazko liburuak garraiatuko zituen bibliobusa zeinek eta Jaurlaritzak bideratuko zuelakoan.

Hori guztia Marokoko Gobernuak Aaiunen erakutsitako doilorkeriak ekarri dit gogora, eta bide batez Mohamed Xukri zena oroitarazi. Idazle marokoarra Mila ahots eta bat gehiago elkarrizketa liburuan honela mintzo zen: “Rîf-en gosete ikaragarri batek joak bizi ginen: jende asko hil zen. Nire bizilagun batzuk, jatekorik ezin lortu, eta etxean inmolatu ziren, ateak eta leihoak barnetik hesituz. Bakarren batek noizbait ere sartzea lortu zuenerako, hilik zeuden.

Gure aitak nire anaia hil zuen, gau eta egun negarrez aritzen zelako, hari emateko ezer eduki ez eta, nahigabeturik, amorrazio aldi batean lepotik heldu zion... Ongi heldu ere, bi egunen buruan hil baitzen. Harrezkero gorrotatu egin nuen aita”. Iruditzen baitzait Marokoko Gobernuak, Espainiaren utzikeria lagun eta Saharako aberastasunak helburu, nolabait ere inmolatu nahi duela bertako populazioa.

Amin Maalouf idazleak esan berri du mundu arabiarrak, bizi duen egoera nahasgarriaren erruz, gaur egun ez duela zer eskainirik. Ulertzen dut –nik neuk ere behin baino gehiagotan izan dut sentipen horixe gurearekiko–, baina ez nago ados. Eta horretaz jabetzeko Mohamed Xukriren obra irakurtzea baino ez dugu. Giro soziopolitiko negargarria gorabehera, lehenengoz haren Ogi hutsa euskaraz irakurri ahal izango dugu, baina ez edonola, Arantzazu Royok zuzenean arabieratik euskarara itzuli baitigu Igela argitaletxean (Erlea aldizkariaren azken alean ere agertu zaigu idazleari buruzko hainbat kontu Iturralde eta Elustondoren bitartez).

Autobiografikotik asko duen liburua Marokon zentsuratua izan zen arren, Xukrik zioen herrialde horretan Algerian, Iraken edo Egipton baino askatasun handiagoa zegoela –eta integrismoa kontrolatuagoa, bestela bera aspaldian hila baitzuten–; eta liburua Juan Goytisoloren aitzinsolasarekin argitaratu zen gaztelaniaz, eta nortzuek eta Tahar Ben Jelloun-ek eta Paul Bowles-ek itzuli zuten frantsesera eta ingelesera.

Gogoan dut Ibarretxe lehendakari ohiak bere eraztun beltza erakutsi zigula, eta nola esan zigun neskatila sahararren oparia zela, eta nazioarteko bileretan oroitarazi egiten ziola, gaia edozein zela ere, oraina bera ukatua zaion Saharako auzia hizpidera ekarri beharra (Gonzalezi buruzkoak esan zituenak liburuan egongo al dira?). Eta, halaber, ezin gogotik kendu laster oraingo Jaurlaritzarekin egin beharreko bilera, izan ere bibliobus ttikiago bat bidaltzeko asmoa baitugu. Eta neure buruari galdera egiten diot, ea nork hartuko gaituen, ea eraztun beltzaren aztarrenik sumatuko ote dugun, ea geroa norena den.

Azkenak
LAB: “Klase elkartasunaren oinarrizko printzipioa da langile migranteei harrera egitea”

Botere sindikalaren inguruko bigarren azterlana argitaratu du Ipar Hegoa fundazioak. 2016an argitaratu zuen lehena eta, beraz, orain 2016 eta 2023 arteko eboluzioa ikus daiteke. Ondorio nagusien berri emateko prentsa agerraldia egin dute ostiral honetan LABeko koordinatzaile... [+]


2025-01-03 | Leire Ibar
Etxegabetzeko arriskuan daude bi familia Burlatan

Burlatan, Nafarroan, bi familia euren etxeetatik kaleratuak izateko arriskuan daude. Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak azaldu duenez, familia bat putre-funts batek bota nahi du, alokairu kontratua berritzea ukatu diolako; beste familia, berriz, etxejabeak bota... [+]


WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms plugina euskaratu du Iametzak

WordPress-en formularioak sortzeko Ninja Forms pluginaren euskaratzea utzita zegoela ikusita, Iametzak bere gain hartu du itzulpena eguneratzeko lana.


Analisia
2025ean etxebizitza zer?

