Gizon onaren bentajak

Aitor Albistur
Nagore Legarreta
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

I

Kaixo Xenpelar idazten dizut
gizon onaren bentajak
jakin ditzazun, nahiz ia entzun
zure ijiji-ajajak.
Ez gara horren señoritoak,
ez gara hain maharajak…
Edozein etxek nahiko lituzke
gu bezalako alhajak.

II

Garaiak nola aldatu diren
jakingo balu Txirritak!
Zazpi lan egun dauzka asteak,
baina zuloa patrikak…
Ugaldu dira langintzak eta
ugaldu dira fabrikak:
orain erratza eta fregona
dira gure erremintak.

III
Esnatu eta jeikitzerako,
aita zintzoak bezela,
ondo dakigu seme-alabak
prestatu behar direla.
Honi esnea berotu eta
hari aldatu pardela…
Aritzen denak bakarrik daki
horren erraza ez dela!

IV

Haurtzaindegira eraman eta
lantokirako tartean
soilik dabiltza etxeko lanak
guregandik apartean.
Eta han ere lan egin behar
nagusi denen artean,
behintzat soldata lan egin gabe
etxeratzen den artean…

V
Sutan jartzean probatzen denez
eltzea nolakoa den,
ikustekoa da sukaldean
zeinen mainatsuak garen!
Tortilla sarri prestatu arren
arrautzak bota baino lehen,
jaki guztiak dira gozoak
norberak egin ondoren.

VI

Xaboiak eta leungarriak
aski dituenez beti,
labadorari ere eskerrak
nola eman bageneki!
“Start” sakatu eta gerora
soilik atea ireki…
Gure arropa gobernatzen du
geronek baino hobeki!

VII

Hamaika gailu daude etxean
eta askotan zalantzan
egoten gara behar duguna
ipini aurretik martxan…
Xerrekin edo arroparekin
maiz aritzen gara plantxan,
hartutakoa dagokiena
izateko esperantzan.

VIII

Garbitasuna gure etxean
sarri dago erbestean…
Nahiz maiz garbitu beti aritzen
da gehiagoren eskean!
Aspiradora esku batean
eta trapua bestean,
beltzune asko desagertzen da
gure kopetak belztean.

IX
Kalera ere irteten gara,
nahiz eta gutxi aukeran,
gaurko legeek derrigortuta
abstemioen tankeran.
Tabernariak krisian daude,
sagardogileak greban…
Kotxea hartzen baldin badugu
ezin dugulako edan.

X

Alkoholik gabe bizimodua
denez erabat kaskarra,
egarriaren erruz sarritan
izaten dugu liskarra.
Legea egin zuen pertsona
nahiz izango zen azkarra,
baldin neronek ikusi banu
hautsiko nion bizkarra!

XI

Gaurko gizonak izan behar du
oso gizon zerbitzala,
langile fina etxean eta
kalean berriz formala.
Orain guztia da erdibana
eta eskerrak den hala!
Dena guretzat den egunean
Jaunak anpara gaitzala!

XII
Idatzi dizut Xenpelar, nola
gabiltzan jakin zenezan.
Lazkao-Txikik par egingo du
ez baitu hartzen sorpresan;
baina, mesedez eskatzen dizut,
Txirritari deus ez esan
bizi ez duen garaiagatik
ere sufritu ez dezan.

Doinua: “Eguna pasa lanean eta” edo “Andre txarraren bentajak”.

Bidali zure sortak bertsoak@argia.eus helbidera. Aukeratuak orri honetan argitaratuko ditugu.

Azkenak
Gure gorputza gudu zelai bat da

Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]


“Irtenbidea Polizia kopurua handitzea balitz, arazoa jadanik konponduta legoke”

Albiste izan da Gasteizko Errota auzoa azken asteetan, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak burutzen baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]


2024-11-25 | ARGIA
A-25: mugimendu feministak gizonei dei egin die konplizitatea eta justifikazioa desagerrarazteko konpromisoa hartzera

Azaroak 25 Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da. Mugimendu feministak Bilbo, Iruñea, Gasteiz, Donostia eta Baionan mobilizazioak egingo ditu. Mugimenduak argitaratu duen manifestuan, 2024an Euskal Herrian eraildako bost emakumeak gogoratu dituzte. Aurtengo... [+]


Udazkena agurtzen negua besarkatzeko

Abenduak hostoen kolore marroia dauka: lurrean, intxaurrondo biluziaren azpian, geratu diren hostoena. Intxaurrondoak bukatu du bere zikloa. Atseden hartzera doa: zuztarrak indartuz, elikatuz, nutritzea du helburu. Barrura begira, barrenak osatzeko garaian dago, orain arte egin... [+]


2024-11-25 | Iñaki Sanz-Azkue
Sugandila bat “ezer ez dagoen lekuan”

Asko hitz egiten da basoaz azken aldian. Basoak berreskuratzeaz, basoak sortzeaz eta basoaren hedadura zabaltzeaz entzungo duzu sarri. Eta ekintza ona izan daiteke zalantzarik gabe, ekosistema moduan duen balioa handia delako. Baina, basoari jartzen diogun atentzio eta indar... [+]


2024-11-25 | Jakoba Errekondo
Birigarroak zirinetan heriotza

Datozen 100-150 egunak erdi lo negukatzen igaroko dituzte landare askok. Beren jakiak sortzeko nahitaezkoak dituzten hostoak askatu eta aurreko 200-250 egunetan metatutako erreserbei esker biziko dira.


2024-11-25 | Garazi Zabaleta
Gaztaina feria basaburuan
Gaztainadiak eta gaztainaren kultura protagonista

Nafarroako beste zenbait herritan bezala, duela lauzpabost urte hasi ziren Basaburuan gaztainondoen inguruko lanketarekin. “Bertako gaztain barietateei lotutako ikerketa abiatu zuen Nafarroako Gobernuak, eta orduan hasi zen hemengo herrietan ere gaztainaren historia... [+]


Funtsezkoa jendea da

Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]


Lanbroa

Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]


Euskaraz bizitzeko, Euskararen Errepublika

Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]


2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Amillubi proiektuak lehen urtea ospatuko du abenduaren 1ean

Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]


Gazako %36 guztiz suntsitu dute, base militarrekin lurraldearen kontrola segurtatzeko

Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]


Eguneraketa berriak daude