Germinal 33

Itxaro Borda
Gaizka Iroz
Greba egunak herrokatzen ditugu erretreten erreforma likitsaren salatzeko. Manifestaldi kopurutsuak bukatzean, Baionako udaletxe plazan mintzo direnek hurrengo hitzordua finkatzen digute, bazterretan zenbait marmazika dabiltzala: zergatik balio du noizbehinkako mugimendu batean soldata galtzeak, astebeteko greba mugagabea eramatea aski litekeelarik? Trenak, kamioiak, metroak geldi daitezela, eskolak, postak, lantegi pribatuak, paralisia dezagun hiritar xeheenaren errespeturik ez daukan gobernuarekiko herrialde hau.

Herresteriak baliatzen dituen tegi fiskalak suntsituko dituzte. Ez dute aberatsenen probetxuz dagoen tapakia ukituko. Fillonek gai hori ez dela tabu erran berri duen arren, Sarkozyk errepikatzen du ez datekeela zergak (dirudun okituentzat noski) emendatuko dituen lehendakaria. Fiskalitatea beraz funtsezko injustizien bermarri altxatzen zaigu, obretan bezain diskurtsoetan. Erretreten gaia berdin. Haurretaz axolatuz lanean ari izan direnen emazteentzat bereziki, langile-bizitza osoan gainera gizonezkoek baino %20 apalagoko sosa sakelaratzen dutela oroituz. Emaztearen independentzia ekonomikoa da zalantzan jartzen. Galda dezakegu, ez denez hori erreforma honen xede ez aitortuetarik bat gizarte patriarkala zuriaren berrantolatzeko. Emazteak alaina emigratuak bezala –udako gobernarien rom delakoen kontrako histeria lekuko– sobera daude lantokietan. Batez ere behe-mailako zereginetan. Hilabetesari urrienetan.

Aipatzen digute erretreten sistema salbatzekoa dela, baina aldaketaz aldaketa azkenean gure belaunaldiei eta ondokoei adin onargarri batean erretiratzeko ahalmena bera zaigu ukatzen. Uste dut erreformak helburu bikoitza duela: bat, kapitalizaziozko erretreta eskaintzen duten enpresa pribatuei bidearen irekitzea –buruzagi gehienak lehendakarien adiskideak dira– eta bi, orain arte banaketaz eta dretxo ezberdinez azpaturiko lan munduaren erraustea. Badu hogei urte lanaren kalterako gerra isila deklaratu dutela neoliberalek.

Ontsa pentsatzen hasi eta garbi dago erretreten salbatzeko dioten eran, kalitate eta soldata egokiekiko lana hobestea litekeela aterabidea. Kotizatzaile haboro baliteke seguritate sozialarentzat, erretreta kaixentzat edo osasunarentzat. Manatzen duen elitea ez da horretan: estatua atzera doa alor publiko anitzetan eta nagusigoak ez du elkartasun egituretan sos pilik ezarri nahi. Laurence Parisot MEDEFeko zuzendariak ez du besterik aldarrikatzen.

Sakrifiziora akuilatzen gaituzte.

CAC 40-eko aho zabalen kezkei hurbilago gaude, etxe zolako eskalearen sumindura gosaioetarik baino. Lortu dute gure buru-muinen setiatzea. Horregatik da hain zaila borrokatzea eta greba egun bateko sosaren xahutzea herritarren eskubideen alde baldin bada ere. Sindikatuek halatan larunbatetako ekintzak iragarri dituzte, baliabide askirik ez duten beharginak biltzeko. Greba, bakarrik baliabide ekonomiko soil arazoa al da? Kotxe berria edo HD ready telebista pantaila erosteko unean bezala? Grebara jotzeko baliabideak metatzea igurikatzen baldin badugu aiduru denbora luze dateke askorentzat. Gutaz plazer dutena egingo dute bitartean eta hondarrean europarrok txinatar arruntenen soldatekiko populu pauperizatuak garateke.