Urte berria hasi dugu, baina etxebizitza arazo oso potoloa bihurtu zaigula aspaldi honetan, hori ez da berria. Hala ere, azkenaldian zabaldu diren datuak ikusita, 2025a mugarri bat markatzekotan dela esan daiteke, eta iragar ezinak diren ondorio sozial eta politikoak antzeman... [+]


Boli Kosta: Frantziako armada kanporatzen duen zazpigarren estatu afrikarra

Joan den asteartean, hilaren 31n, Boli Kostako presidente Alassane Ouattarak iragarri zuen bertan behera utziko zituela Frantziarekiko harreman militarrak. Horren ondorioz, datozen asteetan 1.000 bat soldadu frantses atera beharko dira herrialdetik.


2025-01-03 | Leire Ibar
2025etik aurrera, Hego Euskal Herrian alokairuak gehienez %2,2 igoko dira berritzean

Espainiako Estatistika Institutuak erreferentziazko indize berria argitaratu du urtarrilaren 2an. Horren arabera, alokairuen prezioak gehienez %2,2 garestitu ahalko dira urtean. Indize hau 2023ko maiatzaren 25ean indarrean sartu zen Etxebizitza Legearen ondorio da, eta data... [+]


2025-01-03 | Gedar
Pertsona afroamerikar bat kolpeka erail dute kartzelariek AEBetako espetxe batean

Hiru funtzionariok jipoitu zuten Robert Brooks, eskuak bizkarrera lotuta zituela. Hurrengo egunean hil zen, eta autopsiak dio asfixia izan zela heriotzaren kausa.


2025-01-03 | ARGIA
Surf irakasle batentzat 85 urteko kartzela zigor-eskaera, adin txikikoei sexu gehiegikeriak egiteagatik

Gipuzkoako Fiskaltzaren ustez, 40 urteko irakasle hondarribiarrak 9 eta 17 urte arteko hamaika adin txikikori sexu gehiegikeriak egin zizkien 2011 eta 2021 urte artean. 2021ean kartzelatu zuten, bere sei ikaslek salaketa jarri eta gero.


2025-01-03 | Jon Torner Zabala
Espainiako Pilota Federazioa
“Eskura dauzkagun lege-erreminta guztiak baliatuko ditugu Espainiaren eskubideak babesteko”

Askok espero zuen moduan, Nazioarteko Pilota Federazioak Euskadikoa onartu ostean eskubide osoko kide gisa, Espainiako kirol-erakunde, alderdi politiko edota hedabideek erabakiaren aurkako oldarraldia hasi dute, nork beretik presioa eginez. Ostegunean, Espainiako Pilota... [+]


Euskararen kontrako oldarraldia salatzeko pintaketak egin dituzte epaitegietan eta CCOO eta UGTren egoitzetan

Baionako eta Donostiako epaitegiak margotu ostean, ostegun gauean Eibarko epaitegian pintaketa egin dute zenbait ekintzailek. "Oldarraldia gelditu" idatzi dute eta pintura berdea jaurti diote eraikinari. Abenduan, CCOO sindikatuaren egoitza ugari margotu dituzte, baita... [+]


Segi dezala akelarre antifaxistak

FERMIN MUGURUZA  40. URTEURRENA
Noiz: abenduaren 21ean.
Non: Bilbo Arenan.

-------------------------------------------

Urtero janzten da festa giroz Bilbo abenduaren 21ean. Sagardoa eta taloa protagonista, San Tomas eguneko azoka eguna da. Aurten, gainera,... [+]


Sostengua adierazi diote Marieniako lurren aldeko borrokari hogei kolektibok

Kanboko Marienia eremuan etxebizitzak eraikitzeko proiektua badu Bouygues Immobilier agentziak. "Elkarlanaren bidez" zein "indar harremana" mantenduta, proiektua ezeztatzeko borroka eramateko determinazioa plazaratu dute adierazpen bateratu... [+]


Kultur transmisioa feminismotik zikloa izanen dute asteburuan Beran

Goldatz talde feministak antolatua, ortziralean, urtarrilaren 3an, Jantzari dokumentala proiektatuko dute Beralandetan (17:30ean) eta biharamunean, urtarrilaren 4an, Berako bestetako tradizioak aztergai izanen dituzte Maggie Bullen antropologoarekin leku berean (10:30).


Zunda bat Eguzkitik inoizko gertuen igaro da, arrakastaz

NASAren Parker zunda 6,1 milioi kilometroko distantziara arte gerturatu da Eguzkiaren azalera, bere misioaren lehen gerturatzean. Hala, Eguzkitik inoizko gertuen egon den objeku artifiziala bilakatu da. 692.000 kilometro orduko abiaduran igaro da, eta jasotako datuak funtsezkoak... [+]


Langile bat hil da Zornotzan, Forest Trafic SL enpresan

Boroa industrialdean hil zen 41 urteko I.P.C langilea, abenduaren 30ean biltegiko inbentarioa egiten ari zenean. ELA eta LAB sindikatuek, eta Jaurlaritzako Segurtasun Sailak eman dute istripuaren berri.


Eguneraketa berriak daude