Henri Dunant eta Solferinoko gurutzea

Gurutze Gorriaren sortzailea
www.drk.de
Heiden (Suitza), 1910eko urriaren 30a. Henri Dunant negozio gizon, filantropo eta ekintzaile humanitario suitzarra hil zen 88 urte zituela, Bakearen Nobel Saria jaso eta bederatzi urtera.

Askoz lehenago, 1859an, Dunant Italiara joan zen negozio bidaian eta Solferinoko gudu odoltsuaren lekuko izan zen. Austriarren eta Piamonteko eta Frantziako armaden arteko gatazkak 38.000 hildako eta zauritu utzi zituen, baina horiek guztiak sorosteko aukerarik eta ahaleginik ez zen apenas. Hunkituta, Dunantek zibilak biltzeari ekin zion, materiala erosi zuen eta ospitalea prestatzen lagundu zuen. Alde bateko zein besteko zaurituak zaintzeko konbentzitu zituen bertakoak eta, gainera, frantziarrek atzemandako mediku austriarrak askatzea lortu zuen, hauek ere lan egin ahal zezaten.

Solferinoko izugarrikerien oihartzuna Euskal Herrira iritsi zen. Guduan jasotako zaurien ondorioz euskaldun bat itsu geratu zen, eta Jean Baptiste Elizanburuk Solferinoko itsua kopla sorta ezaguna idatzi zuen. Honela dio bigarren ahapaldiak:

Zorigaitzean baitut ikusi
Solferino-ko hegia!
Alferrikan dut geroztik deitzen
Iguzkiaren argia

Dunantek, aldiz, prosan jaso zituen han bizitakoak, 1862an argitaratutako Solferinoko oroimena lanean. Guduaren nondik norakoez eta ondorioez jarduteaz gain, etorkizunean zauritutako herritarrak eta soldaduak zaintzeko erakunde neutrala sortzeko beharra aipatu zuen liburuan. Europako buruzagi politiko eta militarren artean banatu zituen kopiak .

Genevako Ongizate Publikorako Elkarteko presidente Gustave Moynierrek gogo onez hartu zuen Dunanten proposamena, eta elkarteak gaia jorratzeko bilera egin zuen 1863ko otsailaren 9an. Bileran bost kidek –Dunantek berak eta beste lauk– osatutako batzordea sortzea erabaki zuten. Batzordea handik gutxira bildu zen lehenengoz, otsailaren 17an, eta, sinbolo ezaguna geroago erabiltzen hasi arren, egun hartantxe sortu zen Nazioarteko Gurutze Gorria.

Azkenak
Frantziako Estatu Kontseiluak Palestinak irabaziko du Kolektiboaren desegitea onartu du

Okzitaniako Tolosako elkartea da aipatu kolektiboa eta Frantziako Gobernuak dekretuz desegin zuen 2022an. Orain Estatu Kontseilua gobernuaren erabakia egokia dela berretsi du.


Izan, badira salbuespen legeak, bai horixe!

Sare Herritarrak antolatuta, pasa den urtarrilaren 11n Bilboko kaleak bete zituen manifestazio jendetsuaren ondoren, berriz sortu da eztabaida, euskal presoei salbuespen legeriarik aplikatzen ote zaion. Gure iritzia azaltzen saiatuko gara.

Espetxe politikan aldaketa nabarmena... [+]


Zedarriak, armagintza, zoru etikoa eta langileok

Duela gutxi think tank izateko jaioa omen den Zedarriak bere 6. txostena aurkeztu zuen. Beren web orrialdean azaltzen dutenaren arabera, zedarriak ebidentea ez den bidea topatzeko erreferentziak dira. Hots, hiru probintzietako jendarteari bidea markatzeko ekimena. Agerraldi... [+]


Eskoziako Lur Garaietan otsoa sartzea klima-larrialdirako onuragarria izango dela iradoki dute

Eskoziako Lur Garaietara otsoak itzularazteak basoak bere onera ekartzen lagunduko lukeela adierazi dute Leeds unibertsitateko ikertzaileek.. Horrek, era berean, klima-larrialdiari aurre egiteko balioko lukeela baieztatu dute, basoek atmosferako karbono-dioxidoa xurgatuko... [+]


Ágredok dioenez, zortzi bat ordu eman zituen ziegako zoruan etzanda Ertzaintzak ospitalera eraman aurretik

Karen Daniela Ágredok dioenez, atxilotu zutenean berak ez zuen ertzainik zauritu, haiek lurrera bota zuten eta konortea galdu zuen. Ondoren, Ertzaintzaren komisariaren zoruan iratzartu zen eta handik ospitalera eraman zuten.


Hiuzz + Bloñ + Adur
Lete ravero bat Iruñean

Hiuzz + Bloñ + Adur
Noiz: otsailaren 15ean.
Non: Iruñeko Aitzina tabernan (Egun Motelak kolektiboa).

--------------------------------------------

Larunbat goiza Iruñean. Neguko eguzkitan lanera doazen gizon –eta ez gizon– bakarti batzuk... [+]


Lorpen baten berri: Nafarroako Museoan Irulegiko Eskua euskaraz bisitatu daiteke

Hizkuntz Eskubideen Behatokiak jaso ditu kexak: bisita gidatuak gaztelania hutsean, eta sarrerako zerbitzuetan ere bai. Bitxia da kontua: baskoien mintzairaren hitzak dituela uste den brontzezko objektua ikustera joan... eta azalpenak gaztelaniaz. Kexek eragina izan dute, eta... [+]


Bideojokoen erabilera handitu egin da helduen artean, Ipsosen arabera

Julen Linazaroso Macsonrisas-eko kideak azaldu duenez, sari-bolek, harrapakin-kutxek eta enparauek bideojokoetan ordu gehiago jokatzea dute helburu. 35 eta 64 urteko pertsonen artean bideojokoen erabilerak gora egin du 2023tik 2024ra, Ipsosek emandako datuen arabera.


2025-02-21 | Euskal Irratiak
Boliviako laborari talde bat sustengatuko dute Xiberoatik

Zubiak eraiki Xiberoa eta Boliviaren artean. Badu jadanik 16 urte Boliviaren aldeko elkartea sortu zela Xiberoan. Azken urteetan, La Paz hiriko El Alto auzoko eskola bat, emazteen etxe baten sortzea, dendarien dinamikak edota tokiko irrati bat sustengatu dituzte.


Osasunbidean 11 medikuk 17.000 euro irabazten dituzte hilero

Ostegunean egoera hori ikertzeko eta zuzentzeko eskatu dio EH Bilduk Nafarroako Gobernuari legebiltzarreko osoko bilkuran. UPNk eta PPk bat egin dute eskaerarekin, eta Osasun Departamentuak urtebete du ikerketa gauzatzeko.


“Oldarraldi faxistari” galga jartzeko deia Errenterian

Oldarraldi faxistaren aurrean askatasuna leloarekin manifestaziora deitu dute dozenaka herritarrek. Ostiralean —hilak 21— 19:00etan Herriko Plazatik abiatuko da protesta, eta ahalik eta jendetsuena izatea nahi dute deitzaileek, faxismoaren oldarraldiari galga... [+]


Eguneraketa berriak daude