Autokonpostatzea
Aditu, erakunde eta eragile guztiak ados dira autokonpostatzea dela hondakin organikoa tratatzeko modu burutsu eta garbiena. Materia ustelgarria norberak etxean konpostatzen du, eta ondorioz, energia eta dirua aurrezten dira, eta osasunarentzat nahiz klimarentzat arazoa izan litekeen materia organikoa, zirkuitutik kanpo geratzen da. Konpostaren kalitatea karbono/nitrogeno erlazioak baldintzatzen du eta nahikoa da konpostatze prozesuari karbono gehiago emango dion zerrauts, ezpal eta halakoak botatzea kalitate txukuneko produktua lortzeko.
Autokonposta betidanik egin izan da etxe eta baserrietan, baina urte batzuetatik hona, erakundeek prebentzio metodo hori bultzatu izan dute herritarren artean. Gipuzkoako Aldundiak 2005ean hasi zuen autokonpostadorak banatzeko kanpaina eta egun 8.000 baino gehiago banatu ditu mankomunitateen artean. Bizkaian, Uribe-Kosta, Txorierri eta Enkartazioetan egindako kanpaina eta ikastaroekin 3.000 kilo konpost bildu zen 2009an eta Nafarroan, etxeko konpost hoberena saritzeko ekimena antolatu berri dute Hondakinen Partzuergoak eta Iruñerriko Mankomunitateak –2006tik egiten dituzte horrelako kanpainak–. Dena den, oraindik oso kopuru txikitan egiten da autokonposta. Nafarroan, esaterako, 2.037 familia ari dira ofizialki sistema hori erabiltzen, erkidegoak dituen 620.000 biztanleren artean.
Zenbait lekutan baina, anekdota hutsa izatetik hondakin kopurua murrizteko faktore garrantzitsu izatera pasa da autokonpostatzea. Oiartzunen, adibidez, 3.600 familiatik 600 inguruk egiten dute konposta etxean eta hilean 33.000 kilotik gora hondakin organiko ateratzen omen dute zirkuitutik. Hernanin eta Usurbilen ere zifra ikusgarriak lortu dira atez ateko bilketa hasi aurretik egindako kanpainetan. Besteak beste, zabor tasan %40ko hobariak dituzte herri horietan autokonposta egiten dutenek.
"Gure bizitzak haienak baino garrantzitsuagoak dira", esan dio Israelgo armadako soldadu batek Israelgo komunikabide bati.
Joan den uztailean, hilabete batez, 127 gaztek 400 kilometroko espedizioa oinez egin dute Euskal Herrian gaindi. Abenturazale haiek Jzioquitarrak deitzen dira eta 30 egunez, 27 herri bisitatu eta hainbat euskal eragile ezagutu dituzte. Aurten, EuskarAbenturako helburuak aise... [+]
EAEko hiru hiriburuetan udako jaiak ospatzearekin batera, etorri dira, berriz ere, ostalaritzako patronalaren kexuak jai herrikoien aurka. Gipuzkoako Ostalaritzaren elkarteak Gipuzkoako Foru Aldundiari eskatu dio Arabakoaren bidea jarraitzeko, eta txosnei eta kale saltzaileei... [+]
Palestinarekin Elkartasuna ekimenak antolatu du Aste Nagusian Israel borrokatu lelopean. Bilboko Aste Nagusiaren bezperan, ostiralean, 19:00etan, egingo dute mobilizazioa.
Poloniako Fiskaltza Nazionaleko bozeramaileak adierazi du euskal kazetaria oraindik formalki akusatu ez badute ere, “legearen arabera auzi-ihesean akusatua” izan daitekeela. Gonzalez preso trukean sartzeko erabakia Washingtonetik etorri zen, baina Poloniako zerbitzu... [+]
Donostian jaioa, urte mordoxka bat Alkizan eman zituen bizitzen, baserri batean. Inguratzen zuen naturak lilura sortzen zion. Margolari gisa egin da ezagun, nagusiki.
Hamasen erasoaren ezohiko muntak, eta Israelgo gerra-kabineteak hari emandako erantzunaren desmasiak zerikusi zuzena dute ondorio geopolitikoen sakonerarekin. Ekialde Ertainean eta nazioarteko aliantzetan aldaketak eragin ditu genozidioak: Israelek zer irabazi eta galdu du?... [+]
Munduko bigarren gizonik aberatsena, Elon Musk, gezurrak eta mezu sektarioak hedatzen, propaganda egiten ari zaio Donald Trumpi, inkestek gero eta gehiagotan diotenean Kamala Harris izango dela AEBetako hurrengo presidentea.
Gutxienez 10.000 hektarea kiskali dira Atenasetik gertu, eta dozenaka etxe eta enpresa kiskali dira, EFEk jaso duenez. Greziako Gobernuak suteei aurre egiteko laguntza eskatu dio Europar Batasunari.
Zortzi pertsona atxilotu dituzte Nafarroan, beste biak, berriz, Gasteizen. Horrez gain, Algortako Portu Zaharreko jaietan gertatutako sexu eraso bat salatzeko elkarretaratzea egin dute, astelehenean.
Zirrara eta pasioaren eroale da Arantxa Orbegozo Txitxi (Tolosa, 1962). Bizitza darama eskuetan eta hura eskaintzen dio zuzentzen zaion edonori. Atleta izan da, txirrindularia, eta bere buruari proposatu dizkion beste hainbat diziplinatan aritua. Hala eta guztiz ere, benetan... [+]
96 urterekin eman du azken hatsa. Nafarroa Garaian zein Euskal Herri osoan, mendizaletasunaren aitzindarietako bat izan zen, Angel Oloron senarrarekin batera.
Abuztu hasierarekin batera, bero, idorte eta su arriskuak altuak dira mendiguneetan. Arriskuen murrizteko nahian, 2021tik, Lapurdi eta Nafarroako mendigunea osatzen duten hiriek zonbait protokolo eta konbentziotan elkartu dira, mugaz gaindi. Horien artean, “Gure... [+]