Emile Zolaren Germinal eleberri izugarriko meatzariek ez zuten grebara jaisteko baliabiderik Etienne Lantieren gidaritzapean lana utzi zutenean. Abendu garratz hartan ez zuten irabazi, baina beraien baitan zerbait aldatu zen.

Azkenak
Indusen ibaibideak

Muturreko lehorteak eta euriteak dira beroketa globalak Pakistanen duen inpaktuaren alde agerikoena. Ez dira hain ezagunak, ordea, hondamendiek piztu eta bizkortzen dituzten gaitz sozialak, eta zenbat eta nola oztopatzen duten azken horiek Asiako herrialdearen garapen oso eta... [+]


2024-07-30 | Xabier Iaben
Aragoiko Asabón errekan barna bizikletaz
Pardina eta makien arrastoan

Aragoiko Asabón errekak zeharkatzen duen lurraldeak hainbat ustekabe eder gordetzen ditu. Ez naiz historialaria, eta, hortaz, ez dut halako kronika historiko bat eginen. Bereziki mendizale gisa mintzatuko naiz, aspaldi honetan nire gogoak –nire senak– halako... [+]


2024-07-30 | Mikel Aramendi
Israel, Iran eta bi elefanteak

Hamasen erasoaren ezohiko muntak, eta Israelgo gerra-kabineteak hari emandako erantzunaren desmasiak zerikusi zuzena dute ondorio geopolitikoen sakonerarekin. Ekialde Ertainean eta nazioarteko aliantzetan aldaketak eragin ditu genozidioak: Israelek zer irabazi eta galdu du?... [+]


2024-07-30 | June Fernández
MIGRAZIO-DOLUA
Herrimina trauma bihurtzen da

Herrialde berri batera moldatzeak dakarren astindu identitarioaz gain, migrazio-bidaietan eta berton aurre egin behar dieten indarkeriek oztopatzen dituzte etorkinen bizipenak. Psikoterapia da ondoeza sendatzeko bide bat, baina ez bakarra.


Arantxa Orbegozo 'Txitxi'
“Niretzako bidaiarik politenak mantso doazenak dira”

Zirrara eta pasioaren eroale da Arantxa Orbegozo Txitxi (Tolosa, 1962). Bizitza darama eskuetan eta hura eskaintzen dio zuzentzen zaion edonori. Atleta izan da, txirrindularia, eta bere buruari proposatu dizkion beste hainbat diziplinatan aritua. Hala eta guztiz ere, benetan... [+]


2024-07-30 | ARGIA
Aurtengo hiru disko on eta gomendagarri

ARGIAko erredakzioak aurtengo zortzi hilabeteotan kaleratu diren diskoen artean hiru hautatu ditu, gomendatzeko.


2024-07-30 | ARGIA
Ikus-entzutea merezi duten sei lan

ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei ikus-entzunezko proposamen.


2024-07-30 | ARGIA
Uda honetan irakurtzea merezi duten sei liburu

ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei irakurgai proposamen.


“Musikak erroreari zor dio ondo emandako notari bezainbat”

Aspaldidanik Saran bizi den arren, goiza Bidasoaren ibarrean pasa behar zuenez gero, Hondarribiko parte zaharrean zitatu gaitu Ruper Ordorikak (Oñati, 1958). Goiz eguzkitsuan, puntual eta irribarretsu agertu da maldan gora, konsistorioaren parera, turista gazte kuadrilla... [+]


Gurasobakarrak hautuz
“Txarra eta ona, dena intentsitate handiagoz bizi dugu”

Familiaz, azalpenak eman beharraz, topikoez, askatasunaz, kontziliazioaz, sareaz eta komunitateaz, erru sentimenduaz, ekonomiaz, traba legal eta administratiboez, haurraren eskubide urraketez... solastatu gara, hautuz gurasobakar diren Argider, Junkal, Koldo eta Maitanerekin... [+]


Eguneraketa berriak daude