Buenos Airesen gertatu zen, festa batean. Emakume batek gizon bat liluratu zuen eta hura, pilotua izaki, honela zuzendu zitzaion: “Hegaldatu nirekin. Erakutsiko dizudan eguzki sartzea ezin izango duzu beste inon ikusi”. Emakumeak aurrena uko egin zion, baina gizonak eskuetatik heldu baitzion, eta xarmatu, akaberan onartu egin behar izan zuen proposamena. Hala bada, emakumea beldurrak hilik igo zen hegazkinera, bere bizia pilotuaren esku utzirik. Alabaina, zeruan gora egin zutelarik, gizonak esku horixe ezarri zuen emakumearen belaunetan, eta, masaila eskaintzearekin batera, esan zion: “Musu eman nahi al didazu?”. Emakumea desenkusaka hasi zitzaion: “Musu... maite denari baino ez zaio musu ematen, eta ongi ezagutu ostean betiere. Gainera, orain gutxi alargundu naiz”. Pilotuak, baina, etsi ez, eta ezpainak horzkatu zituen irribarrea atxikitzeko: “Musu ematen ez baldin badidazu, uretara goaz”, eta itsasora zuzendu zuen hegazkin muturra.

Buenos Aireseko zeruan gertatu zen, hegazkin batean. Pilotuak motorrak itzali zituen bidailagunaren musua lortzearren. Eta, emakumeak, izularriturik, ernegaturik, oihu lazgarri bat egin zuen. Río de la Plata aldera amiltzen ari zirela, gizonak adierazi zion ulertzen zuela musukatu nahi ez izatea, itsusia izaki, eta berriro ere lortu zuen emakumearen bihotza hunkitzea. “Neskatila bat zarelako eta beldur zarelako maite zaitut”, esan zion, eta horrekin batera emakumeak musu eman zion. “Hauek eskutxoak! Neskatila baten eskutxoak inondik ere! Emazkidazu betiko!”, hasi zitzaion atzera motorrak piztearekin batera. “Ez dut maingu izateko asmorik!”, erantzun zion emakumeak. “Zu bai graziosa! Nirekin ezkon zaitezela eskatzen ari natzaizu. Zure eskuak maite ditut. Niretzat bakarrik izatea nahi dut”, ausartu zitzaion gizona, eta emakumeak, lotsaz, aitzakiatu zion ordu gutxi batzuk baino ez zirela elkar ezagutzen zutela. “Ikusiko, ikusiko nola ezkontzen zaren nirekin”, amaitu zuen pilotuak, eta baita akaberan lortu ere.

Antoine de Saint-Exupéry eta Consuelo Uncinen arteko pasadizo benetako hau oroitarazi didate azken aldian kasualitatez ikusitako bi filmek, Jane Campion-en Bright star –gogoratu Pianoa filma– eta Michael Hoffmanen Azken geltokia lanek hain zuzen ere. Lehenengoak Leon Tolstoi idazlearen azken egunak jasotzen ditu, eta Sofia –Helen Mirren– emazte aberatsarekin dituen harreman gorabeheratsuak islatzen ditu; bigarrenak ere John Keats poetaren azken hilabeteak laburbildu zituen eta, ados, beharbada haren maitale Fanny jostunak –Abble Cornish– protagonismo handiagoa du poetak berak baino. Bi filmak ederrak dira, beharbada sozialagoa lehenengoa eta poetikoagoa bigarrena, baina bien tempusa eta, funtsean, kontaketa, antzekoak dira, eta nago, idazlearen eta musaren arteko tirabira horretan, ikusleari geratzen zaion irudipen inkontzientean lehenengoa dela garailea, sortzailea alegia, eta, subliminalki, zinematik irtetean idazlea=gizonezkoa binominoa errotua irteten garela, eta inondik ere hura mitifikaturik ageri dela.

Consuelo Uncin-en Memorias de la rosa autobiografia irakurri nuenean, ez nuen atsegin izan emazteak idazleari erakusten zion menpekotasuna eta lilura (“Mezu bat daukazu gizakiei emateko. Ezerk ezin zaitu gelditu. Ezta nik neuk ere”), baina are gutxiago gustatu zitzaidan idazlearen heroi izan behar hura (“Tiro egin diezadatela behar dut, gerra zentzugabe honetan garbi eta aratz sentitzeko beharrizana dut”). Bai harreman hauek bai gaur egungo zineman islatu dizkiguten mailaketa anakroniko hauek zenbaterainoko gaurkotasuna ote duten, horixe galdegiten diot neure buruari.