Bertso esaldia

Aitor Albistur
Aitor AlbisturLander Arbelaitz
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
I
Artze-k azaldu zuen
problemaren funtsa
eta bere mezua  
dakart nik honuntza.
Ikastoletan jaso
badugu hezkuntza
euskarari eskaini
beharko laguntza,
herri baten arnasa
delako hizkuntza.
II
Nahiz euskaldun sentitu
hainbat eta hainbat
zinez ba ote garen
zalantza badaukat:
bihotza euskalduna
ei dugu erabat,
baina, erdaraz mintzo
gara etxetik at...
Hala ezin daiteke
suspertu herri bat.
III
Adibidez, dendara
sartzean galdezka
gazteleraz mintzatu
ohi gara gu, ezta?
Txip aldaketa hori
egitera presta;
pentsatze hutsak sortzen
digu hainbat kezka,
baina, ahalegintzea
horren zaila ez da.
IV
Lau haizeetara hasi
orduko zabaltzen
haizea zurrunbilo
bilakatu al zen?
Euskararen sugarra
ari da itzaltzen...
orain ez du txingarra
besterik azaltzen
ta gaitzerdi hausporik
ez badugu galtzen.
V
Zer gerta dakiokeen
daki ondorenak...
biziraungo duela
esan dit barrenak.
Horretarako batu
ditzagun kemenak,
euskara erabiliz
euskaldun garenak.
Noizbait ikasiko du
gaur ez dakienak.
VI
Ez ote gara ari
kontzeptuak nahasten?
Ez al zaigu euskara
norena den ahazten?
Artze-k argitu zidan
niri azkenik-azken:
euskaldunok euskaraz
ez bagara hasten
erdaldun bat nolatan
hasiko da ikasten?
VII
Gure herria oso
anitza delako
euskaldunez gain daude
hainbat bestelako.
Euskara hartu behar
lukete aintzako
eta ulertzen behintzat
saiatu beharko...
Lortu ez duena da
nahi ez duelako.
VIII
Errurik ez du, baina,
euskotarra denak
erdaraz mintzatzean
euskaldun gehienak.
Gure baitan dauzkagu
irtenbide denak...
Ez ditu entzun behar
hain sermoi ozenak
bere hizkuntza zein den
garbi dakienak.
IX
Gure errua onartzen
ez dugu jakiten,
baina, neurea behintzat
ez dut ekiditen.
Buruari jardunda
asko eragiten:
euskara gabe ezin
banaiz plazara irten
bihartik hasiko naiz
beti hitzegiten!
X
Gure herria oso
anitza delako
euskaldunez gain daude
hainbat bestelako.
Euskara har dezagun
guztiok aintzako!
Denok geure moduan
lagundu beharko
euskara hiltzerik inork
nahi ez duelako.

XI
Artze bere garaian
ez zegoen pozik,
ez zuelako gura
hain herri eskasik.
Kontuak kontu denok
ahaztu dugu kasik
herriak ez duela
sortu euskal hitzik,
euskarak herri egin
gaituela baizik.

Doinua: “Lagundurikan danoi”.

Bidali zure sortak bertsoak@argia.eus helbidera. Aukeratuak orri honetan argitaratuko ditugu.

Azkenak
Gure gorputza gudu zelai bat da

Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]


“Irtenbidea Polizia kopurua handitzea balitz, arazoa jadanik konponduta legoke”

Albiste izan da Gasteizko Errota auzoa azken asteetan, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak burutzen baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]


2024-11-25 | ARGIA
A-25: mugimendu feministak gizonei dei egin die konplizitatea eta justifikazioa desagerrarazteko konpromisoa hartzera

Azaroak 25 Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da. Mugimendu feministak Bilbo, Iruñea, Gasteiz, Donostia eta Baionan mobilizazioak egingo ditu. Mugimenduak argitaratu duen manifestuan, 2024an Euskal Herrian eraildako bost emakumeak gogoratu dituzte. Aurtengo... [+]


Udazkena agurtzen negua besarkatzeko

Abenduak hostoen kolore marroia dauka: lurrean, intxaurrondo biluziaren azpian, geratu diren hostoena. Intxaurrondoak bukatu du bere zikloa. Atseden hartzera doa: zuztarrak indartuz, elikatuz, nutritzea du helburu. Barrura begira, barrenak osatzeko garaian dago, orain arte egin... [+]


2024-11-25 | Iñaki Sanz-Azkue
Sugandila bat “ezer ez dagoen lekuan”

Asko hitz egiten da basoaz azken aldian. Basoak berreskuratzeaz, basoak sortzeaz eta basoaren hedadura zabaltzeaz entzungo duzu sarri. Eta ekintza ona izan daiteke zalantzarik gabe, ekosistema moduan duen balioa handia delako. Baina, basoari jartzen diogun atentzio eta indar... [+]


2024-11-25 | Jakoba Errekondo
Birigarroak zirinetan heriotza

Datozen 100-150 egunak erdi lo negukatzen igaroko dituzte landare askok. Beren jakiak sortzeko nahitaezkoak dituzten hostoak askatu eta aurreko 200-250 egunetan metatutako erreserbei esker biziko dira.


2024-11-25 | Garazi Zabaleta
Gaztaina feria basaburuan
Gaztainadiak eta gaztainaren kultura protagonista

Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]


Funtsezkoa jendea da

Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]


Lanbroa

Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]


Euskaraz bizitzeko, Euskararen Errepublika

Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]


2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Amillubi proiektuak lehen urtea ospatuko du abenduaren 1ean

Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]


Gazako %36 guztiz suntsitu dute, base militarrekin lurraldearen kontrola segurtatzeko

Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]


Eguneraketa berriak daude